بابک میرمالک- گروهجهان| گویا سرنوشت ساکنان غربی جزیره «هیسپانیولا» با رنج و درد گره خورده است و هنوز از مصیبتی رهایی نیافته، بلایی دیگر گریبانگیرشان میشود. سخن از مردمان کشور «هائیتی» است که در سال 2010 یکی از ویرانگرترین زلزلههای 2 قرن اخیر را تجربه کردند، خانه و کاشانهشان را ویران یافتند و به سوگ مرگ بیش از 300هزار تن از هموطنانشان نشستند. به دنبال فاجعه گروههای بسیاری راهی هائیتی شدند تا زلزلهزدگان را یاری کنند؛ اما اخباری که به تازگی منتشر شده است از نیمه تاریک داستان و رنجهایی که برخی از صلحبانان به مردمان بیپناه و درمانده روا داشتهاند، خبر میدهد و بنابر گزارشها، مامورانی که تنها نامی از صلح را یدک میکشیدند، در ازای ارایه غذا و دارو از بیش از 200 زن و دختر هائيتي بهره جنسی بردهاند. این درحالی است که گفته میشود موارد مشابهی از استثمار جنسی نیز به وقوع پیوسته که هنوز گزارش نشده است.
بر اساس پیشنویس گزارشی از تحقیقات «دفتر نظارت داخلی بر امور آژانسهای سازمان ملل» که به دست خبرگزاریها رسیده است بیش از یکسوم قربانیان این سوءاستفادهها را کودکان زیر 18سال تشکیل میدهند. این حقایق تکاندهنده به دنبال مصاحبه بازرسان سازمان ملل با 231 تن از ساکنان هائیتی آشکار شد که مدعی شدند در ازای دریافت نیازهای اولیهشان از سوی صلحبانان سازمان ملل مورد سوءاستفاده جنسی قرار گرفتند.
در متن این گزارش آمده است: «نیازهای این زنان روستایی بهطور کلی شامل غذا، سرپناه، ملزومات نگهداری از کودکان، دارو و اقلام مورد نیاز در خانه عنوان شده است». همچنین زنان شهری نیز در برابر اقلامی نظیر «کفش، تلفن همراه، کامپیوتر، عطر و پول» مورد سوءاستفاده قرار گرفتهاند. در بخش دیگری از این گزارش عنوان شده است که «برخی از این زنان که با خلف وعده ماموران مواجه شدند با گرو گرفتن نشانهای این صلحبانان، آنان را به رسوایی و بازگو کردن اقداماتشان در شبکههای اجتماعی تهدید کردند».
سازمان ملل در قوانین خود با صراحت «تبادل پول، شغل، کالا و خدمات در برابر برقراری رابطه جنسی» را ممنوع و ماموران سازمان ملل را از برقراری روابط با مددجویان منع کرده است. هرچند که تنها 7 تن از قربانیان از «سیاستهای سازمان ملل درخصوص منع بهرهکشی جنسی و سوءاستفاده» با خبر بودند. در این گزارش که متن کامل آن در ماه جاری منتشر خواهد شد به زمان وقوع این حوادث تلخ اشارهای نشده است، اما ماموریت 7هزار صلحبان سازمان ملل درهائیتی برای مقابله با مشکلات مردم این فقیرترین کشور نیمکره غربی از سال 2004 و 6سال پیش از زلزله هولناک این کشور آغاز شده بود. در این گزارش همچنین به شمار صلحبانان درگیر این پروندهها اشارهای نشده است.
گزارشهایی مشابه از اقدامات صلحبانان
سوءاستفاده جنسی نیروهای حافظ صلح سازمان ملل که اکنون 125هزار نفر از آنان در سراسر دنیا درحال انجام ماموریت بهسرمیبرند به اعتبار رسالت این نیروها ضربه شدید وارد کرده است و انتشار گزارش دفتر نظارت داخلی اخیر سازمان ملل راه را برای افشاي دیگر جرائم صورت گرفته از سوی این نیروها باز خواهد كرد. در همین راستا باید عنوان کرد که با ورود این نیروها به کشورهای «کامبوج»، «موزامبیک»، «بوسنی»، «سودان» و «کوزوو»، آمار تنفروشی در این جوامع به شدت افزایش یافته است.
در اوایل سالجاری نیز گزارشی از تجاوز هولناک و آزار کودکان گرسنه و بیخانمان آفریقای مرکزی به دست نیروهای حافظ صلح پرده برداشت، پسرانی که برخی از آنها تنها 9سال داشتند. بهدنبال اعلام این خبر سازمان ملل از کشورهای درگیر در رسوایی جنسی نیروهای سازمان ملل در آفریقای مرکزی خواست تا نهایت سعی خود را برای مجازات عاملان این جنایات انجام دهند. «زیدرعد آلحسین»، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد در بیانیهای در این خصوص عنوان کرد: «بررسی دقیق آنچه در گذشته به وقوع پیوسته از اهمیت بسیاری برخوردار است، اما همچنین باید پیامی ارسال شود که مانع بروز چنین حوادثی در آینده شود». جنایات جنسی نیروهای سازمان ملل در آفریقای مرکزی در اوایل سال گذشته برملا شد، اما گزارشهایی که در اینخصوص منتشر شد به وقایعی که در فاصله ماههای دسامبر سال 2013 و ژوئن 2014 در مقر نگهداری آوارگان در فرودگاه «امپوکو» در پایتخت آفریقای مرکزی صورت گرفت، اشاره دارد. علاوه بر جنایاتی که ازسوی سربازان فرانسوی صورت گرفت، صلحبانانی از کشورهای «چاد» و «گینه استوایی» نیز در بدرفتاری علیه کودکان در این اردوگاه مشارکت داشتند. دولت فرانسه که تحقیقاتی را در اینخصوص آغاز کرد، برخی از سربازانی را که در این جنایات شرکت داشتند، شناسایی کرد اما هنوز مشخص نیست که دولتهای چاد و گینه در این مورد اقدامی انجام دادهاند یا خیر.
به دنبال انتشار این اخبار سازمان ملل بهخاطر ناتوانی در مجازات مجرمان با انتقادات شدیدی مواجه شد، هرچند که هیچ یک از این نیروها در زمان وقوع این جنایات صلحبان سازمان ملل نبودند. براساس اسناد منتشر شده صلحبانان سازمان ملل که در چارچوب برنامه مبارزه با ایدز در آفریقای مرکزی حضور داشتند درخصوص جلوگیری از این اتفاقات و حمایت از کودکانی که با آنها مصاحبه کرده بودند، هیچ اقدامی انجام ندادهاند. در حقیقت اتهامی که علیه این نیروها مطرح است تلاش برای سرپوش گذاشتن بر این جنایات است. بنابر گزارشها 23 سرباز از کشورهای فرانسه، چاد و گینه استوایی در این رسوایی جنسی مشارکت داشتهاند. براساس تحقیقاتی که تاکنون صورت گرفته است 13 کودک قربانی این جنایات شدهاند. به گفته «پائولا داناوان»، عضو هیاتمدیره سازمان جهانی مبارزه با ایدز، حدود 30 مقام سازمان ملل از خشونتهایی که ماهها در جریان بود، خبر داشتند و با این حال هیچ اقدامی انجام ندادند. داناوان همچنین عنوان میکند که نیروهای حافظ صلح سازمان ملل با ممانعت از دستیابی بازرسان فرانسوی به شاهدان این پرونده در تحقیقات این پرونده اخلال ایجاد کردهاند. با این حال و به گفته دبیرکل سازمان ملل، شمار موارد مستند سوءاستفاده و استثمار جنسی صورت گرفته توسط نیروهای حافظ صلح سازمان ملل درسال 2014 به 51 مورد میرسد که نسبت به 66 موردی که در گزارش سال پیش این سازمان عنوان شد، کاهش یافته است.