تومورهای مغزی، تمامی تومورهای داخل جمجمه یا تومورهای درون کانال مرکزی نخاع را دربرمی‌گیرند. این تومورها، از طریق تقسیم سلولی کنترل نشده و غیرطبیعی ایجاد می‌شوند و به‌طور معمول یا در خود مغز (شامل: نورون‌ها، سلول‌های گلیال (آستروسیت‌ها، اولیگودندروسیت‌ها، سلول‌های اپندیمال، سلول‌های تولید‌کننده میلین شوان، بافت لنفاوی، عروق خونی) یا در اعصاب جمجمه‌ای، پرده مغزی (مننژ)، جمجمه، هیپوفیز و غده صنوبری ایجاد می‌شوند. همچنین این تومورها می‌توانند حاصل گسترش بدخیمی‌هایی باشند که در درجه نخست سایر ارگان‌ها را درگیر کرده بودند، که در این حالت بدان متاستاز تومور گفته می‌شود. هرچند هرگونه تومور مغزی به خاطر ماهیت تهاجمی و منتشر شونده خود در فضای محدود جمجمه‌ای، به‌طور ذاتی، جدی و تهدیدکننده زندگی به‌شمار می‌رود اما تومورهای مغزی (حتی انواع بدخیم آنها) همواره کشنده و مرگبار به شمار نمی‌آیند. تومورهای مغزی یا تومورهای داخل جمجمه‌ای می‌توانند ماهیت سرطانی (بدخیم) یا غیرسرطانی (خوش خیم) داشته باشند؛ با این حال، تعریف نئوپلاسم بدخیم یا خوش خیم در مغز، متفاوت از تعاریفی است که به‌طور معمول در دیگر انواع تومورهای سرطانی یا غیرسرطانی درگیرکننده سایر نقاط بدن مورد استفاده قرار می‌گیرند.
میزان تهدیدکنندگی یک تومور، بستگی به ترکیبی از مجموعه عوامل مختلف، همچون نوع تومور، محل و اندازه تومور و نحوه گسترش و توسعه آن دارد. از آن‌جا که مغز به‌طور کامل توسط جمجمه پوشانیده شده است، تشخیص سریع و زودرس تومور مغزی، تنها در صورتی امکانپذیر است که ابزار پاراکلینیکی و وسایل تشخیصی مناسبی که وضع حفره داخل جمجمه را به خوبی مشخص می‌سازند، در دسترس باشند و به سرعت به کار گرفته شوند. اما به‌طور معمول، تشخیص تومور مغزی، در مراحل پیشرفته بیماری و هنگامی رخ می‌دهد که وجود تومور موجب بروز علایم و نشانه‌های غیرقابل توضیحی در بیمار شده است. تفاوت‌های جنسیتی در بروز تومورهای مغزی تاکنون کمتر مورد توجه محققان قرار گرفته است به عبارت دیگر این‌که تومورهای مغزی در مردان شایع‌تر است یا زنان، موضوعی است که تا همین اواخر کمتر در تحقیقات پزشکی به آن پرداخته شده است. با این وجود تحقیقات نشان داده است برخی از تومورهای مغزی مثل گلیوبلاستوم - یکی از رایج‌ترین و خطرناک‌ترین تومورهای مغزی در انسان - در مردان نسبت به زنان شایع‌تر و خطرناک‌تر است؛ درحالی‌که دلایل این مسأله برای پزشکان تاکنون نامشخص بوده است. گلیوبلاستوم که شایع‌ترین تومورهای بدخیم مغزی است که 2 برابر بیش از زنان در مردان رخ می‌دهد و مردان مبتلا به این تومور از نارسایی شناختی بیشتری رنج می‌برند، درحالی‌که زنان بیشتر شانس زنده‌ماندن از آن را دارند. اخیرا، محققان دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس توانسته‌اند علت‌هایی برای شیوع بیشتر تومورهای مغزی در مردان ارایه دهند.
در مطالعه‌ای که در نشریه تحقیقات بالینی منتشر شده است، محققان بررسی کردند که چطور پروتیین رتینوبلاستوما به‌عنوان پروتیین مرتبط با کاهش خطر ابتلا به سرطان، در سلول‌های مغز مردان نسبت به زنان به مراتب بسیار کمتر فعال است.
دکتر جاشوا روبین به همراه تیم تحقیقاتی این دانشگاه تحقیقات خود را با انجام یک سری آزمایش بر یک مدل سلولی گلیوبلاستوم آغاز کردند که این آزمایش‌ها شامل قرار گرفتن سلوهای مغز زنان و مردان در معرض یک عامل رشد تومور و برخی از تغییرات ژنتیکی می‌شد. از این رو، این بررسی تأیید کرد که تومور در سلول‌های مغز مرد نسبت به سلول‌های مغز زن رشد سریع‌تر و بیشتری دارد. برای آزمایش و تشخیص مکانیسم این یافته مهم، محققان 3 ژن که به‌طور معمول مسئول مهار تقسیم سلول‌های سرطانی‌اند را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. نکته مورد توجه محققان در این زمینه این بود که در بسیاری از سرطان‌ها این ژن‌های خاص تغییر می‌یابند یا غیرفعال می‌شوند.
غیرفعال کردن پروتیینRB احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد. دکتر روبین و همکارانش دریافتند که در مقایسه با سلول‌های مغز زن، پروتیین RBبه‌طور قابل توجهی در سلول‌های مغز مرد غیرفعال می‌شود. علاوه بر این، آنها دریافتند که غیرفعال کردن پروتیین RB در سلول‌های مغز زن باعث می‌شود آنها به اندازه مردان مستعد ابتلا به سرطان شوند. دکتر روبین می‌گوید: این یافته‌ها می‌تواند پیامدهای مهمی برای درمان بیماران مبتلا به تومورهای مغزی و شناسایی افراد در معرض خطر داشته باشد؛ این نخستین‌بار است که چنین تفاوت وابسته به جنسیتی که می‌تواند در خطر ابتلا به تومور تأثیر بگذارد، تشخیص داده شده و این بسیار هیجان‌انگیز است.
به گفته این محقق نتایج نشان می‌دهد که ما نیاز به رجوع به مطالعات گذشته در مسیر‌های متعدد مرتبط با سرطان و بررسی تفاوت‌های جنسی داریم. تفاوت مبتنی‌بر جنسیت در سطح سلول نه‌تنها خطر ابتلا به سرطان، بلکه اثربخشی درمان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. او اضافه می‌کند که همانند تومورهای مغزی، سرطان‌های دیگر هم مثل انواع سرطان کبد در مردان شایع‌تر از زنان است. آگاهی بیشتر در مورد این‌که چرا میزان سرطان بین زنان و مردان متفاوت است به ما کمک خواهد کرد مکانیسم‌های اساسی سرطان را درک کرده و به دنبال درمان‌های موثر و انجام آزمایش‌های بالینی آموزنده‌تر باشیم.
آیا اطلاعات بالینی بیمار از نظر جنسیتی بررسی می‌شود؟ RB یکی از ژن‌های خاص و موثر در ایجاد تومور در سلول‌های مغز درحال حاضر به‌عنوان هدف دارویی در آزمایشات بالینی محققان قرار گرفته است؛ به‌طوری که محققان درحال مطالعه و بررسی برای شناخت اثرات ضدتومور از این پروتیین هستند تا به کمک آن بتوان طول عمر بیماران مبتلا به سرطان را طولانی‌تر کرد. اما دکتر روبین می‌گوید، یافته‌های این تیم باید محققان را به آزمایش‌های دیگر سوق دهد تا اطلاعات به دست آمده در مسیر‌های مختلف بررسی شود. در مطالعات بالینی، ما به‌طور معمول داده‌ها را از بیماران مرد و زن با هم بررسی کردیم که همین مسأله می‌تواند پوششی برای بررسی واکنش‌های مثبت یا منفی در یک جنسیت خاص باشد. او توضیح می‌دهد که تیم تحقیقاتی دانشگاه واشنگتن باید دست‌کم در مطالعات بالینی داده‌ها را در مردان و زنان به‌طور جداگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند.