محمد صادق شایسته| نه؛ به نظر می‌رسد هر چقدر هم اوضاع سینما خوب باشد، خوب شود یا تلاش‌هایی برای بهتر شدن آن صورت گیرد قرار نیست حاشیه‌ها دست از سر سینما بردارند. بحث خطاهای مدیریتی یک چیز است و بحث ایجاد بحران برای فلج کردن یک مدیریت چیز دیگر. یک روز عده‌ای جمع می‌شوند فلان فیلم اکران نشود، یک روز فلان فیلم اکران شده و اعتراض می‌شود، یک روز مدیریت لیاقت ندارد که پای مجوزهایش نمی‌ایستد، یک روز مدیریت لیاقت ندارد که پای مجوزهایش می‌ایستد، یک روز حمایت کردن از چهره‌های مختلف دردسرساز می‌شود، یک روز حمایت نکردن از چهره‌های دیگر، یک روز اعتراض می‌شود چرا فلان حرف زده شده، یک روز اعتراض می‌شود چرا فلان حرف زده نشده و قس‌علی‌هذا. داستان حاشیه‌های سینما تمام شدنی نیست انگار، تازگی هم که بهانه جدیدی برای حمله به سینما و مدیریت فعلی آن به وجود آمده است: حذف نام «فجر» و تغییرنام بخش بین‌الملل این جشنواره به «جشنواره بین‌المللی فیلم ایران». آغاز این حاشیه‌ها با رسانه‌ای شدن حکم حجت‌الله ایوبی برای انتخاب رضا میرکریمی به‌عنوان دبیر «جشنواره بین‌المللی فیلم ایران» استارت خورد. فقط جهت اطلاع این‌که از سال گذشته بخش بین‌الملل جشنواره فجر از بخش ملی جدا شد و اولین دوره برگزاری مستقلش اردیبهشت‌ماه امسال بود. با حکم ایوبی، محمد حیدری دبیر برگزاری سی و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر شد و حالا مدیرعامل فعلی خانه سینما دبیر آن جشنواره دومی شده. در همین چند روزی که از حکم ایوبی می‌گذرد حاشیه‌ها روز به روز درخصوص این مسأله بیشتر می‌شود اما به نظر می‌رسد از بین همه اظهارنظرها و حاشیه‌ها برخورد تلویزیون با این اتفاق در بخش خبری «20:30» حسابی رئیس سازمان سینمایی و بعد هم مدیرعامل خانه سینما و دبیر منتخب را عصبانی کرده است.
مهم‌ترین حاشیه‌ها چه بود؟
از همان ساعات اولیه حاشیه‌ها آغاز شد و تحلیل‌های مختلفی در برخی رسانه‌های تندرو در این خصوص منتشر شد، روز بعد از اعلام حکم لاله افتخاری از نمایندگان عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در گفت‌وگو با کیهان گفته وزیر ارشاد مدام وضع را برای خود بدتر می‌کند و اگر وزیر فکری به حال این اتفاق نکند نمایندگان خود اقدام لازم را انجام خواهند داد. سیدمحمد حسینی وزیر ارشاد دولت قبل و جواد شمقدری رئیس سابق سازمان سینمایی هم این اتفاق را انحراف از آرمان انقلاب دانسته‌اند! حسینی گفته این اقدام چراغ سبزی است که به معاندان نظام برای حضور در ایران داده است و این اتفاق را همانند اتفاقات بعد از انتخابات سال 88 دانسته است. شمقدری هم گفته این اتفاق یعنی حذف هویت انقلابی و اسلامی جشنواره و تبدیل کردن آن به «فستیوال فیلم تهران» که در زمان شاه مخلوع با مسئولیت فرح پهلوی برگزار می‌شد! محمدحسن بنیانیان مسئول کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای انقلاب فرهنگی هم اعلام کرده این اتفاق بسیار غیرمنتظره است و گفته: «ما یک جشنواره فجر بیشتر نداریم و باید به سمت یکی کردن برویم که فیلم خارجی هم اگر با ارزش‌های انقلاب همخوانی دارد در جشنواره ما شرکت کند.» در کنار این تعابیر و تعاریف نامتعارف و عجیب از این اتفاق تحلیل‌های تند برخی رسانه‌ها هم در این اتفاق به گونه‌ای است که قطعا تیم مدیریتی فعلی سینما باید منتظر ترکش‌های بیشتری در روزهای آینده هم باشند. اما آنچه ایوبی و میرکریمی را آزار داده نه این حرف و حدیث‌ها و حملات یک سویه - که امروز تبدیل به عادت سازمان سینمایی شده - بلکه گزارش سراسر حاشیه بخش خبری 20:30 به این اتفاق بوده، گزارشی دو دقیقه‌ای که پنجشنبه‌شب پخش شد و به‌نوعی همین اظهارنظرها به شکل تصویری‌اش بود. این گزارش که از رسانه ملی و با جهت‌گیری مشخصی پخش شد طاقت رئیس سازمان سینمایی را طاق کرد و او در نامه‌ای به محمد سرافراز به این اتفاق واکنش نشان داد.
پاسخ چه بود؟
ایوبی در بخشی از نامه‌اش با تشکر از رئیس صداوسیما به علت کمک‌های اخیرش در جهت‌های مختلف به سینما درخواست کرده گزارش «سراسر کذب و نادرست» بخش خبری 20:30 نسبت به تغییر نام جشنواره فیلم فجر جهت روشن شدن افکارعمومی اصلاح شود و البته این نکته را هم اضافه کرده که نخستین بار نیست این برنامه با رویکردی تخریبی موجب تشویش افکار عمومی نسبت به برنامه‌های سازمان سینمایی می‌شود: «در برنامه یادشده این‌گونه تصریح شده که دیگر جشنواره فیلمی به‌نام فجر وجود نخواهد داشت به‌زعم تحلیلگر برنامه در جمع‌بندی نهایی خود از این‌که نام فجر از سینمایی که در خور نام انقلاب اسلامی نیست، برداشته شده، اظهار خوشوقتی کرده است.» ایوبی در نامه‌اش تأکید کرده به‌زودی مقررات جشنواره فیلم فجر از سوی دبیر جشنواره اعلام می‌شود و حقیقت بر همگان آشکار خواهد شد اما: «سرمایه بزرگ رسانه ملی که همان اعتماد مخاطبین است چه خواهد شد؟ آیا شایسته است که فردی یا گروهی برای منفعتی گذرا و سیاسی سرمایه بزرگ اعتماد ملی را مخدوش کند؟ با شناختی که از جنابعالی وجود دارد یقین می‌دانیم که آنچه روی داده بیرون از خواست و اراده سازنده شماست. امید است که با دستور فوری شما آب رفته به جوی بازگردد.» پس از این اتفاق هم رضا میرکریمی در صفحه شخصی‌اش با ادبیاتی غافلگیر‌کننده از این اتفاق رخ داده در بخش خبری 20:30 گله کرد اما به دلیل آن‌که خودش تمایلی نداشت که اصل متن این اعتراض رسانه‌ای شود ما هم از آوردن آن به لحاظ اخلاقی معذوریم. بدون‌شک در روزهای آینده حاشیه‌های این اتفاق بیش از پیش یقه وزیر ارشاد و رئیس سازمان سینمایی را خواهد گرفت و آنها که پس از اتفاقات «رستاخیز» و «قصه‌ها» و «تفکیک جشنواره کودک و نوجوان» منتظر بهانه جدیدی برای حاشیه‌سازی در سینما بودند بعید است به این زودی‌ها این ماجرا را بی‌خیال شوند.