سعید بیابانکی شاعر
آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است / با دوستان مروت با دشمنان مدارا
این شعر یکی از بهترین اشعاری است که در ادبیات ما گنجانده شده و پس از این همه سال، به جا مانده است.
درباره آن سالها و مدتهای زیادی بحث شده و از موقعیت بسیار شاخصی در امور اخلاقی، برخوردار است. بهنظرم این بیت، یکی از روانترین اشعاری است که در ادبیات ما وجود دارد. در دید کلی، اینگونه بروز میکند که یک شعر کاملا ساده است اما ابعاد زیادی را داخل خود، جای داده است.
شعر، به موضوعات اجتماعی و فرهنگی اشاره عمیقی دارد. به همبستگی بین افراد و تعامل و آشتی افراد در هر زمان و برههای که با هم هستند. این بیت در خود، به بسیاری از مسائل اشاره مستقیم دارد. حافظ در این شعر به طریقه درست، به زندگی کردن با آموزههای ریشهدار در صلح و دوستی، اشاره مستقیم دارد و بر آنها پافشاری عمیقی میکند. این شعر اشاره مستقیم به همزیستی بین افراد دارد و میگوید حتی در بدترین مواقع و لحظات نیز در کنار هم با تعامل، دوستی و مهربانی زندگی کنید.
در این شعر، حافظ این سیاست را داشته است که اشاره مستقیم به تساهل و تسامح بین افراد دارد. حافظ در این شعر، مدارا را اصل نهاده است و بر آن پافشاری زیادی دارد. اشاره اصلی در این شعر بر تعادل و اعتدال در زندگی افراد در جامعهای که حضور دارند، است. میگوید در هر جایگاهی که هستید و هر اعتقادی که دارید، در مواجهه با افراد دیگر از خود تعادل نشان دهید و این اعتدال را در زندگیتان پیاده کنید زیرا این اعتدال یا تعادل باعث ارتقای سطح زندگی افراد میشود و از خیلی مسائل مختلف و ایجاد تنشهای احتمالی، جلوگیری میکند. این میانهروی که حافظ به آن اشاره دارد، از این جایگاه نشأت میگیرد که میانهروی، باعث استحکام سطح روابط افراد است. جالب این است که حافظ میگوید با دوستانتان به بهترین نحو ممکن رفتار کنید و حتی بر این نظر است که با دشمنانتان نیز از در ستیز وارد نشوید و حتی با آنها هم از در مدارا وارد شوید. شاعر با توجه به این شعر، هیچ کجای معادلاتش، بر این عقیده نبوده است که جنگ و ستیز را در کار خود داشته باشید.
پس نکته مساعد و مناسب این است که این یک بیت به تمام مناسبات بین افراد در یک جامعه یا هر جای دیگر تسری یابد. مثال جالبی که میتوان برای این شعر آورد این مسأله است که شما اگر به سگی نیز نزدیک میشوید و قصد حمله به شما را دارد نباید هرگز به او عکسالعمل خاصی بروز دهید بلکه بیتوجه و با مدارا از کنار او رد شوید و کوچکترین اهمیتی به آن
ندهید.
این شعر حتی با اینکه یک بیت است، درس زندگی را به خوبی به آدمیان ارایه میدهد. این شعر با نوع دولتی که بر ایران بر سر کار است کاملا تشابه دارد و انتخاب این شعار توسط رئیسجمهوری هم بیدلیل نبوده است زیرا این موضوع را ما در سیاست خارجی کشورمان نیز مشاهده میکنیم.