شهروند| پس از یک‌بار اجرای داوطلبانه و تعلیق آن توسط ایران حالا مجددا سخن از اجرای پروتکل الحاقی به میان آمده است. کشورهای عضو آژانس پس از پذیرش پروتکل الحاقی موظف هستند اطلاعات بیشتری درخصوص فعالیت‌های هسته‌ای و هرگونه فعالیت مرتبط با آن ازجمله اطلاعات تحقیق و توسعه برنامه هسته‌ای، تولید اورانیوم و توریوم و هرگونه واردات و صادرات مرتبط با برنامه هسته‌ای، به آژانس ارایه کنند. یکی از درخواست‌های 1+5 از ایران نیز طی سال‌های گذشته، تصویب و اجرای پروتکل الحاقی بوده است. احمد بخشایش‌اردستانی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفت وگو با شهروند می‌گوید مطابق قانون اساسی اجرای پروتکل را مجلس باید به تصویب برساند و کسی نمی‌تواند این حق نمایندگان را از آنها بگیرد. او درعین‌حال جو مجلس نسبت به تصویب احتمالی این پروتکل را هم منفی نمی‌داند و می‌گوید این احتمال وجود دارد که پروتکل در مجلس به تصویب نمایندگان برسد اما مهم این است که وزارت امور خارجه نمایندگان را در جریان مذاکرات قرار بدهد.
منتقدان دولت مدعی شده‌اند تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای تعهداتی در لوزان داده که براساس آن حین اجرای توافق هسته‌ای ایران پروتکل الحاقی را هم باید به مرحله اجرا بگذارد، به نظر شما نمایندگان مجلس شورای اسلامی که بسیاری از آنان ازجمله منتقدان سیاست خارجی دولت بوده‌اند، اجرای این پروتکل را تصویب می‌کنند؟
البته ما هنوز چیزی را امضاء نکرده‌ایم و بنابراین آنچه در لوزان رخ داد تنها یک بیانیه مطبوعاتی بود اما اگر توافقنامه را امضاء کنیم مطابق اصل 76 قانون اساسی ما باید قوانین بین‌المللی ازجمله پروتکل الحاقی و نیز فراپروتکل الحاقی را که مذاکره‌کنندگان نسبت به اجرای آن مذاکره کرده‌اند به مجلس بیاوریم تا به تصویب نمایندگان برسد. درحال حاضر دولت گفته است تا این موضوع به مجلس بیاید و مورد بحث و بررسی نمایندگان قرار بگیرد پروتکل را به‌طور داوطلبانه اجرا می‌کنیم که این موضوع خلاف قانون اساسی است. چنانکه آقای لاریجانی گفته است اگر قرار شد توافق بشود در بندی از متن نهایی موضوع پروتکل منوط به تصویب مجلس شورای اسلامی خواهد شد. البته این امکان هم وجود دارد که مجلس آن را تصویب کند. درواقع ما نمی‌گوییم که پروتکل را تصویب نمی‌کنیم، اما اگر پرونده به مجلس بیاید آنگاه روی همه بندهای توافق بحث خواهد شد و از آن‌جا که آقای ظریف به صورت کلی با نمایندگان صحبت می‌کند چندان تمایلی به این‌که موضوع توافق به مجلس بیاید، ندارد.
یعنی موضوعات سیاست خارجی و مذاکرات هسته‌ای را برای نمایندگان و اعضای کمیسیون توضیح نمی‌دهند؟
ما معمولا متکی به فکت شیت آمریکایی‌ها یا اظهارات سخنگوی کاخ سفید هستیم. آقای ظریف کلا نمایندگان را در جریان موضوعات نه مذاکرات و نه توافق قرار نمی‌دهد. یعنی همان مسائلی که در مصاحبه‌های مطبوعاتی مطرح می‌کند را در کمیسیون یا مجلس هم تحویل نمایندگان می‌دهند. حتی آن مسائلی را که در گفت‌وگوی خبری شبکه 2 سیما بیان می‌کرد بیشتر و دقیق‌تر از مسائلی بود که به نمایندگان می‌گفت.
این‌که ریاست مجلس تلویحا لزوم بررسی موضوع توافق در مجلس را رد کرده از اختیارات ایشان است؟
چنین اختیاری ندارد و این یعنی ضعف مجلس. اگر رئیس مجلس از سوی مجلس بگوید که چون ما در جریان هستیم نیازی به تصویب نمایندگان مجلس نیست یعنی حق نمایندگان تضعیف شده است.
به نظر شما اکثریت مجلس با کلیات بیانیه لوزان موافق است یا مخالف؟
طبیعتا ما با توافق مخالف نیستیم بلکه موافق هم هستیم، به چند دلیل. اول این‌که این توافق خواست ملت بوده. دوم این‌که در این توافق مشروعیت غنی‌سازی برای ما توسط آمریکایی‌ها به رسمیت شناخته شده است و سوم هم این‌که ما بالاخره وارد باشگاه کشورهای هسته‌ای شده‌ایم. چهارمین دلیل هم این است که تحریم‌های موردنظر ما در حین اجرای توافقنامه لغو می‌شود. البته نقد هم داریم اما نقدها را در جای خودش مطرح می‌کنیم.
نظرتان درباره موضع‌گیری رئیس‌جمهوری که گفت حل مسأله هسته‌ای آغاز تعاملات سازنده ایران با جهان است چیست؟ فکر می‌کنید چرا آمریکا در برابر این اظهارنظر موضع گرفت؟
وقتی تحریم‌ها که مهم‌ترین مانع است برداشته شود طبیعتا گفت‌وگوها می‌تواند ادامه پیدا کند، از آن‌جا که آمریکایی‌ها در همه کشورهای منطقه به نحوی حضور دارند، اگر با ما به فهم مشترک برسند بهتر می‌توانیم برنامه‌های خود را عملی کنیم. مثلاً زمانی که آنها می‌خواستند سوریه را به دلیل آنچه استفاده از سلاح شیمیایی می‌خواندند بمباران کنند، توضیحات ایران درباره اقدامات سوریه توانست آمریکا را از قصد حمله به سوریه منصرف کند. و بنابراین می‌توان گفت اظهارات رئیس‌جمهوری صحیح است.