دستکم ۲۶۸ نفر بر اثر انفجاری در تظاهرات مسالمتآمیز اقلیت هزاره در کابل کشته و زخمی شدند. معترضان جنبش روشنایی خواستار گذشتن مسیر انتقال خط برق ترکمنستان به کابل از منطقه هزارهها هستند. خبرگزاری آلمان، دویچهوله گزارش داد، سخنگوی وزارت بهداشت افغانستان گفته، در پی وقوع انفجاری در تظاهرات صدها تن از اقلیت شیعی هزاره در کابل، دست کم 80 نفر کشته و ۲31 نفر نیز زخمی شدهاند. صدها تن از معترضان جنبش روشنایی روز شنبه ۲ مرداد در کابل گرد آمده و خواستار گذشتن مسیر خط برق ۵۰۰ کیلوواتی ترکمنستان به کابل از منطقه خود شدند. برخی از وقوع سه انفجار در میان تظاهرکنندگان سخن میگویند.
صلاحالدین ربانی وزیر امور خارجه افغانستان نوشته که «دشمنان سوگند خورده این مرز و بوم، این بار معترضان و راهپیمایی کنندگانی را مورد هدف قرار دادند که به خاطر خواستهای مدنی و مطالبات شهروندیشان به جاده آمده بودند».
تروریستهای داعش مسئولیت این اقدام را برعهده گرفتهاند. خبرگزاری «اعماق» متعلق به گروه داعش، اعلام کرده که این گروه مسئولیت انفجار در محل تظاهرات «جنبش روشنایی» را به عهده گرفته است.
فاجعه، آنقدر شنیع بود که گروه طالبان اعلام کرد که انفجار کابل ربطی به آنان ندارد. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان گفته انفجارها در محل تظاهرات جنبش روشنایی را محکوم کرد و افزود که «دشمنان افغانستان برای ایجاد تفرقه، تعصبات قومی، مذهبی و سمتی میان مردم این کشور دست به چنین کار میزنند».
ارگ ریاستجمهوری افغانستان با نشر خبرنامهای نوشته: محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان از وقوع انفجار در میان مظاهرهکنندگان امروز در شهر کابل عمیقاً متاثر و متأسف شدهاست و گفته که برگزاری راهپیمایی مسالمتآمیز حق هر شهروند افغانستان است. آقای اشرف غنی به تمام نهادها و مقامات دولتی دستور داده تا از تمام امکانات برای رسیدگی به مجروحین این انفجار استفاده کنند و زخمیها را به صورت عاجل به شفاخانههای مجهز انتقال داده، و تحت مداوا قرار دهند.
با این حال، دولت، به کوتاهی در تأمین امنیت متهم شده است. شماری از فعالان مدنی در بامیان در اعتراض به «عدم توجه کافی» دولت به تأمین امنیت تظاهرکنندگان «جنبش روشنایی» در کابل، مانع پرواز هواپیمای سه عضو کابینه شدهاند.
داوود ناجی از سازماندهندگان تظاهرات «جنبش روشنایی» گفته است که حادثه امروز انفجار است و حمله انتحاری نیست. دولت باید در اسرع وقت گزارش قانع کنندهای به ما بدهد.
این درحالی است که یک مقام امنیت ملی افغانستان گفت که حمله کابل، توسط گروه داعش سازماندهی شده و سه حملهکننده انتحاری مواد همراه خود را در میان تظاهرکنندگان منفجر کردهاند.
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نیز از دولت افغانستان خواسته که «عاملان این جنایت و مسئولینی را که در این زمینه غفلت و اهمال نمودهاند، مورد پیگرد عدلی و قضایی قرار دهند».
آقای غنی، رئیسجمهوری افغانستان میگوید: «به شما وعده میدهم که انتقام خون این شهروندان را از عاملین این جنایت در هر کجا که باشند خواهم گرفت». او گفته است که «مقصر چه دولت باشد و یا بیرون از دولت، مورد مجازات قرار خواهد گرفت».
سازمان عفو بینالملل نوشته است: «حمله به تجمع معترضان امروز در کابل نمایانگر بیاعتنایی کامل گروههای مسلح به زندگی انسان است. چنین حملاتی یادآور آن است که جنگ در افغانستان برخلاف باور بعضیها رو به کاهش نبوده، بلکه درحال تشدید است که پیامدهای آن برای حقوق بشر در آن کشور زنگ خطر است».
سفارت آمریکا در افغانستان نیز این حمله را محکوم کرده و گفته که این بمبگذاری افراد بیگناهی را هدف قرار داده که در تظاهراتی مسالمتآمیز از حق قانونی خود برای اعتراض استفاده میکردند. این سفارت در اعلامیهای، ضمن ابراز همدردی با قربانیان و خانوادههای آنها، تأکید کرده که در کنار دوستان افغان خود میماند تا به تأمین امنیت و صلح در افغانستان کمک کند.
«جنبش روشنایی» با تغییر خط انتقال برق وارداتی ترکمنستان موسوم به خط ۵۰۰ کیلوولت از بامیان به سالنگ مخالف است، ولی دولت با تأکید برکشیدن این خط از سالنگ، وعده داده که یک خط ۲۲۰ کیلوولتی از بغلان به بامیان بکشد. پس از آنکه کابینه افغانستان در نشست یازدهم ثور/اردیبهشت خود تغییر خط انتقال برق وارداتی ترکمنستان از بامیان به سالنگ را تأیید کرد، اعتراضاتی را برانگیخت؛ تظاهرات بزرگی در کابل و یک رشته تظاهرات دیگر در سایر شهرهای افغانستان و تعدادی از شهرهای اروپایی راه افتاد.
تا روز گذشته گفتوگوها میان رهبری «جنبش روشنایی» با حکومت افغانستان جریان داشت اما این گفتوگوها به نتیجه نرسید و سرانجام رهبری این جنبش اعلام کرد که دست به تظاهرات گسترده خواهند زد.