راهنمایی، قسمت عمدهای از فعالیتهای آموزشی است و حتی عدهای از متخصصان، راهنمایی و تعلیم و تربیت را مترادف دانستهاند.
بروئر وسعت دامنه راهنمایی را در حدی میداند که تمامی امور تعلیم و تربیت را در بر میگیرد. او در کتاب «تعلیم و تربیت به صورت راهنمایی» که در سال 1932 منتشر کرده، نوشته است که تعلیم و تربیت چیزی جز راهنمایی نیست. دانشمند دیگری به نام هاکس گفته است: «تعلیم و تربیت به معنای راهنمایی، و راهنمایی به معنای تعلیم و تربیت است». اصطلاح راهنمایی تحصیلی که در سال 1914 برای اولینبار از سوی ترومن ال. کلی عنوان شده است، خود نمایانگر اهمیت راهنمایی در تعلیم و تربیت است.
در نظام آموزش و پرورش راهنمایی 2 وظیفه اصلی بر عهده دارد:
وظیفه توزیعی
وظیفه سازشی
وظیفه توزیعی:
منظور از نقش توزیعی، توزیع متناسب دانشآموزان در رشتههای تحصیلی و مشاغل گوناگون است. در این وظیفه مشاور کوشش میکند تا دانشآموزان با توجه به فرصتها و امکانات تحصیلی و شغلی، به انتخاب رشته تحصیلی و گزینش شغل مناسب مبادرت کنند.
وظیفه سازشی:
در نقش توزیعی، مشاور در اموری نظیر انتخاب واحدهای درسی و رشته تحصیلی، انتخاب شغل و انتخاب فعالیتهای مناسب مکمل برنامه، به افراد کمک میکند. نقش سازشی زمانی مطرح میشود که دانشآموز نتواند خود را با شرایط محیطی سازگار کند؛ در این صورت باید او را کمک کرد تا براساس شناخت خویشتن و عوامل اجتماعی و درک روابط این 2، خود را با موفقیتها و شرایط محیطی تطبیق دهد.
لازم است به دانشآموزان و کودکان و نوجوانانی که دارای مشکلات روانی یا شخصیتی از قبیل افسردگی، نداشتن دوست، کمرویی، وابستگی به دیگران و نظایر آنها هستند، در جهت رفع این مشکلات کمک کرد تا بتوانند در امور تحصیلی خود موفقیت به دست آوردند. بنابراین، راهنمایی موجب میشود تا دستیابی به هدفهای آموزش و پرورش، با سهولت بیشتری صورت گیرد و هدفهای تربیتی، تحقق یابند.