| دکتر مجید حیدریان | فوق‌تخصص درد|
گرفتگی عضلانی یک مشکل پاتولوژیک است. معمولا گرفتگی عضلات بر اثر تغییر پروتیین در بدن رخ می‌دهد که می‌تواند بر اثر گرمازدگی و افزایش دما در عضلات ایجاد شود. این گرفتگی زمانی ایجاد می‌شود که عضله دچار اسپاسم شده باشد و در وضع انقباض باقی بماند.
یکی از علت‌های شایع گرفتگی عضلات در گرما خستگی و کار بیش از حد است. برداشتن اشیای سنگین، فعالیت بیش از حد بدن مانند راه رفتن طولانی‌مدت، باقی ماندن عضله در یک حالت خاص، ورزش در دمای بالاتر از 39 درجه، احساس سفت‌‌شدگی یا گرفتگی عضلات هنگام ورزش یا هر عاملی که در انقباض یا ارتجاع عضله دخالت دارد، سبب گرفتگی عضلانی در فرد می‌شود.
اسپاسم، گرفتگی عضله، حساسیت به لمس کردن و درد از علایم ظاهری گرفتگی عضلانی است. گرفتگی عضلانی ممکن است بر اثر برخی بیماری‌ها مانند تیروئید، کلیه، اعصاب، اختلالات هورمونی، اختلال در گردش خون، دیابت و کم‌خونی باشد.
بیشترین گرفتگی عضلات در قسمت‌های تحتانی بدن مانند کمر، ران، ساق و پشت ساق ایجاد می‌شود. اگر گرفتگی و درد عضلات بیشتر از 12 ساعت به طول بینجامد و به ورزش‌ها و ضد دردهای معمول پاسخ ندهد، مراجعه به پزشک الزامی است تا علت زمینه‌ای آن مشخص و درمان شود.
حرکت دادن آهسته مچ پا، دست یا شانه می‌تواند موجب شل شدن عضلات بدن و جریان بهتر خون شود. ماساژ دادن یکی از راهکارهای درمانی موثر این عارضه است؛ زیرا به دنبال ماساژ، خون در عضلات دست و پا بهتر جریان می‌یابد و از گرفتگی عضلات جلوگیری می‌کند.
انجام نرمش‌های ساده ورزشی مانند حرکات زانو و مچ پا و سفت و شل کردن عضلات در جلوگیری از گرفتگی عضلات موثر است. همچنین نوشیدن مقدار زیاد آب، مایعات، میوه، سبزیجات و رژیم غذایی سالم در کاهش گرفتگی عضلات موثر است و افرادی که در هوای گرم کار و زیاد عرق می‌کنند، باید مقدار نمک غذایی خود را بیشتر کنند تا کمبود نمک بدن جبران شود. همچنین به منظور اطلاع از عملکرد عضله می‌توان از بیوپسی عضله استفاده شود.