شهروند| کمتر از 500 روز تا شروع مسابقات المپیک 2016 به میزبانی ریودوژانیرو باقی مانده و ساخت چند سازه مربوط به این رویداد هنوز شروع نشده و ساخت برخی دیگر نیز با کندی پیش می‌روند. این روند برای رویدادهای بزرگ ورزشی آشناست. با نزدیک‌شدن تاریخ شروع مسابقات، تیترروزنامه‌ها روی تاخیرها و عجله برای به موقع آماده شدن سازه‌ها متمرکز می‌شود. با این وجود مسابقات بدون هیچ مشکل خاصی برگزار می‌شوند. درهرحال المپیک 2016 ریو برای برزیل بی‌هزینه نخواهد بود و هزینه 13.2میلیارد دلاری آن از همین حالا بر دوش اقتصاد رکودزده این کشور سنگینی می‌کند. این درحالی است که فقط حدود 10درصد از 56 سازه المپیکی برزیل تکمیل شده‌اند.
اما این یک روی سکه است، درحالی این هزینه‌ها به اقتصاد برزیل افزوده می‌شود که مردم این کشور شاهد میراث سازه‌های بزرگ و عظیم جام‌جهانی فوتبال 2014 هستند. حدود یک‌سال پس از جام‌جهانی فوتبال بسیاری از 12 استادیومی که دولت برزیل برای این رویداد بزرگ ورزشی ساخت و بازسازی کرد، اکنون بلااستفاده مانده‌اند و فقط هزینه‌بر هستند. این کشور بیش از 3میلیارد دلار برای این استادیوم‌ها هزینه کرد که برخی از آنها در اماکنی بسیار دورافتاده هستند و هیچ تیم محلی مشهوری در آن مناطق نیست تا حیات استادیوم را تضمین کند. این درحالی است که سازمان فیفا کشورهای میزبان را ملزم کرده فقط هشت استادیوم بسازند، اما برزیل پا را فراتر نهاد. اما مدت‌هاست که کارشناسان ساخت استادیوم برای یک رویداد ورزشی خاص مانند جام‌جهانی یا المپیک را سرمایه‌گذاری مناسبی نمی‌دانند. در سراسر برزیل مالیات‌دهندگان و مقامات محلی اکنون به شیوه‌ای دردناک این قضیه را درک می‌کنند.
استادیومی که پارکینگ شد
به‌گفته خبرگزاری NPR، حدود یک‌سال از برگزاری جام‌جهانی فوتبال در برزیل می‌گذرد. این مدت زمان زیادی است اما به نظر می‌رسد این کشور هنوز هم با پس لرزه‌های اقتصادی این رویداد دست و پنجه نرم می‌کند. یکی از این پس‌لرزه‌ها استادیوم‌های عظیم و پروژه‌های زیربنایی ناتمام هستند. این درحالی است که برزیل از یک سو با بحران اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کند و از سوی دیگر با یک رویداد پرهزینه دیگر یعنی المپیک تابستانه 2016 روبه‌روست. گرانبها‌ترین استادیوم مسابقات جام‌جهانی در دنیا به قیمت 550میلیون دلار در پایتخت برزیل ساخته‌شده وجالب آن‌که اکنون از آن به‌عنوان پارکینگی برای اتوبوس‌ها استفاده می‌شود.
استادیوم بزرگ دیگری در شهر «کوبانا» که با هزینه تقریبی 215میلیون دلار قرار بود ساخته شود نیز بارها به سرخط خبری رسانه‌های برزیل تبدیل شده است. نخست تعطیل شدن به دلیل اشکال در ساخت‌وساز و سپس برای افراد بی‌خانمانی که در رختکن‌های استفاه نشده استادیوم زندگی می‌کنند. در این اواخر نیز سقف آن چکه می‌کند. مدیر این سازه می‌گوید: شهرداری به دنبال شرکت خصوصی است تا پروژه را تقبل کند زیرا هزینه نگهداری آن خزانه‌های شهرداری را خالی کرده است.
اجاره استادیوم برای جشن تولد
اما این موارد قسمت دردناک ماجرا نیستند؛ چند مقام رسمی ازجمله فرماندار سابق ایالتی، رئیس سابق هیأت محلی و رئیس سابق کمیته جام‌جهانی همه به دلیل یک پروژه عظیم دیگر که برای این رویداد ورزشی در نظر گرفته شده بود، تحت بازجویی هستند. پروژه 800میلیون دلاری راه‌آهن سبک کوبانا که فرودگاه را به مرکز شهر متصل می‌کرد، قرار بود برای شروع مسابقات آماده شود اما از راه‌آهن 14مایلی فقط نیم مایل آن ساخته شده است! از سوی دیگر مالکان استادیوم ساخته شده در «ناتال» یکی دیگر از شهرهای برزیل نیز سعی دارد با میزبانی جشن عروسی و میهمانی تولد کودکان برای ادامه ساختش سرمایه جمع‌آوری کنند. همچنین یکی از شرکت‌های مالک این استادیوم نیز قصد فروش آن را دارد زیرا از زمان رسوایی در شرکت ملی نفت این کشور(پتروبراس) با مشکلات مالی روبه‌رو شده است. استادیوم «آرنا پرنامبوکو» در منطقه رسیف نیز وضع مشابهی دارد.
همچنین استادیوم «آرنا دا آمازونیا» که ساخت آن سروصدای زیادی کرد، اکنون به بخش خصوصی فروخته شده است هرچند که در وهله اول با سرمایه‌های عمومی ساخته شده بود. هزینه ساخت این استادیوم حدود 300میلیون دلار تخمین زده شده اما نگهداری آن ماهانه 233هزار دلار هزینه دارد. مشکل آنجاست که این استادیوم صدها مایل دورتر از مناطق پرجمعیت برزیل است. طی 11 ماه در این استادیوم فقط 5 رویداد برگزار شده است. احداث استادیوم «آرنا کورینتیاناس» در سائوپائولو نیز به تازگی تمام شده که تأخیری 10 ماهه در ساخت آن ایجاد شده است. این استادیوم اکنون میزبان بازی‌های تیم فوتبال «کورینتیانز» است اما این امر کمکی به باشگاه نکرده است زیرا درآمد مسابقات برای جبران هزینه ساخت آن صرف می‌شود.
میراث فاجعه بار جام‌جهانی برای برزیل
«لئاندرسون لیما» یکی از خبرنگاران ورزشی در شهر مانائوس می‌گوید: یکی از مشکلات هرچهار استادیوم آن است که آنها در اماکنی ساخته شده‌اند که هیچ تیم فوتبال محلی قدرتمندی وجود ندارد و به این ترتیب مسابقات زیادی انجام نمی‌شود. بازی‌های لیگ محلی تماشاچیان محدودی دارد و از سوی دیگر برگزاری مسابقه در استادیوم نیز پرهزینه است. بنابراین تعجبی ندارد مسابقات محلی در یکی از دو مرکز تمرین ورزشی برگزار شود و نه استادیوم جام‌جهانی. «خوزه کروز» یکی از ورزشی نویسان در نشریه «یونیورسو آنلاین» که در برزیلیانا زندگی می‌کند، دراین‌باره می‌گوید: استادیوم این شهر ظرفیت 70هزار نفر را دارد. ایده اصلی آن بود که کنسرت‌های بزرگ می‌توانند برای کشور درآمدزا باشند اما این هم اتفاق نیفتاده است.به عنوان مثال گروه‌های موسیقی خارجی کنسرت‌هایشان دراین استادیوم را لغو کرده‌اند.
او در ادامه می‌افزاید: گروه‌های خارجی به برزیلیانا آمدند اما در استادیوم کنسرتی برگزار نکردند زیرا هزینه بسیار زیادی داشت. این امر نشان می‌دهد دولت برای مدیریت رویدادهای ورزشی و تبدیل آن به منبعی برای درآمد اصلا آمده نیست. اکنون دیگر در برزیل همه می‌دانند میراث جام‌جهانی چقدر برای این کشور هزینه داشته است، طوری که حتی وزیر ورزش این کشور نیز در مصاحبه‌ای با رویترز قول داد بازی‌های المپیک برخلاف جام جهانی، میراثی قابل تقدیر به جا گذارد. این رویداد نیز همچنین هزینه‌ای سرسام آورد دارد که هنوز هم عقب‌تر از برنامه اصلی‌اش دنبال می‌شود. کروز می‌گوید: بسیاری از استادیوم‌ها به جای نشانه غرور ملی، به مهر شرمساری برای این کشور تبدیل شده‌اند، به‌خصوص آن‌که دولت سعی دارد همزمان با رکود شدید اقتصادی اقدامات ریاضتی نیز اجرا کند. به‌نظر من جام‌جهانی فوتبال به جز بدهی و مشکلات کنونی، هیچ میراثی برای مردم این کشور نداشته است. برزیل توانست مسابقات خارق‌العاده‌ای را در زمین ورزشی برگزار کند و البته گردهمایی‌های بین‌المللی خوبی نیز دراین زمینه برگزار شد اما درهر حال جام‌جهانی تمام شده است و ما باید پس‌لرزه‌های آن را تحمل کنیم.