| دکتر مهدی مداحی | متخصص طب فیزیکی و توانبخشی و فیزیوتراپی|
کفش نامناسب عوارضی چون درد مچ، زانو و کمر را در پی دارد. همچنین می‌تواند باعث خستگی زودرس و افت تحصیلی دانش‌آموز شود.
کفش مناسب به کفشی اطلاق می‌شود که در طولانی مدت، فرد را اذیت نکند. بهترین کفش‌ها برای دانش‌آموزان، کفش‌های اسپرت بنددار هستند. رویه کفش بهتر است چسب یا بند داشته و قابل تنظیم باشد. کف کفش نیز در عین استحکام، باید نرم باشد و ترجیحا در محل پاشنه، بالشتکی از هوا قرار گیرد. پاشنه کفش نیز باید قوام کافی داشته باشد. در عین حال 2 تا 3سانتی‌متر ارتفاع داشته باشد. جنس کفش بهتر است چرم باشد و قابلیت تبادل هوا را داشته باشد. از خرید کفش‌هایی که کف سفت و سخت دارند خودداری شود، چون کفش به مثابه ضربه‌گیر بوده و عکس‌العمل ضربه‌ای که پا به زمین وارد می‌کند را به زانو و کمر برمی‌گرداند. پنجه کفش باید پهن باشد. کفش‌هایی با پنجه باریک می‌تواند باعث انحراف انگشتان یا تغییر قوس کف پا شود.
بهترین زمان خرید کفش برای دانش‌آموزان، بعدازظهر است که به علت فشار و استرس‌های روزانه، پا متورم شده و در بزرگترین حالت خود قرار دارد.
والدین توجه داشته باشند که برای خرید کفش فرزندان خود، حتما کودک را با خود ببرند. کودک هر 2 لنگه کفش را بپوشد و با آن راه برود و دقت کند که دقیقا اندازه باشد. از خرید کفش تنگ یا کفش بزرگ خودداری شود. کفش جاباز می‌کند، اصطلاح غلطی است و فرد نباید کفشی کوچکتر از اندازه واقعی خود بپوشد.
پا، تکیه‌گاه بدن است که همه نیروی وزن را به زمین منتقل می‌کند و با برخورد به زمین این نیرو به صورت عکس‌العمل از طریق پا به زانو، ستون‌فقرات و مفاصل منتقل می‌شود، از همین‌رو مراقبت‌های بهداشتی از پا و کنترل نیروهایی که از بدن و زمین به آنها وارد می‌شود، حایز اهمیت است.
بیشتر مراجعه‌کنندگان به من، دانش‌آموزانی هستند که دچار پیچ‌خوردگی پا می‌شوند، باید به این عزیزان بگویم به کفشی که تهیه می‌کنند و به‌خصوص کف کفش دقت کنند، چون کف کفش باید ضمن انعطاف‌پذیری، استحکام داشته باشد تا از بخشی از ضربات به صورت مکانیزمی جلوگیری کند و به‌عنوان ضربه‌گیر عمل کند، چون کف خشک کفش ضربه را مستقیما به مفاصل و ستون‌فقرات وارد می‌کند و انعطاف‌پذیری بیش از حد کف کفش، به انتقال نیرو و پیچ‌خوردگی پا منجر می‌شود ضمن آن‌که، پاشنه‌های باریک نیز مناسب نیست و کم بودن سطح اتکای پاشنه از عوامل تشدیدکننده خطر پیچ‌خوردگی پا است و نباید از آنها در محیط‌های جمعی نظیر مدرسه برای دویدن و بالارفتن از پله استفاده شود.
متأسفانه بسیاری از والدین، به جای توجه به سلامت کودک، زیبایی و ظاهر کیف را ملاک قرار می‌دهند.
کیف مدرسه نیز باید مناسب و استاندارد باشد. کیف سنگین و غیراستاندارد می‌تواند عوارضی مانند فتق، دیسک گردن، شانه درد، دست درد، مورمور و گزگز در انگشتان و... را در پی داشته باشد.
وزن کیف و محتویاتش مجموعا باید 10 تا 15درصد وزن بدن را تشکیل دهد که حدود 2 تا 3 کیلو می‌شود. بهترین کیف‌ها، کوله‌پشتی‌هایی با دوبند هستند. بند کیف‌ها باید پهن و حداقل
5 سانتی‌متر باشد. بند نازک می‌تواند به التهاب پوست یا احساس مورمور شدن و گزگز کردن در دست شود. جنس کیف نیز بهتر است برزنتی باشد.
کیف‌های سامسونتی و دسته‌دار باعث افتادگی شانه می‌شود و توصیه نمی‌شود. بسیاری از افراد از درد در ناحیه پشت و کمر رنج می‌برند که علت آن را در اغلب موارد باید در دوران کودکی جست‌وجو کرد.
درصورت غیراستاندارد بودن کیف یا کوله‌پشتی مشکلات جبران‌ناپذیری به ستون فقرات دانش‌آموزان وارد می‌شود که گردن‌درد، کمر درد، انحنای غیرطبیعی ستون فقرات، افزایش غیرطبیعی انحنای ستون فقرات و حتی آسیب به رشته‌های عصبی ازجمله این آسیب‌ها بشمار می‌رود.
در شرایط یکسان و درمقایسه با کیف‌های دستی می‌توان کوله‌های پشتی را سالم‌تر در نظر گرفت، چون در صورت استفاده صحیح نیرو را به دو طرف منتقل می‌کند و از همین‌رو اثرات منفی کمتری برای سلامت دانش‌آموز دارد.
استفاده نامناسب از کوله‌پشتی می‌تواند باعث ایجاد وضع نامناسب در فرم بدن شود. دخترها و بچه‌های کوچکتر در خطر ناراحتی‌های ناشی از سنگینی کوله‌های پشتی هستند، چون حساس‌ترند و حمل بارهای نامتناسب با وزن بدن برایشان زیانبارتر است. همچنین کوله‌های پشتی با بندهای نازک و سفت که داخل شانه‌ها جا می‌گیرند روی اعصاب و گردش خون تأثیر می‌گذارند. این نوع از بندها می‌توانند باعث سوزش، بی‌حسی و ضعف در بازوها و دست‌ها شوند.