| آرزو جعفریان | روزنامه نگار |
چهارمین حراج تهران در حالی در بعدازظهر هشتم خردادماه سال‌جاری در هتل پارسیان آزادی با فروش 21میلیارد و 40میلیون تومان به کار خود پایان داد که 126 اثر از 109 هنرمند را به روی میز حراج فرستاد. رضا کیانیان و حسین پاکدل حراج من‌های این دوره حراج تهران بودند که به خوبی از پس این کار برآمدند و پرفورمانسی حرفه‌ای را پشت تریبون حراج به اجرا گذاشتند. در این دوره حسین پاکدل نامی آشنا برای اهالی فرهنگ و هنر، آثار کلاسیک که برای نخستین‌بار به حراج تهران اضافه شده بودند را چکش زد. نقاشی‌هایی از کمال‌الملک، حسن زرين‌قلم، منصور قندريز، اسماعيل آشتيانى، جعفر پتگر، محمد حيدريان، علی رخساز و... در این قسمت تازه حراج تهران حضور داشتند. برخی از هنرمندان که اثرشان در این حراج چکش خورد، سال‌هاست که مرحوم شده‌اند و حراج تهران رکوردی تازه برای هنرشان رقم زد. در چهارمین دوره از حراج تهران شاهد قرار گرفتن، نام‌های هنرمندان پیشکسوت و جوان در کنار هم بودیم. تعداد زیادی هنرمند جوان در این رویداد هنری حضور داشتند که در اين میان می‌توان به نام‌های آشنایی چون بیتا وکیلی، شهریار احمدی، فرناز ربیعی‌جاه، مونا پاد، علیرضا آستانه و بسیاری دیگر اشاره کرد اما جوان‌ترین هنرمند، حراج تهران «محمد طباطبایی» 28ساله بود که با نقاشی دیده نشده از مجموعه «عجیب‌تر از بهشت» در این حراج حضور داشت. او از نظر سنی حدود 6سال از هنرمند پیش از خود، کوچکتر بود و به‌عنوان جوان‌ترین هنرمند حراج، اثرش با فروش 26میلیون تومانی به رکوردی تازه دست یافت.
محمد طباطبایی که با تابلوی نقاشی 120 در 180 در این رویداد هنری شرکت داشت، درباره برگزاری حراجهای هنری گفت: این‌که برگزاری حراج به نظر بعضی افراد مثبت نیست برای من عجیب است. زمانی که من در سال 84 به هنرستان میرفتم، برای بچهها تصور این‌که کسی بتواند سالها بعد کارهایش را بفروشد ممکن نبود و همه فکر میکردند که تحصیل در زمینه نقاشی با بیکاری مواجه خواهد بود. رشد بازار هنر و سرمایهگذاری در این زمینه و به‌ویژه برگزاری حراج تهران در چهار سال گذشته باعث شد فروش اثر هنری به امری جدی تبدیل شود و همچنین نقاشی نیز به‌عنوان یک حرفه جدی گرفته شود.
وی با بیان این‌که برگزاری حراج تهران برای همه هنرمندان منفعت دارد، اظهار کرد: برگزاری حراج باعث شده که نوعی پوست‌اندازی در بازار هنر شکل گیرد و به همین دلیل معتقدم حراج هم برای هنرمندانی که در حراج حضور دارند و هم هنرمندانی که در حراج نیستند، سودمند است. به علاوه برگزاری حراج در چند دوره گذشته نظر دیگر سرمایهداران را نیز به خود جلب کرده و فعالیت اقتصادی در زمینه هنر را افزایش داده است. طباطبایی با اشاره به بیشتر شدن تعداد آثار و هنرمندان در حراج تهران نیز گفت: این موضوع برای من بسیار جالب بود و به علاوه آثاری که در حراج وجود داشت، میتوانست همه سلیقهها را پوشش داده و مخاطبان حراج را به خود جلب کند. همچنین وجود آثار کلاسیک ایرانی نیز بسیار قابل‌توجه بود و دورههای مختلف نقاشی کلاسیک در آن قابل مشاهده بود. به علاوه هنرمندان جوان نیز حضور پررنگ‌تری نسبت به دوره قبل داشتند و به‌نظر من این موضوع نقطه مثبت حراج امسال تهران بود.
وی درباره اثری که در حراج ارایه داده است نیز توضیح داد: این نقاشی در ادامه مجموعه «عجیب‌تر از بهشت» خلق شده و برای نخستین بار در حراج تهران عرضه شده است. این نقاشی در سال 93 با تکنیک اکریلیک روی بوم کار شده و ابعاد آن 120 در 180 سانتیمتر است. در این نقاشی نوعی فضای ناامن دیده می‌شود که به وسیله فیگوری سیاه‌پوش و دو ببر ایجاد شده است هرچند فیگور اصلی تابلو که لباسی سفید دارد نسبت به شرایط ایجاد شده بیاعتناست زیرا می‌خواهد بگوید که میتواند از خودش مراقبت کند.
او که در آثارش از بدن‌های بی‌کالبد و تصویر حیوانات بهره می‌گیرد، افزود: اين روزها در دنيا معناى ظاهرى بيشتر از معناى درونى انسان اهميت پيدا كرده است. سيستم سرمايه‌دارى و امپرياليسم توجه افراد را به سمت مسائل ظاهرى و مد برده است. با آن كه توجه به ظاهر امر بدى نيست اما ساعت‌هاى زيادى از وقت افراد را مى‌گيرد و ذهن افراد را درگير مى‌كند، درواقع سيستم سرمايه‌دارى هيچ انتخابى را به افراد نمي‌دهد، آنها يا بايد با آن همراه شوند يا به انزوا روند. از طرف ديگر تصويرنكردن سرهاى اين فيگورها به خاطر آن بوده كه مخاطب در كار دخيل شود و آن گونه كه مى‌خواهد به لحاظ ذهنى با اثر ارتباط برقرار كند و كار را ببيند و حیوانات نیز از كتاب‌هايى چون قلعه حيوانات جورج اورول، موش و گربه عبيد زاكانى، كليله و دمنه و حتى از كارتون‌هاي كودكى به آثارم راه یافتند. وقتى با استعاره از حيوانات، موضوعي مطرح مى‌شود، ذهن بيننده را سيال‌تر مى‌كند تا آن‌گونه كه راحت‌تر است با كار ارتباط برقرار كند. علاوه بر اين مى‌توان گفت كه از دوره غارنشينى، حيوانات براى انسان‌ها جذاب بوده‌اند تا جايى كه براى بيان خصوصيات افراد مثال‌هايى از حيوانات مى‌آوردند.
اين هنرمند جوان بنا بر موضوعات مد نظرش پالت رنگى آثارش را انتخاب می‌کند، مثلا براى نشان‌دادن درنده‌خويى و نگاه وحشى افراد رنگ قرمز را به كار برده و براى بيان فضاى سرد از رنگ آبى استفاده كرده است. در اين بين، رنگ‌ها در بعضى از آثار براساس ديالوگى كه هنرمند با اثر برقرار كرده روى بوم پديدار است.
مجموعه «عجیب‌تر از بهشت» آخرین مجموعه نقاشی‌های طباطبایی است که به همین تازگی نمایشگاهی از این آثار در گالری شکوه برپا کرد. وی که حدود سه‌سال به کار روی این مجموعه مشغول بوده درباره نام و مفاهیم درونی این مجموعه گفت: عنوان «عجيب‌تر از بهشت» نيشترى به كنش‌هاى مادى‌انگارانه بشر معاصر در فرآيند جهانى‌سازى است، قريب به 3سال روى اين مجموعه متمركز بوده‌ام. درواقع «عجيب‌تر از بهشت» اشاره به مفاهيمى چون فرا زمان و فرا مكان دارد، به همين دليل سعى داشتم با نمايش آثارى معاصر به اين مفاهيم اشاره كنم تا گفتارى جهانى داشته باشد و براى يک اقليم خاص نباشد. نمایشگاهی از این مجموعه نیز به‌تازگی در گالری شکوه برپا کردم که با استقبال خوبی هم مواجه شد.