شهروند| بازار ارز چند روز اخیر، دوباره درگیر نوسانات لحظه به لحظه شده است. دیروز دلار تا مرز 3هزار و 500 تومان بالا رفت و به یکباره تا 3هزار و 390 تومان سقوط کرد. این موضوع در شرایطی اتفاق افتاد که حدود یک ماه پیش از این، شایعه دلار 3هزار و 500 تومانی دهان‌به‌دهان در محافل اقتصادی می‌چرخید و مشخص نبود منبع این شایعه کجاست و چه هدفی را دنبال می‌کند. این مباحث درحالی آغاز شده بود که بحث نظارت جدی بانک مرکزی بر صرافی‌های غیرمجاز، با تقابل برخی صرافان علنی دنبال می‌شد و فعالان بازار ارز می‌خواستند که باز هم مهلت بگیرند تا فعالیت‌های گذشته خود را به روش قدیمی ادامه دهند!به هر سو، حالا می‌توان روز یکشنبه را روزی خاص نامید که تب شایعه و تقاضا در آن حرف اول را زده و با فعالیت خاص دلال‌ها، روزی پر نوسان را برای نرخ دلار ثبت کرده است. در این میان هم، گاهی صرافی‌های تهران از قیمت لحظه‌ای دلار جا ماندند و درحالی‌که نمودارهای اتحادیه طلا و جواهر کشور مدام بالا و پایین می‌شد، صرافی‌ها از قیمت‌های حدودی صحبت می‌کردند.
دلار در مرز 3500 تومان
دلار که دیروز در اولین ساعات فعالیت بازار، با نرخ سه‌هزار و 424 تومان آغاز کرده بود به ناگهان و پیش از ظهر به 3هزار و 390 تومان یعنی آخرین نرخ روز شنبه سقوط کرد اما این سقوط با شتاب یکباره و در کمتر از چند دقیقه به قیمت سه‌هزار و 460 تومان رسید که رکورد دار قیمت در روز یکشنبه 22 شهریور ماه بود. این اوج‌گیری اما چند دقیقه‌ای بیشتر نپایید و نرخ دلار به سه‌هزار و 427 تومان ریزش کرد و دقایقی بعد دوباره تا نزدیکی رکورد دیروز یعنی سه‌هزار و 458 تومان صعود کرد. سقوط و صعود و شیب تند جابه جایی قیمت دلار که از صبح آغاز شده بود تا نیمه روز یکشنبه ادامه داشت و پس از آن نوسانات شیب ملایم‌تری پشت سر گذاشت. ساعت 14 دیروز دلار با ثبت قیمت سه‌هزار و 432 تومان دوباره شیب تندی در پیش گرفت و به یکباره تا سه‌هزار و 450 تومان پیش رفت اما پس از آن به سراشیب افتاد و تا آخرین ساعات فعالیت بازار به قیمت روز گذشته یعنی شنبه برگشت.
بسیاری از صرافی‌های مجاز، درباره چرایی این وقایع حاضر به گفت‌وگو با «شهروند» نشدند و عده‌ای با نارضایتی از وضع نوسان لحظه به لحظه حرف زدند.
نقش دلال‌های سبزه‌میدان و فردوسی
برخی فعالان بازار به صورت کدگونه، خبرنگار «شهروند» را به سبزه‌میدان و فردوسی ارجاع دادند و می‌گفتند علت را باید از دلالان کف بازار پرسید. چرا که به باور آنها، همه چیز به دست این دلال‌هاست و صبح به صبح قیمت‌ها از آن‌جا اطلاع‌رسانی می‌شود. اوج‌گیری تقاضا، دلیل دیگری بود که صرافی‌ها به خبرنگار «شهروند» توضیح دادند. یکی از صرافان در این حوزه می‌گفت که، به دلیل سفر حج و مسافرت‌های آخر تابستان و تزریق ناچیز ارز به بازار، نوسان‌ها را ایجاد کرده است.
دلالان وارد متن بازار شدند
تب تند دلار در بازار دیروز درحالی رخ داد که چند صرافی در گفت و گو با «شهروند»، نوسانات اخیر قیمت دلار را غیرطبیعی توصیف کرده و گفتند فراز و فرود 70 تومانی قیمت دلار در یک روز و پس از ثبات نسبی بازار دو‌سال اخیر روال چندان عادی به‌شمار نمی‌آید. یکی از فعالان بازار ارز که در منطقه تجریش صاحب یک واحد صرافی است دراین‌باره به «شهروند» توضیح می‌دهد: درست است که سفرهای پایان تابستان، بازار ارز را در شهریور ماه با رشد تقاضا مواجه می‌کرد اما این موضوع به‌حدی نبود که در یک روز قیمت دلار حول و حوش 70-80 تومان نوسان کند و به نظر می‌رسد تقاضاهای کاذبی نیز در بازار شکل گرفته است.
او ادامه می‌دهد: این اتفاق یعنی نوسانات تند در یک روز معمولا با پیش و پس زمینه‌های سیاسی در بازار ارز اتفاق می‌افتاد اما درحال حاضر که بازار از هیچ رویداد خاص سیاسی متاثر و هیجانی نیست به نظر می‌آید شیب تند صعود و سقوط قیمت دلار در بازار ناشی از تقاضاهای کاذبی است که دلال‌ها و واسطه‌ها آن را مدیریت می‌کنند.
این فعال بازار ارز تأکید می‌کند: در دو‌سال اخیر که نوسانات قیمت ارز به کنترل درآمده بود حضور دلالان و واسطه‌گران در بازار بسیار کم و به حاشیه رفته بود اما در شرایط فعلی که بازار متأثر از رویدادهای مثبت سیاسی است و زمزمه‌های ارز تک نرخی به گوش می‌رسد گویا دلالان دوباره وارد متن بازار شده‌اند تا قیمت‌ها را کارگردانی کنند.
نوسان با شروع مهر فروکش می‌کند
صراف دیگری که در منطقه تخت‌طاووس فعالیت دارد به «شهروند» می‌گوید: در روزهای اخیر تزریق ارز به بازار با کندی صورت گرفته است این درحالی است که بانک مرکزی می‌داند یکی از پیک‌های تقاضا در بازار، آخر تابستان و شهریورماه است بنابراین طبیعی است که مدیریت خاصی برای حفظ ثبات پیشین بازار اعمال نشده است و قیمت‌ها دچار نوسان شده‌اند.
او ادامه می‌دهد: در این میان دلالان با آگاهی از وضع تزریق ارز به بازار و رشد تقاضا، دوباره وارد گود شده و از روزنه به دست آمده برای حداکثر بهره‌برداری از بازار ارز عمل کرده‌اند.
یک فعال بازار ارز در منطقه میدان فردوسی نیز با غیرطبیعی خواندن وضع نوسانات ارز به «شهروند» توضیح می‌دهد: درحالی‌که تنها یک هفته به پایان فصل تابستان باقی مانده است انگیزه مسافرت‌های پایان تابستانی آن‌قدر قوی نیست که بخواهد بازار ارز را با چنین شتاب‌های یک روز در نوسان نرخ دلار مواجه کند.
او ادامه می‌دهد: این بستر بیشتر ناشی از تزریق ناکافی دلار به بازار بوده است که با توجه به تقاضاهای موجود، میدان را برای فعالیت دوباره دلالان گشوده است و بانک مرکزی برای حفظ ثبات بازار باید زودتر از این وارد عمل می‌شد.
او همچنین تأکید می‌کند: البته شنیده‌های بازار حاکی از آن است که بانک مرکزی به‌زودی میزان عرضه دلار در بازار را افزایش می‌دهد تا دلار سطح قیمت 3هزار و 500 تومان را عبور نکرده و به بازه قیمتی 3هزار و 300 برگردد بنابراین پیش‌بینی ما این است که نوسانات نرخ دلار حداکثر تا پایان شهریورماه و البته با شیب کندتری ادامه داشته و قیمت دلار با شروع فصل پاییز به مدار پیشین خود بازمی‌گردد.
بازار طلا متأثر از جولان دلالان دلار
در شرایطی که دلالان بازار ارز از روزنه پیش آمده برای بهره‌برداری خود از این بازار نهایت استفاده را برده‌اند بازار طلای ایران نیز متاثر از نفوذ دوباره دلالان دلار شده است. طلا که در بازار جهانی و از ابتدای شهریورماه روند نزولی قیمت را تجربه کرده است در بازار داخلی تحت‌تأثیر نوسانات قیمت دلار افزایش قابل توجه قیمت سکه و طلا را به خود دیده است.
در تاریخ 10 شهریورماه جاری قیمت هر اونس طلا در بازار جهانی هزار و 140 ثبت شده است که این نرخ دیروز با 31 دلار ریزش به‌هزار و 109 دلار رسیده است با این وجود نرخ طلا در بازار داخلی روند افزایشی را پشت سر گذاشته است و هر گرم طلای 18 عیار که در آخرین روزهای مرداد قیمت 89هزار تومان را تجربه می‌کرد دیروز به 93هزار و 245 تومان رسید. از این میان نرخ هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید نیز که در پایان مرداد 865هزار تومان ثبت شده است در شهریورماه و متأثر از قیمت دلار مرز 900هزار تومان را عبور کرده و تا 930هزار تومان در 10 شهریورماه نیز رسید که این قیمت در روزهای بعد اندکی کاهش یافت. دیروز هر قطعه سکه تمام بهار آزادی با هزار تومان افزایش نسبت به روز قبل از آن یعنی شنبه به 911هزار تومان رسید.