شهروند| آمارهای وزارت بهداشت از کاهش زایمان سزارین حکایت کرد. کاهش 7/5درصدی سزارین در سالی که گذشت، برای مسئولان این وزارتخانه، اتفاق قابل‌توجهی است. آنها می‌گویند اگر مداخلات سال گذشته برای ترویج زایمان طبیعی صورت نمی‌گرفت، حالا آمار سزارین 56درصد کل زایمان‌ها بود، عددی که از سزارین‌های سال 92 هم بیشتر می‌شود. با این همه به گفته وزیر بهداشت مادران باردار تهرانی هنوز در برابر زایمان طبیعی مقاومت می‌کنند. دیروز که مراسم گرامیداشت روز جهانی ماما برگزار شد، آمارهای زیادی از وضع ایران در زایمان طبیعی اعلام شد.
محمد آقاجانی، معاون درمان وزارت بهداشت در این مراسم، به این آمارها اشاره کرد و گفت: «یکی از برنامه‌ها این است که فضایی برای حفظ حریم مادران و امکان حضور همراهان آنها فراهم شود، برای توسعه و بازسازی مراکز زایمان بیمارستان‌های دولتی هم 203میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده است.» به گفته او، یکی از مهم‌ترین محورهای طرح حمایت از زایمان طبیعی توسعه و بهسازی بلوک‌های زایمان بود به گونه‌ای که در 110 بیمارستان شاهد توسعه و ساخت این بلوک‌ها بوده‌ایم و در 256 زایشگاه نیز این بلوک‌ها بازسازی شده‌اند. معاون درمان وزارت بهداشت درعین‌حال که گزارشی از بهداشت مادر و نوزاد و خدمات مامایی در سالی که گذشت، ارایه کرد، گفت: «70درصد مرگ‌ومیر کودکان مربوط به نوزادان و در میان نوزادان نیز 80درصد مرگ‌ها در 24 ساعت اولیه زایمان رخ می‌دهد.» به گفته او، تا پایان سال گذشته، 470هزار زایمان طبیعی در کشور صورت گرفت. «قبلا زایمان طبیعی بی‌درد در 20 مرکز صورت می‌گرفت که حالا این آمار به 220 مرکز افزایش پیدا کرده است.»
آقاجانی با اشاره به کاهش میزان زایمان سزارین، گفت: «کاهش میزان سزارین به میزان 7/5درصد مطلق، معادل 2/10درصد پایه بود. اگر مداخلات سال گذشته وزارت بهداشت برای کاهش میزان زایمان سزارین نبود، حالا آمار سزارین به بالای 56 درصد، یعنی بیشتر از‌سال 92، می‌رسید.» معاون درمان وزارت بهداشت تأکید کرد: «با ترویج زایمان طبیعی برخی نگران بودند که این اتفاق شاخص‌های سلامت مادر و کودک را تغییر دهد، اما با بررسی‌های انجام شده، مشخص شد که شاخص مرگ کودکان از 1.7 در سال 92 به 1.3 در سال 93 رسید.»
براساس اعلام او، سال گذشته 75درصد زایمان‌ها در بیمارستان‌های دولتی توسط ماماها صورت گرفت در همین زمینه ماماهای خصوصی نیز 26هزار زایمان در بیمارستان‌های دولتی را انجام دادند.
ترویج زایمان طبیعی
از دانش‌آموزان دختر شروع می‌شود
تهرانیان، مشاور عالی وزیر بهداشت در موضوع مامایی، هم در این مراسم وعده‌هایی به ماماها داد. او گفت که مشکل 5سال بخشودگی بازنشستگی‌شان و عقد قرارداد با بیمه‌ها حل می‌شود، سامانه اطلاعات مامایی راه‌اندازی می‌شود و اعضای هیأت علمی در بخش بالین مستقر می‌شوند. او معتقد است که آمار بالای زایمان سزارین به خاطر فرهنگ‌سازی نادرست است. به همین خاطر باید به‌طور ریشه‌ای به این موضوع پرداخته شود. مشاور عالی وزیر بهداشت در همین زمینه به آموزش دختران دانش‌آموز تأکید کرد و گفت: «با همکاری که با وزارت آموزش و پرورش صورت گرفته، قرار است با در نظر گرفتن معیارهای اجتماعی و شرعی، زایمان طبیعی در میان دختران دانش‌آموزترویج شود.»
مشکل جمعیت توهم نیست
حسن هاشمی، وزیر بهداشت هم بعد از یک مقدمه، به موضوع مامایی رسید و گفت: «موضوع جمعیت یک مشکل جدی است، توهم هم به شمار نمی‌رود و برگرفته از یک نگاه متعصب مذهبی نیست. یک نگاه ملی و در جهت استقلال کشور و امنیت آن است. به همین خاطر باید ایرانیان را به فرزندآوری تشویق کرد.» او در ادامه به مشکل آموزش اشاره کرد. «ما در آموزش مشکلاتی داریم، خیلی بد است که مامایی تربیت شود، اما زایمانی طبیعی انجام نداده یا 5 نوزاد نگرفته باشد. این مشکلات را در مورد متخصصان زنان نیز داریم و از معاون درمان می‌خواهم به معاون توسعه، بخشنامه کند که هیچ بیمارستانی در صورتی که اتاق زایمان طبیعی ندارد ادامه کار ندهد.» وزیر بهداشت، ماجرای مرگ مادر و نوزاد حین زایمان را یادآور شد. «ما برای هر کودک یا مادری که فوت می‌کند باید تیمی بفرستیم به‌ویژه در مرگ مادران، چرا که اگر سیستم کنترل دقیقی داشته باشیم نباید مرگ مادری اتفاق بیفتد. بنده بر این موضوع نظارت می‌کنم. ما برای سردشت بیش از چهار گروه فرستادیم. همچنین کسانی که فکر می‌کردند با ترویج زایمان طبیعی میزان مرگ‌ومیر مادر و نوزاد افزایش پیدا می‌کند، شاهد بودند که نه‌تنها این میزان افزایش پیدا نکرد، بلکه شاهد کاهش آن نیز بودیم.» او در ادامه پیشنهادی هم برای اشتغال ماماها داشت. «در بخش زایمان بیمارستان‌ها، ماما جایگزین پرستارها شوند تا پرستارها در بخش‌های دیگر مشغول به کار شوند.»
تهرانی‌ها همچنان در برابر زایمان طبیعی مقاومت می‌کنند
وزیر بهداشت، در حاشیه این مراسم هم در پاسخ به خبرنگاران از راه‌اندازی دوره دکترا برای رشته مامایی خبر داد و گفت: «به اعتقاد من، وضع مامایی در کشور خوب است، باید سایت یا سامانه‌ای برای کاریابی‌شان ایجاد شود تا آنها که شغل ندارند، شناسایی و در قالب قراردادهای شرکتی به کار گرفته شوند.» وزیر بهداشت در پاسخ به «شهروند» که پرسید آیا کاهش 7/5درصدی زایمان سزارین به نسبت تمام زایمان، برای وزارت بهداشت راضی‌کننده است؟ توضیح داد: «بله، ما از آن طرف یک آمار صعودی در سزارین داشتیم، هر سال 4، 5درصد از زایمان طبیعی کم و به سزارین اضافه می‌شد. بنابراین به نظر من، کاری که در 10سال تنها صحبتش بود، اجرا شد.» او در ادامه سوال «شهروند» که پرسید: «در برخی شهرها، مانند کرمان گفته می‌شود که آمار سزارین کم نشده، بالا هم رفته.» گفت: «آمار سزارین در کرمان، حداقل 5درصد نسبت به سال قبل کاهش داشته، من بیش از 200 شهر را از نزدیک دیدم، در برخی شهرها، 15 تا 17درصد کاهش سزارین داشتند، اما در شهری مانند تهران، هنوز مقاومت وجود دارد، همه اینها به مردم و همکاران ما بستگی دارد، مردم باید خودشان مطالبه کنند.»