شهروند| «175 غواص شهید» به خانه بازگشتند و موجی از احساسات متفاوت اما درنهایت همدردانه را در میان مردم ایران به راه انداختند. کسی نبود که درباره‌شان حرف نزند، بی‌تفاوت از کنار عکس‌های پیکر‌هایشان بگذرد یا آه و حسرتی از نهانش برنیاید. اهالی هنر هم این‌بار در کنار مردم کشورشان بودند. گرافیست‌ها برای آنها پوستر طراحی کردند، شاعران شعر سرودند، خوانندگان برایشان خواندند و سینماگران به احترام‌شان نوشتند و فیلم‌هایشان را به آنها تقدیم کردند. دیروز پیکر تمامی این 175غواص شهید که در عملیات کربلای 4، به دلیل لو رفتن اطلاعات عملیات‌شان زنده به گور شده بودند، در معراج شهدا آرام گرفتند. اما هنرمندان برای نشان دادن موجی از احساسات‌شان منتظر حضور در مراسم تشییع آنها نشدند و در شبکه‌های مجازی یا در رسانه‌های خبری پیام‌هایی فرستادند. در این گزارش مروری داریم بر واکنش طیف‌های مختلف هنری نسبت به این اتفاق ناگوار و تأسف‌انگیز.
دستان مرا بستند، شما راحت باشید!
شهاب حسینی، بازیگر سینما چند روز پیش هم با انتشار عکسی در صفحه اینستاگرامش اختلاس‌گران را مورد شماتت قرار داده و گفته بود که آنها باید از روی این شهیدان خجالت بکشند. بعد از آن یک روز پیش از مراسم تشییع پیکر شهدا با شرکت در کمپین «پیامی آورده‌اند...» از حضور خود در این مراسم نوشت: «بازگشت‌تان بسان معجزه است در این احوال. باشد که به خود آییم. گردش چرخ فلک دیدم و داس مه نو... یادم از کشته خویش آمد و هنگام درو». مرضیه برومند، کارگردان و عروسک‌گردان قدیمی هم این 175 غواص شهید را ستاره‌های درخشان توصیف کرده که با خاموشی‌شان سبب شده‌اند که خورشید در سرزمین‌مان همچنان تابان بماند؛ «شرمشان باد آنان که هوادار ظلمت‌اند و خورشید را انکار می‌کنند!» اما حبیب احمد‌زاده، فیلمنامه‌نویس که فیلم به یادماندنی «اتوبوس شب» را در کارنامه‌اش دارد به نکته ظریفی در پیامش اشاره کرده است. به گفته او مردم نباید در فضای کنونی روی اختلافات عرب و عجم دست بگذارند، چراکه این همان چیزی است که صدام و طرفدارانش می‌خواهند. به همین دلیل است که در بخشی از یادداشتش می‌نویسد: «... یادمان باشد که هوشیاری امروز ما ربطی به حفظ خاطرات و افتخارات آن زمان ندارد. باید آگاه باشیم تا باتوجه دقیق به چگونگی ابراز احساسات‌مان و کنترل درست آن؛ خدای ناکرده در دام حماقت بحث نژادی عرب و عجم و تشدید اختلافات میان دو ملت ایران و عراق که دشمنانی همچون آمریکا؛ اسرائیل؛ عربستان و بسیاری از شوونیست‌های داخلی آرزوی آن را دارند؛ نیفتیم.»
اهالی سازمان صداوسیما هم واکنشهای متفاوتی داشتند. احسان علیخانی، مجری باسابقه تلویزیون با نوشتن «دستان مرا بستند، شما راحت باشید!» از نگاه شهیدان سخن گفته است و عزت‌الله ضرغامی، رئیس سابق سازمان صداوسیما آمدن آنها را بهنگام توصیف کرده است؛ «دستان بسته‌تان هزاران گره ناگشودنی باز می‌کند! خوش آمدید، چه بهنگام!» اما رضا پورحسین، قائم مقام معاونت سیما معتقد است که آنها آمده‌اند چرا که ما درحال غرق شدن هستیم. درواقع هرکدام از این چهره‌ها یا هنرمندان می‌خواهند پیامی را که به نظر خودشان آمدن این شهیدان با خودش به همراه داشته وصف کنند. حمید فرخ‌نژاد، مهران رجبی، کیانوش گرامی، خشایار راد، رضا ایرانمنش، کیومرث پوراحمد، رزیتا غفاری، مهدی امینی‌خواه، شقایق فراهانی، حمید گودرزی، حسین برزیده، افسانه بایگان، اکبر عبدی، جمال شورجه، مهران مهام، امیرحسین مقصودلو (امیر‌تتلو)، آتنه فقیه‌نصیری، زیبا بروفه، آزاده نامداری، محمود گبرلو، مریلا زارعی، ابوالفضل پورعرب، سیداحمد نجفی، صابر ابر، الناز شاکردوست، احسان کرمی، پیمان معادی، مهراوه شریفی‌نیا، ستاره اسکندری، رضا یزدانی، هنگامه قاضیانی، محمدرضا ورزی، مصطفی کیایی، ترانه علیدوستی، علی‌عطشانی، بهاره رهنما، بهرام بهرامیان، عباس غزالی، بهنوش بختیاری و....از دیگر هنرمندانی بودند که نسبت به این «175 غواص شهید» واکنش نشان دادند.
برای «175 غواص شهید» خواندند و طراحی کردند و سروند
اما این فقط هنرمندان صدا و تصویر نیستند که تحت‌تأثیر این اتفاق قرار گرفته‌اند. همه هم پیام نمی‌نویسند. محسن چاووشی نماهنگی با عنوان «بی‌قرار» برای این غواصان شهید ساخت. شاعران برای این شهیدان شب شعر برگزار کردند و گرافیست‌ها بدون آن‌که کسی به سراغشان برود و به آنها سفارش کار دهد، برایشان پوستر طراحی کردند. این اتفاق تا حدی مورد توجه قرار گرفت که یکی از گرافیست‌ها و طراحان پیشکسوت نسبت به آن واکنش نشان داده است. ابراهیم حقیقی دراین‌باره به هنرآنلاین می‌گوید: «از بین پوسترهایی که در یک بازه زمانی درباره یک موضوع کار شده، پنج پوستر خوب وجود داشته است. زیرا زمانی که با موضوعی مهم مواجه هستیم به یک بازنگری نیاز داریم تا ببینیم این آثار چه بازتابی داشتهاند.» همین نکته نشان می‌دهد که هنرمندان گرافیست برای طراحی پوسترهایشان در این بازه کوتاه‌مدت وقت صرف کرده‌اند و واقعا این اتفاق تحت تأثیرشان قرار داده‌است.