گروه اقتصادی شهروند| میزان دریافت وام در ایران یک امتیاز محسوب می‌شود و هر که بتواند وام بیشتری در تعداد و مبلغ دریافت کند، موفق‌تر جلوه می‌کند. حال اگر نرخ سود وام دریافتی هم پایین باشد، به امتیاز فرد وام‌گیرنده افزوده می‌شود. اما این‌روزها وام گرفتن کار ساده‌ای نیست و به دلیل نرخ سود بالای تسهیلات بانکی، دریافت آن چندان صرفه اقتصادی ندارد. از نظر مردم، کارکنان بانک‌ها کسانی هستند که دسترسی بیشتری به تسهیلات بانکی دارند و از این منظر خوشبختند. از این‌رو مردم با حسرت به مشاغل بانکی نگاه می‌کنند چراکه از مزایای وام‌های گوناگون بهره‌مندند. البته از دیدگاه بانکی‌ها، این موضوع درمیان افکار عمومی بزرگنمایی شده است. آنها می‌گویند، حقوق دریافتی کارمندان بانک نسبت به خیلی از مشاغل پایین‌تر است و تنها مزیتی که شغل آنها را متفاوت کرده، همین وام‌هایی است که می‌گیرند. البته با نگاهی به مزیت‌هایی که مشاغل گوناگون از آن برخوردارند، می‌بینیم که محصول یا خدمات تولیدی در هر بنگاه اقتصادی به‌عنوان یک مزیت و با شرایط متفاوت‌تر در اختیار کارکنان آن بنگاه قرار می‌گیرد. برای مثال خودروسازها به کارکنان خود با شرایط ویژه و ارزان‌تری خودرو واگذار می‌کنند یا یک تولیدکننده گوشت، نیاز روزمره کارکنان خود را تأمین می‌کند. حال از آن‌جا که خدمات ارایه شده توسط بانک‌ها خدمات پولی است، بنابراین کارکنان بانک‌ها هم با مزایای ویژه‌تری از این خدمات استفاده می‌کنند. البته طی سال‌های اخیر با انتشار یک گزارش از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس درباره این‌که بانک‌ها نیمی از منابع قرض‌الحسنه خود را که از سپرده‌های مردم به دست آورده‌اند به کارکنان خود وام داده‌اند، بحث بر سر وام کارکنان بانک‌ها در رسانه‌ها داغ شد. مجلسی‌ها اعتقاد داشتند که بانک‌ها باید از منابع دیگری به جز منابع قرض‌الحسنه مردمی وام کارکنان خود را تأمین کنند. ولی ظاهرا تعدادی از بانک‌ها برای این منظر از منابع قرض‌الحسنه که باید صرف پرداخت وام قرض‌الحسنه به نیازمندان می‌شد، استفاده کرده‌اند.
بر این اساس بانکی‌ها به وام‌هایی که من و شما به ندرت دریافت می‌کنیم، دسترسی بیشتری دارند و در مقاطع مختلف وام‌های مختلفی دریافت می‌کنند و با اقساط بلندمدتی آن را بازمی‌گردانند. در این گزارش وام‌هایی که کارکنان بانک‌ها دریافت می‌کنند را
معرفی می‌کنیم.
وام مسکن
همان‌گونه که بخش عمده‌ای از مردم با وام خانه‌دار شده‌اند، کارمندان بانک‌ها هم از این وام استفاده می‌کنند، با این تفاوت که مبلغ و نرخ سود آن کمتر است، بنابراین بهترین و بیشترین مبلغ وامی که کارمندان بانک دریافت می‌کنند، وام مسکن است که مبلغ آن در بانک‌ها متفاوت ولی نرخ سود آن کمتر از 10درصد است. مبلغ این وام در بسیاری از بانک‌ها از 50میلیون تومان آغاز می‌شود و در برخی از بانک‌های بزرگ خصوصی به بیش از 130میلیون تومان نیز می‌رسد که بستگی به سابقه کاری، حقوق و رتبه شغلی کارمند دارد. البته برخی از موسسات مالی و اعتباری نیز به تازگی پرداخت وام مسکن را سرلوحه کار خود قرار داده‌اند که بیشتر موسسات مبالغی کمتر از 60میلیون تومان را برای پرسنل در نظر می‌گیرند. به‌طور معمول نرخ سود تسهیلات مسکن در اکثر بانک‌ها
7درصد است.
وام ضروری قرض‌الحسنه
وام ضروری، وام دیگری است که معمولا 2سال پس از استخدام به کارمندان بانک پرداخت می‌شود. نرخ سود وام‌های ضروری بانکی‌ها 4درصد و درواقع قرض‌الحسنه است. مبلغ این وام نیز معمولا 15برابر پایه حقوق کارمند است که در‌سال 93 بین 13 تا 20میلیون تومان در بانک‌های مختلف در نوسان است. البته این نوع وام در دوره‌های مختلف به یک کارمند تعلق می‌گیرد. درواقع هرگاه در هیأت‌مدیره تصویب شود وام‌های ضروری به حساب بانکی‌ها واریز می‌شود که معمولا سالی یک‌بار می‌شود.
وام ودیعه مسکن
علاوه بر وام خرید مسکن، وام ودیعه مسکن نیز به کارکنان بانک‌ها تعلق می‌گیرد که با نرخ سود 7درصد و معمولا پیش از پرداخت وام مسکن به کارمند پرداخت می‌شود. مبلغ وام ودیعه مسکن نیز همانند وام ضروری بین 12 تا 20میلیون تومان است.
وام جعاله
سومین وامی که در حوزه مسکن به بانکی‌ها پرداخت می‌شود، وام جعاله یا تعمیر مسکن است که پس از پرداخت وام خرید مسکن به کارمند پرداخت می‌شود تا در صورت صلاحدید منزل خود را بازسازی کند. مدت بازپرداخت تقریبا تمام وام‌های پرداختی به پرسنل بانک‌ها بیش از 5سال است که درمورد وام مسکن به بیش از 20سال می‌رسد.