شهروند| روزهای اخیر در عرصه اقتصاد داخلی و خارجی با اخبار سیاسی و تحولات پر تعدادی پیوند خورده است. بازارهای جهانی کالا در آخر هفته گذشته، با اتفاقات مختلفی روبه‌رو شدند؛ چرا که رخدادهای متعددی را همزمان تجربه کردند.اعلام گزارش آژانس انرژی هسته‌ای درباره ایران، نشست 168 اوپک، انتشار آمار بیکاری آمریکا، ادامه سیاست‌های انبساط پولی در اروپا در کنار ادامه تنش سیاسی میان روسیه و ترکیه و منع واردات کالاهای ترکیه‌ای به این کشور، ازجمله تحولاتی بودند که بر بازارهای جهان تأثیر گذاشتند. به‌طوری‌که در پایان روز جمعه بهای نفت برنت به ازای هر بشکه به 43 دلار رسید. بهای نفت اوپک نیز تا 37 دلار سقوط کرد. از سوی دیگر با رکود دلار، اونس جهانی دوباره قدرت گرفت وتا 1088 دلار رسید. در ادامه و در این گزارش با بررسی تحول‌های اخیر در بازار جهانی، به دنبال تعریف یک پیش‌بینی در بازار‌های داخلی هستیم.
احتمال کاهش 50‌درصدی قیمت نفت
روز جمعه نشست عادی اوپک برگزار شد. هرچند بسیاری از کارشناسان این امر را پیش‌بینی می‌کردند، اما برخی انتظار داشتند با توجه به شرایط موجود بازار، اوپک سطح تولیدات خود را بکاهد. درنهایت نشست اوپک بدون هیچ نتیجه تغییردهنده‌ای پایان یافت و سطح تولید نفت این کارتل در 30‌ میلیون بشکه باقی ماند. به عبارت دیگر سازمان اوپک نتوانست بر سر سهمیه جدید تولید به توافق برسد و به کشورهای عضو اجازه داد تا به تولید بیش از 31‌میلیون بشکه در روز ادامه دهند و موجب شد که فزونی عرضه در بازار همچنان ادامه یابد. بیانیه اوپک موجب شد تا سهام شرکت‌های انرژی آمریکا که قبلا به دلیل افت قیمت نفت کاهش یافته بود، باز هم افت کند، اما کاهش قیمت نفت محدود بود.قیمت هر بشکه نفت برنت در پایان معاملات جمعه با 84 سنت، معادل حدود 2‌درصد کاهش به 43 دلار رسید. قیمت نفت خام آمریکا نیز یک دلار و 11 سنت، معادل حدود 2‌درصد کاهش داشت و به 39 دلار و 97 سنت رسید.با توجه به آنچه اتفاق افتاده، موسسه گلدمن ساکس پیش‌بینی می‌کند احتمال بسیار کمی وجود دارد، عرضه و تقاضا در بازار طلای سیاه زودتر از سه ماهه چهارم 2016 متوازن شود. در یادداشت این موسسه برای مشتریانش آمده است: درحال حاضر بی‌توازنی بازار نفت به سرعت از بین نخواهد رفت، زیرا فصل زمستان در اروپا و آمریکا چندان سرد نیست بنابراین ذخایر تجمیع شده و به بالاترین میزان خواهد رسید. از سوی دیگر نفت ایران نیز وارد بازار خواهد شد. به این ترتیب قیمت نفت در چندماه آتی حدود 40 دلار به ازای هر بشکه خواهد بود. همچنین احتمال دارد با ادامه روند تولید در اوپک قیمت‌ها 50‌درصد دیگر نیز کاسته شوند.
طلا بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری
از سوی دیگر قیمت طلا نیز روز جمعه و پیش از تعطیلی بازارها با نوسان روبه‌رو شد. پس از پایان اجلاس اوپک بهای جهانی طلا به 1088 دلار به ازای هر اونس هم رسید؛ اما سپس اندکی کاهش یافت. اما تعیین سقف اوپک تنها عامل تأثیرگذار بر بازار طلا نبود. همزمان با برگزاری اجلاس اوپک انتشار آمار مربوط به نرخ بیکاری و ایجاد فرصت‌های شغلی در آمریکا نیز اعلام شد. این آمار هر چند تا حدودی امیدوار‌کننده بود و به نظر می‌رسید احتمال افزایش نرخ سود بانکی در آینده نزدیک را افزایش دهد، اما به افزایش ارزش دلار کمکی نکرد. همین امر در کنار کاهش قیمت نفت سبب شد ارزش بیش از 2‌درصد بیشتر شود و به بالاترین رقم طی 3 هفته اخیر برسد. به این ترتیب قیمت هر اونس طلا ابتدا تا 2.5‌درصد افزایش یافت و به بالاترین رقم از 16 نوامبر تاکنون رسید. اما پس از مدت کوتاهی تعدیل یافته و با قیمت 1082.96 سنت معامله شد. به این ترتیب قیمت هفتگی طلا 24 دلار افزوده شد. برخلاف بازار نفت کارشناسان این بازار معتقدند طلا روزهای بهتری را تجربه خواهد کرد. با توجه به نوسان ارزش دلار، در بازار سهام نیز اختلالاتی ایجاد خواهد شد. در این حالت طلا بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری به حساب می‌آید. تلاطم در بازار سهام، افزایش احتمال نرخ سود بانکی همراه رکود اقتصاد در چین و اروپا و کاهش قیمت نفت به افزایش بهای طلا کمک می‌کند. علاوه برآن عدم قطعیت درباره انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در‌ سال آتی نیز به کمک طلا خواهد آمد. البته این بدان معنا نیست که فلزات گرانبها به دوران اوج خود بازمی‌گرددند.
تنش ترکیه و روسیه معادلات را برهم می‌زند
در کنار این موارد تنش میان روسیه و ترکیه نیز به تلاطم بازارها دامن زده است. پس از سقوط هواپیماهای روس رابطه این دو کشور تیره شده و روسیه در پی اقداماتی مراودات تجاری و اقتصادی خود را با ترکیه کاهش داده است. در همین زمینه الکساندرنواک، وزیر انرژی روسیه از تعلیق پروژه خط لوله گاز«ترکیش استریم» خبر داد. در پی آن واردات میوه و سبزیجات ترکیه‌ای به روسیه نیز ممنوع شد. اکنون پس از توقف صادرات گاز روسیه، ترکیه به دنبال متنوع‌سازی واردات گاز از کشورهای منطقه است که مبادا زمستان سرد ترکیه بیش از این سردتر شود؛ نخست‌وزیر ترکیه طی سفری به آذربایجان قرارداد واردات گاز از این کشور را امضاء کرده است. همچنین احمد داود اوغلو، نخست‌وزیر ترکیه که دو روز پیش به باکو پایتخت آذربایجان سفر کرده بود از تکمیل خط لوله ترنس_آنتولین برای واردات گاز از آذربایجان خبر داده است. پیش از این در سفر رجب طیب اردوغان به قطر نیز دو شرکت ترکیه‌ای و قطری تفاهمنامه واردات LNG  از این کشور را امضا کرده بودند. به عقیده کارشناسان انرژی این امر معادلات منطقه‌ای خاورمیانه را برهم خواهد زد. در انتهای هفته‌ای که گذشت بانک مرکزی اروپا تصمیم گرفت نرخ سود منطقه را از 0.2 به 0.3‌درصد برساند. علاوه برآن مدت زمان اجرای برنامه خرید اوراق قرضه را تا مارس 2017 تمدید کرد. همچنین رشد اقتصادی ‌سال جاری از 1.4‌درصد به 1.5‌درصد رساند. به دلیل انحراف بازار با اعداد اعلامی ارزش یورو در برابر دلار بیش از 3‌درصد رشد کرد.

واکنش محتاطانه بازار داخلی به تسریع رفع تحریم‌ها

شهروند| در حوزه اقتصاد داخلی، اعلام گزارش آژانس انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران، در عمل نشان داد که روند اجرای برجام قطعی و بدون مانع است. همین موضوع که در تعطیلی‌ها رخ داد این امید را ایجاد می‌کرد که هیجان مثبتی به بازار بدهد. اما دیروز بورس تهران با وجود گزارش نسبتا خوب آژانس انرژي اتمي و افزايش احتمال برداشتن سريع‌تر تحريم‌ها، چندان تحولي را تجربه نکرد و احتیاط در رشد را نشان داد. چرا که هم‌اکنون شرايط خاصي بر تصميم سرمايه‌گذاران حاکم است، که شايد به نحوي به سرمايه‌گذاران حقيقي و بزرگ بازگردد؛ و آن عدم واکنش به بسياري از متغيرهاست. براي مثال تأکيد زياد از حد بر قيمت خوراک پتروشيمي‌ها موجب شده است سهام صادرات محور پتروشيمي، واکنش زيادي نسبت به رشد دلار از خود نشان ندهند. تصميم‌گيران کليدي شرکت‌هاي بورسي بايد بيش از اين به ابعاد ديگر و ساير متغيرها واکنش نشان دهند و صرفا خود را محدود به چند متغير خاص نکند. از سوی دیگر قیمت دلار در صرافی‌های تهران به 3630 و یورو به 3935 تومان رسید. بهای هر سکه بهار آزادی نیز با 1.21‌درصد افزایش به 920‌هزار تومان رسید. هر گرم طلا 18 عیار نیز در بازار 939100 تومان بود. بر این اساس می‌توان گفت که بازار داخلی با احتیاط و آرامش بیشتری به وقایع واکنش نشان داد؛ اما در عمل جو مثبتی را به نفع بهبود اقتصادی تجربه کرد.