معاون سازمان انرژي اتمي کشورمان با اشاره به برخي تفسيرهاي مطرح شده از پروتکل الحاقي به هدف ايجاد اختلال در مذاکرات گفت، اينطور نيست که پروتکل يک مجوز عام داده است و آنها ميتوانند در هر زماني به هر جايي مراجعه کنند.
بهروز کمالوندي روز يکشنبه در مصاحبه با برنامه «من طهران» شبکه خبري العالم، درباره مهمترين نکات حقوقي و بندهاي پروتکل الحاقي گفت: چارچوب همکاري ما با آژانس بين المللي انرژي اتمي، داراي دو محور اساسي است؛ يکي بر مبناي قرارداد پارلماني است که ايران قبل از انقلاب با آژانس امضا کرده و براساس آن يکسري تعهدات دارد که به آن تعهدات عمل
مي کند، يک بحث هم درباره موضوعات مربوط به گذشته است که فکر مي کنم حدود يازده يا دوازدهسال است که مطرح مي شود که يک مقداري غير از آن چارچوب پادماني بوده، توافقهايي که ايران و آژانس در گذشته داشتند و بر مبناي آن، موضوعات گذشته را در سنوات گذشته بررسي کردند. کمالوندي اظهار داشت: با توجه به اينکه پروتکل الحاقي ادبياتي دارد که تفسير خود را مي خواهد، ممکن است هر کسي تفسير خود را داشته باشد، اما به نظرم کار خيلي سختي نيست و مي شود به گذشته مراجعه کرد و ديد که اين پروتکل درگذشته چطور اجرا شده و اين ادبيات حقوقي چه مي خواهد.وي افزود: بهطور مسلم هيچ کشوري حاضر نيست که حاکميت خود را در معرض مذاکره بگذارد، بنابراين از يک طرف ما بايد به سوالاتي که مي تواند در ارتباط با فعاليتهاي کشور بهعنوان يک عضو آژانس مطرح شود پاسخ دهيم، و از طرف ديگر توجه به حساسيتهاي موجود در کشور در رابطه با موضوعات حاکميتي مطرح هست. کمالوندي خاطرنشان کرد: به نظر مي رسد برخي در خارج از کشور تعمدا تلاش کردند به گونه اي وانمود کنند که پروتکل الحاقي مفهومش اين است که دست آنان باز مي شود و مي توانند به هر جايي که خواستند مراجعه کنند، درحاليکه ادبيات پروتکل الحاقي چنين چيزي را نشان نمي دهد.وي تأکيد کرد: از طرفي هم در داخل کشور به دليل همين حساسيتهايي که بوده و انتقال اين مفاهيم از بيرون، حساسيت بيشتري پيدا کرده و نگرانيهاي بجايي را ايجاد کرده که پاسخ به آن مراجعه به متون اصلي در ارتباط با پروتکل الحاقي هست. کمالوندي خاطرنشان کرد: بنابراين اينکه پروتکل الحاقي بخواهد درآينده اجرا شود، يک موضوع است و اينکه چه تفسيري داشته باشد، موضوع ديگري است؛ درعين حال يک موضوع ديگر هم داريم که بحث موضوعات گذشته است، ازسال 82 شمسي يعني
2003 ميلادي، يعني حدود دوازده، سيزدهسال اين بحث مطرح است که هر کشوري خودش را جاي کشور ما بگذارد، اين سوال را با آژانس مطرح ميکند که تا کجا، چند سال، ما درگذشته دسترسيهاي زيادي داديم، به سايتهاي نظامي هم دسترسي داشتند، نمونه گيري و نمونهبرداري کردند و در حقيقت آژانس فرصت کافي را داشته که بتواند جمعبندي کند و ما در دوسال گذشته هم روشي تحت عنوان چارچوب همکاري يا گام به گام با آژانس تعريف کرديم که بتواند به سوالات آژانس پاسخ دهد و سوالات را در خوشههاي چند موضوعي
مطرح کند.
پروتکل الحاقي علاوه بر سايتهاي هستهاي، شامل بازديد از سايتهاي غير هستهاي هم ميتواند باشد
کمالوندي گفت: در پروتکل، علاوه بر سايتهاي هستهاي که در آنها مواد هستهاي است، ميتواند در سايتهاي غيرهستهاي هم بعضي مراجعات باشد، البته ابتداي هر اقدام آژانس، اطلاعاتي است که کشور عضو ميدهد، بهطور مثال در پادمان هم همينطور است که ما اطلاعاتي را در ارتباط با فعاليتهاي خود مي دهيم، آن وقت آژانس بهصورت راستي آزمايي با بازديد يا بعضي از بازرسيهاي موردي ميآيد، و راستي آزمايي ميکند که ببيند اطلاعات ارایه شده به آن درست است يا نه.
کمالوندي تأکيد کرد: در ارتباط با پروتکل اگر چه در پادمان هم هست به همين دليل مي آيند و اطلاعات را از نزديک بررسي ميکنند و اين بازرسيها تعريف ميشود، به صورت بازرسيهاي روتين و بازرسيهاي دورهاي و حتي بازرسيهاي سرزده هم ميتواند باشد، ولي خب اين بازرسيها هم تعريف شده است که با کشور عضو به يک توافق ميرسد که اين دورههاي زماني به چه نحوي باشد، ولي در پروتکل اين مقداري بيشتر هست، کمالوندي خاطرنشان کرد: درپروتکل اين مقداري بيشتر هست و درواقع سايتهاي غيرهسته اي که تلقي مي شود و يا ممکن است چنين برداشت شود که ممکن هست در آنجا فعاليتهاي هسته اي صورت گيرد. کمالوندي افزود: البته مواد دو و پنج پروتکل الحاقي درارتباط با اينها صحبت کرده، بعضي ابهامات ممکن است وجود داشته باشد که با مراجعه به بعضي از بخشها ميتوان اين ابهامات را رفع کرد، بهعنوان مثال، وقتي
مي گويند سايتهاي ديگر - سايتهاي غيرهستهاي را دسترسي داشته باشند، عام است؛ اين طوري نيست که به سايتهاي نظامي دسترسي داشته باشند، هيچ جا در خود پروتکل بهعنوان يک سايت نظامي يا پادگان به آن اشاره نشده است. اين عام است، اگر بخواهد برخورد سياسي شود، مي توانند به هرجايي گسترش دهند و هر مکاني را شامل شود، ولي اگر بخواهيم به نص خود پروتکل مراجعه کنيم، پروتکل اشاره ميکند که براي مراجعه، دسترسي وجود دارد نه بازرسي.
کمالوندي درباره موضوع مصاحبه با دانشمندان هستهاي گفت: ما چيزي به نام بازجويي و مصاحبه با دانشمندان و چيزهايي از اين قبيل نَه در پادمان و نَه در پروتکل نداريم .کمالوندي تأکيد کرد: به فرض؛ اگر اطلاعاتي درباره وجود فعاليت هسته اي اعلام نشده در منطقه اي به دست آژانس بين المللي انرژي اتمي برسد و آژانس بخواهد درخصوص صحت و سقم اين اطلاعات بررسي کند، فقط مي تواند دسترسي به آن منطقه داشته باشد و اين تصور که آژانس يک يک دانشمندان را روي صندلي بنشاند و از آنها بازجويي و مصاحبه کند، تصور اشتباهي است.
در پارچين در دو نوبت، 11 يا 12 بار
نمونه گيري کردند
کمالوندي افزود: ما معتقديم که آنها نبايد بيش از اين مسأله فعاليتهاي گذشته ايران را پيگيري کنند بلکه اين مسأله بايد بسته شود بهعنوان مثال آنها در سايت پارچين يک بار 4 مورد و بار ديگر 7 يا 8 مورد
نمونه برداري کردند و آنها در اين 12سال همکاري ايران با آژانس با اين همه دسترسيها و اطلاعات خودشان بالاخره بايد به يک جمعبندي برسند. وي ادامه داد: مسأله ديگر اين است که ايران و هيچ کشور حاکميتدار ديگري در دنيا قبول نميکند که آنها در هر زماني به هر مکاني و به هر نحوي که مي خواهند، مراجعه کنند و مواضع کشورهايي هم که پروتکل الحاقي را پذيرفتهاند، حتماً با مواضع ايران همسو است. اينطور نيست که پروتکل يک مجوز عام داده است که آنها مي توانند در هر زماني به هر جايي مراجعه کنند البته برخي، تفسيرات موسعي از پروتکل ميکنند که به نظر مي رسد هدف آنها ايجاد اختلال در مذاکرات است.