شهروند| رشد نگران‌کننده آسیب‌های اجتماعی در ایران و افزایش چشمگیر زنان سرپرست خانوار؛ موضوعاتی است که رئیس جدید سازمان بهزیستی را آن‌قدر نگران کرده که باعث شده در اولین مراسم افطاری رسمی‌اش که با حضور رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و فرزندان شبه‌خانواده بهزیستی برگزار شد، از نگرانی‌اش دراین‌باره بگوید و آمارهایی را درباره آن اعلام کند.
«انوشیروان محسنی‌بندپی»، رئیس سازمان بهزیستی در این مراسم گفته است که اکنون آمار آسیب‌های اجتماعی نگران‌کننده است و بهزیستی با رویکردی تحول‌آفرین و تفکری سیستمی با محوریت پیشگیرانه و مشارکت‌طلبی درصدد کاهش این مشکل است.
افزایش آمار زنان سرپرست خانوار در چند‌سال اخیر، یکی دیگر از مواردی بود که او نگرانی‌اش را درباره آن اعلام کرد: «تعداد زنان سرپرست خانوار در سال 70، یک‌میلیون و 200هزار نفر و در سال 85، یک‌میلیون و 600هزار نفر بوده است که این آمار در سال 90 به 2میلیون و 500هزار افزایش یافته که نشان‌دهنده رشد 55درصدی این آسیب اجتماعی است. در سال‌های 85 تا 90 شاهد افزایش 53درصدی زنان سرپرست خانوار بودیم. همچنین تغییر ذائقه جامعه معتادان از مواد سنتی به مواد صنعتی، فقر محبت و کاهش زمان گفت‌وگو از دیگر آسیب‌های پیش‌روست.»
او با بیان این‌که بهزیستی با رویکردی تحول‌آفرین و تفکری سیستمی با محوریت پیشگیرانه و مشارکت‌طلبی درصدد کاهش این معضلات است، گفت: «در رویکرد پیشگیرانه نخست با فعالیت بالغ بر یک‌هزار مرکز ژنتیک در سطح کشور با تشخیص به موقع از بروز و شیوع آسیب جلوگیری می‌کنیم؛ همچنین با خدمت‌دهی در یک‌هزار مرکز مشاوره شرایطی را فراهم می‌کنیم تا بحران‌ها را به حداقل برسانیم.»
محسنی بندپی در ادامه از اقدامات دولت‌های نهم و دهم گفت که باعث افزایش آسیب‌های اجتماعی در ایران شد: «آنچه مسلم است در گذشته دولت خود را مکلف به اجرای قوانینی همچون قانون جامع حمایت از حقوق معلولان و پیشگیری از شیوع و بروز آسیب‌های اجتماعی نکرده بود. متاسفانه در 8سال گذشته شاهد رشد آسیب‌های اجتماعی در ابعاد مختلف همچون افزایش طلاق، افزایش زنان سرپرست خانوار، افزایش بیکاری و افزایش بیماری‌های روحی و روانی در جامعه بوده‌ایم.»
او با بیان این‌که دولت گذشته در حوزه رفاه اجتماعی برنامه استراتژیک تدوین شده‌ای نداشته است، ادامه داد: «درخصوص برنامه‌هایی همچون بیمه‌های اجتماعی و حمایت از بیمه‌های سلامت و نیز برنامه توزیع یارانه‌ها شاهد بی‌توجهی دولت بودیم، بطوری‌که همه آحاد جامعه اعم از دارا و ندار از مبلغ یارانه یکسان برخوردار شده‌اند. آنان که تحت پوشش کمیته امداد یا برنامه‌های حمایتی و مشورتی و نگهداری سازمان بهزیستی بوده‌اند، از حداقل برخوردار شدند و این موضوع سبب شده بود که این افراد برای ادامه زندگی با مشکلات عدیده‌ای
مواجه شوند.»
رئیس سازمان بهزیستی گفت: «در دولت گذشته در حوزه رفاه اجتماعی درخصوص تقویت بیمه‌های حمایتی اجتماعی و سلامت، کاری صورت نگرفت و شاهد افزایش عمق آسیب‌های اجتماعی به دلیل چنین رویکردی بودیم. به نحوی که افراد درگیر با آسیب‌های اجتماعی با مشکلات متعددی مواجه شدند و درحال حاضر برگشت این افراد به وضع عادی با مشکلات زیادی همراه است.»
رئیس سازمان بهزیستی گفت که در گذشته سالانه حدود 700هزار نفر در پرداخت هزینه‌های سلامت دچار هزینه‌های فلاکت‌بار می‌شدند: «در چنین شرایطی فرد باید تمام اموال خود را بفروشد تا خدمت درمانی بگیرد و از آن‌جا که آسیب‌های اجتماعی نوعی پیوستگی دارند، چنین فردی با فروش اموال خود وارد چرخه فقر می‌شود و درنهایت دچار انواع ناهنجاری‌ها و بزهکاری‌ها خواهد شد. کمتر کسی وجود دارد که فقیر باشد و بتواند خود را از آسیب‌ها مصون داشته و اخلاق‌مدار زندگی کند. چرا که فقر می‌تواند فرد را دچار لغزش کند و وی را در مسیر بداخلاقی‌ها
قرار دهد.»
بندپی با اشاره به افزایش بیکاری در جامعه هم گفت: «امروز نیز تا رسیدن به جایگاه مطلوب در زمینه اشتغال راه زیادی پیش رو داریم، لذا باید بتوانیم در مسائل کلی رفاه و تأمین اجتماعی نگاهی منسجم، علمی و کارشناسی در ابعاد مختلفی همچون اجرا، تخصیص اعتبار و توجه ویژه به گروه‌های آسیب‌پذیر و محروم داشته باشیم.»
محسنی بندپی در ادامه بر اجباری کردن طرح غربالگری در برنامه ششم توسعه، توانمندسازی و توانبخشی فراگیر، تسهیل در امر ارایه خدمات تخصصی گسترده به متقاضیان همراه با انعطاف‌پذیری، عدالت و مساوات تأکید کرد: «پیشگیری از بروز و شیوع آسیب‌های اجتماعی جزو مأموریت‌های غیرقابل انکار است و امسال درصددیم غربالگری نوزادان و شیرخوارگان را از پوشش 67درصدی به صد‌درصدی ارتقا دهیم تا با مداخله و پیشگیری از کم‌شنوایی و ناشنوایی کودکان ایران زمین جلوگیری کنیم.»
رئیس سازمان بهزیستی کشور با اعلام خبر استقرار پنج‌هزار تیم اجتماعی برای خدمت‌رسانی به جمعیتی 15 میلیونی در کشور ادامه داد: «علاوه بر این 2هزار و 500 مرکز مداخله ترک اعتیاد خدماتی تخصصی را تحت نظارت بهزیستی به 700هزار معتاد ارایه می‌کنند؛ همچنین با احداث مرکز مداخله در محیط‌های کاری همچون منطقه ویژه پارس‌جنوبی و استقرار 178 اورژانس اجتماعی در سطح کشور، درصدد کاهش آسیب‌های اجتماعی هستیم.»
او گفت: «منابع و نیروی انسانی محدود است لذا درصددیم تصدی‌های قابل واگذاری را به بخش غیردولتی بسپاریم؛ چنانکه درحال حاضر 27هزار مرکز در قالب سازمان‌های مردم‌نهاد تحت نظارت بهزیستی فعالیت می‌کنند و امیدواریم با بهره‌گیری از تمامی امکانات و ظرفیت‌ها توفیق خدمت‌رسانی هرچه بهتر به جامعه هدف را داشته باشیم.»
رئیس سازمان بهزیستی کشور گفت: «باید با تعامل و گفت‌وگو و مشخص کردن وظایف دو نهاد به منظور پیشگیری از موازی‌کاری، موانع را از بین ببریم و با ساماندهی امور مشترک هزینه‌های تحمیل شده بر دولت را کاهش دهیم و از منابع محدود ملی و دولتی حداکثر بهره را در راستای ارایه خدمات به جامعه هدف ببریم. انقلاب اسلامی با هدف ارایه خدمات به محرومان و مستضعفان جامعه پیروز شد و کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی کشور در راستای تحقق این هدف برای اجرای عدالت اجتماعی فعالیت می‌کنند؛ چراکه افراد محروم و بی‌یاور جامعه نیازمند کمک و مساعدت هستند.»
او ادامه داد: «بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی(ره) دستاوردهای خوبی در زمینه ارایه خدمات به محرومان داشته‌اند اما تغییر شرایط و سبک زندگی، ما را با افزایش افراد تحت پوشش مواجه ساخته است و با توجه به رسالت، هدف مشترک و تشابه افراد تحت پوشش دو نهاد با برپایی نشست و تشکیل کمیته‌ها و کارگروه‌های مشترک می‌توانیم افق‌های روشن‌تری را در ذهن افراد تحت پوشش در راستای دریافت خدمات موثرتر و کمک به توانمندسازی آنها ایجاد کنیم. افراد تحت پوشش دو نهاد مستحق دریافت یارانه هستند.»