بهروز فرنو عضو هيات‌مديره بنياد فرديد

امروز خواسته يا ناخواسته صلح و اقتصاد مفاهيم گره‌خورده‌اي به آن ديگري به حساب مي‌آيند. مناسبات اقتصادي راه خود را باز مي‌كنند، چه بهتر كه ما بتوانيم اين مناسبات را با كل كشورهاي منطقه و جهان داشته باشيم و تحريم‌هايي كه با فشار رژیم صهیونیستی به ما وارد مي‌شود را دور بزنيم. برخی قدرت‌هاي غربي از اعمال اين تحريم‌ها عليه ما خسته‌اند؛ چرا كه در اوضاع بحران اقتصادي، تحمل تحريم‌هاي نفتي براي آنها هم دشوار است.
منتهی اين بستگي دارد به اينكه ما چگونه بتوانيم در اين يارگيري اقتصادي و سياسي موثر ظاهر شويم كه تحريم را به ضدتحريم بدل كنيم. اين نگراني كه جوامع غربي از مسأله برنامه اتمي ما ابراز مي‌كنند، درحقيقت نگراني اسرایيل است.
 اسرایيل به علت آنكه خود داراي بمب اتمي است و استفاده غيرصلح‌آميز مي‌كند، همواره ذهنش متوجه اين سمت است كه ديگري هم چه‌بسا قصد رقابت با او را در منطقه داشته باشد. درحقيقت، مشكل اصلي عالم ما، مسأله سلاح اتمي اسرایيل است، نه برنامه غيرتسليحاتي ايران. اسرایيل از اين هراس دارد كه كسي براي مقابله با او، دست به اقدام متقابل بزند. اين نگراني باعث شده كه اين همه محدوديت براي ما اعمال شود. در وهله اول، خود اسرایيل بايد خلع‌سلاح شود. نكته‌اي كه بايد اضافه كنم، اين است كه در اين وضعي كه اقتصاد حاضر عالم دارد، به خاطر مشكلاتي است كه سياست سوءاقتصادي در عالم به جاي گذاشته و مسأله بحران‌هايي كه وجود دارد، ادامه حیات دنیوی بشر بر کره خاکی خود یک مسأله است.
حتي موسسات بزرگ اقتصادي حاضر نيستند اين سوء‌مديريت‌ها را اندكي تعديل كنند. شما الان شاهد هستيد كه آلودگي محيط‌زيست، مسأله‌اي است كه همه عالم را تهديد مي‌كند.
مسأله لايه اوزون، مسأله تأثيراتي كه آلودگي محيط‌زيست بر چرخه آب و هوايي عالم گذاشته و مشكلاتي كه ايجاد كرده، يك مسأله جهاني است و عمدتا گازهاي گلخانه‌اي و آلودگي‌ها توسط جوامع صنعتي درحال توليد است. نظام سرمايه‌داري حاضر نيست اندكي از آلوده‌كردن محيط‌زيست خودداری کند؛ چرا كه مي‌گويد با بحران اقتصادي مواجه است. اما اگر اين وضع ادامه پيدا كند، همه عالم با بحران مواجه مي‌شود، حتي با بحران حيات دنيوي. براي آنها مهم نيست؛ چراكه مي‌گويند اگر منافع نباشد، تو بگو اصلا اين عالم مباد. منافع آنها حتي از حيات دنيوي‌شان هم مهم‌تر است. ببينيد بشر به كجا رسيده است.
 از طرف ديگر، مسأله فروش تسليحات است. فروش سلاح در درون جامعه آمريكا چه مسائلي به‌وجود آورده؟ با وجود تيراندازي‌هاي متعددي كه در مراكز دانشگاهي و دبيرستاني اتفاق افتاده و با وجود آنكه اين مسأله براي ملت آمريكا مشكلات جاني را در پي دارد، حاضر نيستند قدري محدوديت قایل شوند. اين ديگر مسأله ايران و شيعيان و جهان اسلام نيست. اين يك مسأله اجتماعي است.
حاضر نيستند حتي در فروش سلاح به داخل كشورشان محدوديت ايجاد كنند، چه رسد به خارج كشور كه شاهديم همراه با كمپاني‌هاي بزرگ فروش سلاح و همكلام با صهيونيست‌هاي تندرو همواره بر طبل جنگ مي‌كوبند تا بتوانند تسليحات خود را عرضه كنند. ببينيد بشر در چه روزگاري و با چه سياست‌هاي سوئي، حتي حيات دنيوي خود را در معرض خطر مي‌بيند، حيات معنوي كه جاي خود دارد. اقتصادي كه برمبناي خودبيني، خودرأيي، خودپرستي و موضوعيت نفساني (به تعبير استاد ما آقاي دكتر سيداحمد فرديد) تعين پيدا مي‌كند، لاجرم جز به نفس شيطاني به جاي ديگري باز نمي‌گردد. آنچه از نفس بر آمده جز نفس اماره به جایی باز نمی‌گردد.
حتي حيات دنيوي بشر امروز در معرض اين تهديد است و عجيب است كه اصلا به اين موضوع توجه نمي‌شود؛ مسأله عدالت، مسأله اسلام، مسأله شيعه و ايران به كنار. اصلا خود جامعه جهاني با اين مشكل مواجه است. حاضر نيستند آلودگي محيط زيست را كاهش دهند.
حاضر نيستند تأسيسات صنعتي خود را به امكانات جلوگيري‌كننده از آلودگي محيط‌زيست مجهز کنند. به خاطر اينكه منافعشان در معرض خطر است. اين منافع نفساني چيزي است كه همه عالم را در معرض نابودی قرار داده است. كشمكش‌هاي اجتماعي و اقتصادي عرصه را بر همه تنگ كرده. اين همان چيزي است كه با عنوان عصر آخرالزمان از آن ياد شده است. «اشراط و ملاحم آخر الزمان» همين است. كشتارها، جنگ‌ها و اقدامات سوئي كه در عالم بحران ايجاد كرده و مي‌رود تا هرچه بيشتر حتي حيات بشر را هم در معرض خطر قرار دهد. انشاءالله که هر چه بیشتر و هر چه زودتر مکرشان به خودشان بازگردد.