شهروند| یکی پس از دیگری خالی از سکنه شدند. یکی بهدلیل خشکسالی و دیگری بهدلیل بحرانی بودن وضع اشتغال و درآمد. یکی جوانانش شهرنشین شدند و پیرها هم یکی پس از دیگری رفتند و دیگری بهدلیل پروژههای عمرانی و سدسازی که صورت گرفت، تخلیه شد. این داستان این روزهای، روستاهای ایران است. روستاهایی که در 50سال اخیر، نبض زندگی در آنها کند و کندتر شد تا اینکه ایستاد. یکماه پیش بود که معاون امور سرمایهگذاری، فرهنگی و اجتماعی مناطق محروم کشور، آماری عجیب و غیرقابل باور از سرنوشت زندگی روستایی در کشور داد. ناصر زرگر اعلام کرد: «در 50سال گذشته 34هزار روستا و آبادی در کشور تخلیه شده است.» روستاهایی که در سالهای گذشته بهدلیل امکانات کم، شرایط شغلی، تحصیلی، رفاهی، درمانی و حتی جذابیتهای شهر، سایه خالی شدن را بر سر خود میدیدند، در سالهای اخیر، دلیل دیگری را هم بر سر خود میبینند؛ خشکسالی.
چند سالی میشود که بحران آب، تأمین آب کشاورزی و حتی تأمین آب آشامیدنی را در بسیاری از استانهای کشور با مشکل جدی روبهرو کرده است. بسیاری از روستاها در استانهایی همچون سیستانوبلوچستان، خراسان جنوبی، کرمان، ایلام و... با تانکر آبرسانی میشوند تا مردم بتوانند آب مورد نیاز خود برای مصرف روزانه را از تانکرها تأمین کنند. این روزها مشکل تأمین آب و بحرانی که دیگر شوخی نیست و هر روز سایهاش بزرگتر میشود، دلیل پررنگتری برای تخلیه روستاها و مهاجرت روستاییها به شهر شده و بسیاری از آنها را از این وضع خسته کرده است. این در حالی است که تخلیه این روستاها به مرگ تدریجی مناطق زیادی از کشور منتهی شده و در استانهای مرزی، این خالی از سکنه بودن ناامنی را به همراه خواهد آورد.
یکی از این استانها خراسان جنوبی است، استانی که 17سال با خشکسالی دست و پنجه نرم کرده و حالا به گفته استاندار سابق آن، یکهزار و 850 روستای آن به دلیل 17سال خشکسالی، کمبود آب و نبود اشتغال متروکه شده است.
گفته میشود کمآبی و خشک شدن قنوات اصلیترین مسألهای است که سبب شده کشاورزی در روستاها نابود شود و دیگر زمینه زندگی در آنجا فراهم نباشد. به گزارش سایت فردا، مسأله حایز اهمیت این است که خالی شدن روستاها درحالی به یک دومینوی بزرگ تبدیل شده است که با گذشت سهسال از عمر دولت یازدهم و سفرهای متعدد مسئولان ارشد کشور هنوز حرف از مطالعه و تحقیق در این حوزه میزنند و از اقدام و عمل خبری نیست.
آبرسانی سیار به 493 روستا
محمد زهرایی، مسئول بسیج سازندگی خراسان جنوبی در جمع خبرنگاران گفته است: تعداد روستاهایی که به آنها آبرسانی سیار میشود به 493 روستا رسیده که یک هشدار است و نشان از تأثیرات عمیق خشکسالی بر روستاهاست.
او میگوید که نهضت مطالبهگری در زمینه آبرسانی به روستاها باید توسط رسانهها و سایر مسئولان پیگیری شود چرا که اگر برای این مسأله فکر اساسی نکنیم در آینده نهچندان دور با روستاهای خالی از سکنه مواجه خواهیم شد و این مهاجرت مشکلات دیگری نیز خواهد داشت.
همچنین در این راستا، بسکابادی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی خراسان جنوبی از تخصیص ۷۰میلیارد تومان اعتبار برای آبرسانی به روستاهای استان خبر داده و تأکید کرده بود که از محل این اعتبار تلاش میشود مشکل آب ۶۰ روستای استان حل شود.
بحران آب و همچنین تهدید مهاجرت مردم از روستاها به حاشیه شهرها سبب شد تا نمایندگان خراسان جنوبی در مجلس نیز در جریان سفر رئیسجمهوری و هیأت دولت به بیرجند در دیماه سال 93 مهمترین اولویت استان را تأمین آب برشمرند که متاسفانه در جریان این سفر هیچ مصوبه و سخنی درباره برنامه دولت برای انتقال آب به خراسان جنوبی مطرح نشد.
قنوات خراسان جنوبی هم دچار کمآبی شد
یکی از مهمترین مراکز تأمین آب کشاورزی استان قنوات است که متاسفانه دچار بحران کمآبی مفرط شده است و بنابر گزارشهای مسئولان تاکنون بیش از 600 قنات خراسان جنوبی خشک شده و سطح آبدهی سال قنوات نیز کاهش حدود 40 تا 50درصدی داشته است.
حجتالاسلام رئیسی، تولیت آستان قدس رضوی و نماینده مردم خراسان جنوبی در مجلس خبرگان رهبری در شورای اداری استان که در اردیبهشتماه سال جاری در بیرجند برگزار شد، با تأکید بر اینکه اکنون زمان آزمون و خطا نیست و باید با عزم عملی و حزم و دوراندیشی کارها انجام شود، اظهار داشت: باید کارهای ماندگاری برای خراسان جنوبی انجام و راهی برای برونرفت از مشکلات، خشکسالی و بحران آب اندیشیده شود.