گروه حوادث| هر لحظه به حجم دود داخل واگن قطار اضافه می‌شد. مسافران با چهره‌هایی که ترس در آن موج می‌زد به یکدیگر نگاه می‌کردند. هیچ‌کس از اتفاقی که درحال رخ دادن بود اطلاعی نداشت. چند دقیقه کافی بود تا تمام واگن از دود پر شود. مسافران وحشت‌زده به‌دنبال راه فراری بودند تا خود را از مخمصه نجات دهند. در همین لحظه بود که درهای واگن مترو باز شد و مسافران توانستند از مهلکه جان سالم به در ببرند. متروی تهران در سال جدید چندین‌بار است که پایش به صفحات حوادث باز شده. ساعت 7 بعدازظهر روز سه‌شنبه 11 مرداد‌ماه بود که امدادگران آتش‌نشانی، هلال‌احمر و اورژانس تهران در جریان یک حادثه در خط 4 متروی تهران و ایستگاه استادمعین قرار گرفتند. وقتی ماموران خود را به ایستگاه موردنظر رساندند متوجه شدند یکی از واگن‌های قطار درون‌شهری خط 4 مترو به دلیل اتصالی سیم‌های برق دچار آتش‌سوزی شده و مسافران بخت برگشته در واگنی که دود همه آنها را فرا گرفته بود گرفتار شدند. عملیات امدادی بلافاصله آغاز شد و مسافران با کمک نیروهای امدادی و ماموران مترو از قطار خارج شدند. یکی از مسافران به «شهروند» درباره حادثه می‌گوید: مترو در ایستگاه توقف کرد که ناگهان بوی سوختنی به مشاممان خورد. در عرض چنددقیقه همه واگن را دود فراگرفت و طوری شد که نفس کشیدن برایمان سخت شد. در همین لحظه بود که درهای قطار باز شد و درحالی‌که نفسمان گرفته بود بیرون آمدیم. حسین درخشان سخنگوی سازمان امداد و نجات هلال‌احمر دراین‌باره می‌گوید: پس از دریافت خبر حادثه بلافاصله دو تیم امداد و نجات به ایستگاه استاد معین اعزام شدند. در این میان 160 مسافر مترو به سرعت تخلیه شدند. در این حادثه امدادگران هلال‌احمر با همکاری اورژانس و آتش‌نشانی توانستند به افراد حادثه‌دیده کمک کنند. وی در ادامه گفت: امدادگران هلال‌احمر به 15 نفر از مسافرانی که دچار دودگرفتگی شده بودند، کمک کرده و با اکسیژن‌تراپی توانستند وضع جسمی آنها را بهبود ببخشند. در این میان اورژانس تهران نیز درباره این حادثه گزارشی ارایه کرده است. به گفته حسن عباسی، مدیر روابط‌عمومی اورژانس تهران برابر آمار قطعی، 10 نفر در جریان این حادثه مصدوم شدند که 6 نفر از آنان به بیمارستان‌های حضرت رسول(ص) و فیاض بخش منتقل شدند و 4 تن دیگر نیز به شکل سرپایی در محل مداوا شدند. عباسی در پایان اعلام کرد: در این حادثه 20 تکنسین اورژانس به همراه 7 دستگاه آمبولانس و دو اتوبوس آمبولانس در محل حضور پیدا کردند و به افراد حادثه‌دیده کمک کردند.
شایعه بمب‌گذاری
اما این حادثه نیز بي‌حاشیه و بدون شایعه نبود. این‌بار شایعه‌سازان از بمب‌گذاری در قطار گفتند و باعث نگرانی شهروندان شدند. این شایعه‌سازی تا جایی پیش رفت که معاون سیاسی انتظامی فرماندار تهران ضمن رد شایعه بمب‌گذاری در خط 4 مترو تهران از مسئولان مترو خواست که نسبت به حوادث اخیر در مترو پاسخ روشنی ارایه کنند. علی‌اصغر ناصربخت درباره موضوع آتش‌سوزی در خط 4 مترو تهران به ایسنا گفت: این اتفاق به دلیل اتصالی سیستم برقی دو واگن قطار در ایستگاه استاد معین، رخ داده است. معاون فرماندار تهران در ادامه گفت: البته در اثر تخلیه مسافران ایستگاه مترو، مقداری مشکل ترافیکی در خیابان آزادی به‌وجود آمد و مشکل خاص دیگری رخ نداد. به‌هرحال این حادثه، قدری مردم را نگران کرد. اما این تنها حادثه برای متروی تهران در سال جدید نبود. به غیر از چندمورد خودکشی و حادثه‌های مرگباری که متروی تهران به خود دید تیرماه امسال نیز یکی از قطارهای مترو در بین ایستگاه بهارستان و ملت دچار حادثه شد. حسن عباسی در آن زمان اعلام کرد: حادثه در متروی تهران بین ایستگاه بهارستان و ملت رخ داده است که طبق بررسی‌های اولیه مشخص شده لنت‌های ترمز قطار آتش گرفته که این آتش باعث متصاعد شدن دود و ترس مردم شده است. به گفته وی مسافران مترو از شرایط به وجود آمده دچار ترس و وحشت شده و برای فرار و خروج از ایستگاه هجوم آوردند که در این میان برخی حتی با شکستن شیشه‌ها از پنجره خارج شدند. متاسفانه بر اثر این هجوم 9 نفر مصدوم شدند.
آیا متروی تهران برای مسافران ناامن است؟
حالا با رخ دادن این حوادث که خوشبختانه تا به امروز هیچ تلفات جانی نداشته است شاید این سوال در ذهن شهروندان به وجودآید که آیا متروی تهران ایمنی لازم را دارد و یا این‌که هر لحظه امکان وقوع یک آتش‌سوزی مرگبار وجود دارد. یکی از مهندسان برق مترو در گفت‌وگو با «شهروند» می‌گوید: اکثر سیم‌هایی که در سیستم برقی مترو به کار برده شده است از جنس نسوز بوده و گران‌تر از نمونه‌های مشابه آن در بازار است. این سیم‌ها شعله‌ور نشده و اگر زیاد داغ شوند تنها دود کرده و درواقع این دود گاز دی‌اکسید کربن نبوده و باعث خفگی مسافران نخواهد شد. وی در ادامه گفت: اگر این سیم‌ها دچار اتصالی شوند فیوز‌های تعبیه شده در مترو به کار می‌افتند و برق را قطع خواهند کرد. اما اگر شدت این اتصالی بالا باشد می‌تواند باعث شعله‌ور شدن این سیم‌ها که نسوز هستند شده و شعله‌های آتش کابین‌ها را در بر بگیرد. هر چند جداره‌های کابین‌های قطار مترو از جنس پلیمر بوده اما با این حال در زمان حریق این کابین‌ها می‌تواند ذوب شده و جان مسافران را به خطر بیندازد. وی در ادامه می‌گوید: البته بهتر است بدانید که قطعات خاص و نسوز در قطارهای مترو تعبیه شده است اما با این حال اگر شعله‌های آتش به این قطعات سرایت کند باعث به وجود آمدن یک آتش‌سوزی فجیع شده که قطعا فاجعه‌ای انسانی رخ خواهد داد. متاسفانه این فاجعه وقتی دردناک‌تر خواهد شد که راهور درهای قطار را نتواند در زمان اضطراری باز کند و از طرف دیگر مردم به خاطر استرس ناشی از حادثه نتوانند با استفاده از چکش‌های تعبیه شده یا اهرم‌های اضطراری که برای آنها مشخص شده است خود را نجات دهند.به گفته این مهندس برق باید در متروی تهران فرهنگ‌سازی انجام شود. متاسفانه دیده شده است که بعضی از شهروندان چکش‌های اضطراری و حتی کپسول‌های آتش‌نشانی را سرقت کرده‌اند در صورتی که این وسایل در زمان حادثه می‌تواند به نجات جان مسافران کمک بسزایی کند. دیگر کارشناسان نیز دراین‌باره می‌گویند: در اکثر قطارهای موجود در متروی تهران سیم‌های برق از سقف و زیر کابین مترو عبور کرده که در هنگام اتصال مستعد آتش‌سوزی شده این درحالی است که سازندگان مترو با مقاوم‌سازی کابین‌ها و همچنین رعایت اصول ایمنی و سیستم ایمنی برقی قطار از بروز این حوادث جلوگیری کرده‌اند.
پاسخ شرکت راه‌آهن شهری تهران
علی اکبر روح نواز، مدیر روابط عمومی و بین الملل شرکت راه آهن شهری تهران و حومه (مترو)به «شهروند» گفت: 50 درصد از تجهیزات ساخت مترو در ایران تامین می شود و 50 درصد دیگر را از تجهیزات خارجی استفاده می‌کنیم. این بخش که ریل سوم نام دارد بخش مهم تجهیزات و قطعات سیستم مترو بوده که از برندها و استانداردهای بین المللی استفاده می‌شود. ما پیش از بهره برداری قطارهای شهری با تست سرد و تست گرم قابلیت‌های مترو را می‌سنجیم. تست‌های مرحله اول مترو، شامل تست‌های سرد بوده و طی آن، تجهیزات و بخش‌های مختلف واگن‌ها در حالت سکون مورد ارزیابی قرارمی‌گیرد. بعد از این مرحله با تامین برق بالاسر و تامین انرژی، تست‌های گرم آغاز می‌شود. بعد از اجرای تست‌های لازم مجوز بهره‌برداری صادر خواهد شد اما در مرحله بهره‌برداری وقتی حادثه ای برای قطارهای شهری رخ می دهد، کمیته سوانح وارد عمل می‌شود. باید حوادث کارشناسی تا نتیجه اعلام شود. ممکن است این دودگرفتگی براساس اتصال برق قطار، زمانی که واگن‌ها در حال حرکت هستند، باشد. ساخت قطار از نظر ما مشکلی ندارد. ما عضو اتحادیه بین المللی حمل و نقل عمومی (UITP)هستیم پس قطعا از چارچوب‌های بین المللی پیروی می‌کنیم .