شهروند| طاعون به جان حیات‌وحش استان مرکزی افتاد، 98 رأس کل و بز را تلف کرد و سایه‌ای شد بر سر حیات وحش منطقه حفاظت شده
«هفتاد قله» اراک.
روزهای پایانی خردادماه بود که بررسی و پایش‌های میدانی منطقه حفاظت‌شده «هفتاد قله»، از فاجعه‌ای خبر داد که جان نشخوارکنندگان کوچک منطقه را گرفته است. کل و بزهایی که تلف شده و در
گوشه و کنار این منطقه 97هزار و 407 هکتاری منطقه حفاظت شده، افتاده بودند و عامل آن مشخص نبود. پایش‌های میدانی آغاز شد. لاشه‌های کشف شده کالبدشکافی شدند و درنهایت مشخص شد که طاعون به جان حیات‌وحش منطقه افتاده و گونه‌های جانوری استان را تهدید می‌کند.
طاعون آمده بود و در چند روز ابتدایی حضورش، تعداد کل و بزهای تلف شده را به 98 رأس رسانده بود. 98 رأسی که لاشه 38 رأس آنها پنجشنبه، چهارم تیرماه پیدا شده بود. به گزارش روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان مرکزی، پس از انجام اقدامات اولیه مجددا گروهی شامل معاون محیط طبیعی، کارشناسان اداره کل و محیط‌بانان منطقه، روز پنجشنبه چهارم تیرماه بار دیگر منطقه را بررسی و پایش کردند که در بررسی جدید
38 مورد لاشه، مشاهده شد. با مشاهده لاشه‌های جدید تعداد تلفات به 98 رأس رسید. در این‌باره، معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان مرکزی با تأیید افزایش تلفات حیات وحش منطقه حفاظت شده هفتادقله اراک به 98 رأس، از تشکیل کمیته بحران در روزهای پایانی خردادماه خبر داد و گفت: «به دنبال بروز تلفات در جمعیت
کل و بزهای منطقه حفاظت شده هفتادقله در روزهای پایانی خردادماه، بررسی و پایش میدانی منطقه، پس از کالبدشکافی، بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک تشخیص داده شد. به دنبال این تشخیص کمیته بحران تشکیل شد و آبشخورها ضدعفونی شدند تا جلوی گسترش بیماری گرفته شود.» مهرداد حاجی حسینی درباره اقدامات صورت گرفته توضیح داد که «در اولین اقدام گروهی متشکل از معاون محیط طبیعی، کارشناسان اداره کل و محیط‌بانان منطقه در هفت مسیر، کل منطقه آلوده را بررسی و پایش کردند و تلفات حیات وحش ثبت شد. بر مبنای کالبدگشایی‌های
انجام شده توسط اداره کل دامپزشکی این استان، علت تلفات بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک تشخیص داده شد.» او با اشاره به این‌که به دنبال تلفات حیات‌وحش، کارگروه مخاطرات زیست محیطی هم در استان تشکیل شده، یادآوری کرد که «بر اساس مصوبه کارگروه، منطقه تا شعاع پنج کیلومتری قرنطینه و از ورود افراد متفرقه و گردشگران جلوگیری می‌شود.»
معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان مرکزی ادامه داد: «در ادامه اقدامات انجام‌شده، آبشخورهای منطقه با آهک ضدعفونی شده و واکسیناسیون علیه بیماری طاعون نشخوارکنندگان در دام‌های اهلی موجود در منطقه توسط اداره کل دامپزشکی استان آغاز شده است.»
تلفات بیماری از نابالغین و ماده‌ها آغاز شد
حاجی حسینی افزود: «تلفات بیماری از نابالغین و ماده‌ها شروع شده و با پیشرفت آن مرگ‌ومیر در نرهای سالخورده نیز آغاز شده است.» او با بیان این‌که دفن بهداشتی لاشه‌ها هم انجام شده، گفت: «علایم مشاهده شده بیماری در حیوانات و اثر آن بی‌حالی حیوان و اسهال است که به سرعت بافت‌های بدن را متلاشی می‌کند. در این بیماری زخم در ناحیه دهان و ترشحات زیاد دهانی هم دیده می‌شود.»
طاعون به قوچ و میش‌ها هم سرایت کرد
در روزهای نخست مشاهده بیماری در منطقه، طاعون تنها جان کل و بزها را گرفته بود اما به گفته معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان مرکزی در پایش جدید منطقه، مشاهده شده است که بیماری گسترش پیدا کرده و به قوچ و میش‌ها هم رسیده.
حاجی حسینی دراین‌باره با اشاره به این‌که در اولین رصد و پایش منطقه تنها کل و بزهای هفتادقله دچار بیماری و مرگ شده بودند، به ایسنا توضیح داده است: «متاسفانه در پایش اخیر دو مورد سرایت و تلف شدن قوچ و میش نیز ثبت شد.»
او با تاکید بر این‌که احتمال افزایش این آمار وجود دارد و برای کنترل این شرایط نیازمند تلاش همه دستگاه‌های مرتبط هستیم، تصریح کرده است که «جمع‌بندی پیمایش صحرایی انجام شده در جلسه روز گذشته کارگروه مخاطرات زیست‌محیطی استان مطرح شد و به نتیجه رسیدیم که بیماری PPR در قالب دو موج منطقه را متاثر کرده است. موج اول که باعث تلف شدن 25 رأس کل و بز شد و موج دوم منجر به افزایش آمار حدود چهار برابری در منطقه شد.»
معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان مرکزی با بیان این‌که کنترل بیماری در حیات‌وحش دشوارتر از مهار بیماری در میان دام‌های اهلی است و افزایش آمار را می‌توان پیش‌بینی کرد، افزود: «به همین منظور در کارگروه تاکید شد که شعاع قرنطینه به بیش از پنج کیلومتر برسد و علاوه بر ضدعفونی کردن آبشخورهای کانون بیماری کلیه آبشخورهای منطقه نیز ضدعفونی شود که تاکنون 27 آبشخور ضدعفونی شده است.»
او تعداد واکسیناسیون دام‌های اهلی منطقه را 27هزار رأس عنوان کرد و گفت: «تاکنون 80درصد دام‌ها واکسینه شده‌اند و ظرف چند روز آینده نیز مابقی دام‌ها واکسینه خواهند شد.»
معاون محیط طبیعی استان مرکزی علت افزایش تعداد آمار تلفات بیماری طاعون نشخوارکننده کوچک در منطقه هفتادقله اراک را عدم ماندگاری مواد ضدعفونی‌کننده در منطقه دانست و یادآوری کرد که «آبشخورهای منطقه به واسطه آهک ضدعفونی شد اما این ماده به دلیل ماندگاری کم بعد از چند روز اثر خود را از دست می‌دهد و به نوعی می‌توان گفت یکی از دلایل افزایش آمار تلفات از بین رفتن این ماده بوده است که باید دائما تجدید شود.»
حاجی‌حسینی درباره ارزش حیات‌وحش منطقه هم گفت: «ارزش حیات‌وحش این منطقه به قدری بالاست که باید اعتبارات مورد نیاز برای کنترل و مهار بیماری تأمین شود. درحال حاضر برآورد مالی مهار این بیماری در حال انجام است و به سرعت رقم مورد نظر را از مدیریت بحران استان درخواست خواهیم کرد.» منطقه حفاظت‌شده 97هزار و 4.7 هکتاری «هفتاد قله» در 25 کیلومتری شمال شرقی اراک و بین شهرستان‌های اراک، محلات و خمین قرار دارد که کل و بز، قوچ و میش، پلنگ، کفتار، شغال، گرگ، گورکن، خرگوش، تشی و روباه از پستانداران این منطقه محسوب می‌شوند. کبک، تیهو، بلدرچین، باقرقره، کبوتر چاهی، کبوتر کوهی، عقاب طلایی، سارگپه، هما، کرکس، دال، شاهین، بحری، لیل، بوتیمار و حواصیل هم از پرندگان این منطقه هستند که از این تعداد 33 گونه از پرندگان، 14گونه از پستانداران و 2 گونه از خزندگان این استان در معرض تهدید هستند.