| ايناس عبدالخاني |
چوئبده شهری است محروم در ۳۵کیلومتری جنوب شرق آبادان، كه در اوج محرومیت، از ظرفیت بالایی برخوردار است. چوئبده قطب پرورش میگو در کشور است. اولین مجتمع پرورش میگو در کشور، سال ۷۱ در اين منطقه راهاندازی شد اما کمتر از یک دهه نگذشته بود که بیماری به جان میگوهای این منطقه افتاد و سرما بلای جانشان شد. تلفات آنقدر زیاد بود که دهه ۸۰، دهه افت تولید میگو در این پرورشگاه شد. به دنبال کاهش تولید میگو در این منطقه، صنایع جانبی بستهبندی و فرآوری هم تعطیل شدند. حالا از هفت واحد صنایع دریایی موجود، تنها کمتر از پنج واحد فعالاند که آنها هم با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم میکنند.
هزینههای بالای تولید
«هزینههای جاری تولید میگو خیلی سنگین است و باید حمایتها و تسهیلات بیشتری برای افزایش تولید میگو به پرورشدهندگان اختصاص یابد.» این درخواست یکی از تولیدکنندگان میگو در چوئبده است. «کمال» یکی از تولیدکنندگان میگوید: «تقریبا تولید هرکیلوگرم میگو 10هزار تومان هزينه دارد. بنابراين اگر مزرعهای بخواهد ۵۰ تن تولید میگو داشته باشد، منابع جاری آن اندک نخواهد بود و به همين دليل پرورشدهنگان ميگو از پس اين هزينهها برنميآيند و این منابع باید از طریق دریافت وام و تسهیلات بانکی تأمین شود.» اين درحالي است كه اخبار رسيده از اين منطقه از عدم دريافت وام و تسهيلات بانكي مناسب و به موقع حكايت دارد. به طوريكه درحال حاضر بخشی از توليدكنندگان به دلیل بدهیهای بانکی تحت پیگرد قانونی قرار دارند و برخی ديگر به دلیل تجمیع بدهیهای انباشته توان ادامه فعاليت دراين حوزه را ندارند. اما اين همه مشكل نيست، افزایش قیمت مواد اولیه تولید میگو در چند وقت اخير از دیگر مشکلات پيشروي توليدكنندگان دراين منطقه است. كمال در اين خصوص میگوید: «این موضوع هرساله مشکلاتی را برای تولیدکنندگان ایجاد میکند و بهطور نمونه به دلیل کمبود غذا، در آستانه فصل برداشت مزارع، ميگوها به خودخوری روی آورده و علاوه بر زیانی که به سرمایهگذاران این عرصه وارد میکنند، مشکلات بهداشتی را برای این مزارع به وجود ميآورند.»
احیای میگو و صادرات
مدیرکل شیلات استان خوزستان با اشاره به مشكلات پيشآمده توليد ميگو در آبادان به دليل بيماري و سرمازدگي در چند سال گذشته گفت: «صنایع بستهبندی و فرآوری که بیشتر آنها در محدوده آبادان قرار دارند، وابسته به صنعت میگو هستند. لذا مشكلات پيشآمده براي توليدكنندگان اين حوزه را نيز تحت تاثير قرار داد، ولي خوشبختانه طی سهسال گذشته سایت میگو درحال احیاست و مشکلات با مشارکت بهرهبرداران درحال رفع شدن است.» «عبدالرحیم مغینمی» با بیان اینکه طی سه سال گذشته تلفاتی بر اثر بیماری میگو وجود نداشته، افزود: «سال گذشته ۷۷۰تن میگو در استان برداشت شد که پیشبینی میشود این رقم امسال به 1300 تا 1500تن میگو افزایش یابد كه این میزان میگو نیاز صنایع جانبی و بستهبندی را نیز تأمین میکند و باعث رونق و فعال شدن آنها میشود.» او کمبود نقدینگی و پرداخت نشدن تسهیلات از سوی سازمان صنعت و معدن را ازجمله مشکلات تولیدکنندگان برشمرد و گفت: «عمده تولیدکنندگان، بدهیهای بانکی معوقه و انباشتهشده دارند و درخواست تسهیلات با سود کم دارند. البته پرداخت تسهیلات به تولیدکنندگان و سرمایهگذاران این صنعت بارها مطرح شده است. درحال حاضر مجموعه واحدهای فعال بستهبندی و فرآوری در شهرهای آبادان و خرمشهر حدود هفت واحد است که از این تعداد امسال پنج واحد فعال هستند. ظرفیت این واحدها ۱۲هزار تن درسال است.» مدیرکل شیلات خوزستان با ابراز امیدواری نسبت به احیای پرورش میگو و بهبود وضع تولید افزود: «ما به دنبال گرفتن مجوز از سازمان دامپزشکی استان برای صادرات میگو به اروپا هستیم چرا كه با بهرهگيري از ظرفیت بازار صادرات، به راحتی میتوان از این رکود خارج شد.»
تولیدکنندگان در دام مشکلات
رئیس اتحادیه ميگوپروران خوزستان هم تأمین نقدینگی برای آمادهسازی به موقع و تجهیز حوضچهها را از اهم مشکلات پرورشدهندگان میگو ميداند و دراين خصوص میگوید: «تسهیلات اختصاص دادهشده به این بخش دیر تزریق میشود و این تأخیر سبب میشود نتوانیم از این تسهیلات در زمان مناسب و مورد نیاز استفاده کنیم.»
«محمد معلم» تعیین آببها را از ديگر مشكلات پيش روي پرورشدهندگان میگو عنوان كرده و میافزاید: «براساس قانون و مصوبات دولتی، اداره امور آب جنوب استان باید آب شور دریا را بدون اخذ هزینهای در اختیار میگوپروران قرار دهد، اما متاسفانه این اداره به تعیین آببها اقدام کرده است.» افزایش قیمت نهادههای تولید و کاهش قیمت میگو در بازارهای جهانی، گسترش بیماریهای ویروسی، کارآیی پایین صنایع تولید غذا و فرآوری میگو، ضعف بازاریابی، شرایط اقلیمی نامناسب، ضعف اتحادیههای پرورشدهندگان میگو و کمبود نقدینگی فهرستی از مشکلات تولیدکنندگان میگو در این منطقه است که همچون تور صیادی، تولیدکنندگان را گرفتار کردهاست.