شهروند| پرونده اقتصاد 93 با تمام
فراز و نشیب‌هایش آخرین برگ‌های خود را ورق می‌زند تا چند روز دیگر پرونده جدیدی به نام 94 گشوده شود. درسالی که واپسین روزهای آن را پشت‌سر می‌گذاریم، علاوه برتأثیرگذاری مسئولان بسیاری خبرساز بوده‌اند و سرخط نخست رسانه‌های کشور را به‌طور مداوم به خود اختصاص داده‌اند که البته این خبرساز بودن هم به نوع مسئولیت این شخصیت‌ها بستگی دارد و هم به شرایطی که در آن زندگی می‌کنیم. در این گزارش «شهروند» با بررسی چهره‌های اقتصادی خبرسازترین آنها را معرفی کرده است که در ادامه می‌خوانید.
ولی‌الله سیف رئیس‌کل بانک مرکزی از چهره‌های اقتصادی سال 93 است. او که ماه‌های آغازین سال 93 را با تجربه مصاحبه و به نوعی اظهار نظری تلخ آغاز کرد در حوزه قیمت ارز بارها و بارها زیر سئوال رفت. او معتقد بود نرخ 3هزار تومانی دلار نرخی مناسب است و همین گفته او باعث شد دلار تا 3500 تومان هم بالا برود و درنهایت در حدود 3250 تومان آرام گیرد. به‌زعم بسیاری از کارشناسان سیف در مهار تلاطمات ارزی و آرامش این بازار موفق عمل کرده است و سیاست‌های وی که استقلال بانک مرکزی را تداعی می‌کند تا حدود زیادی آثار مثبتی بر این بازار داشته است. این عضو تیم اقتصادی دولت یازدهم، درسال آتی نیز ماموریت ویژه‌ای برای ساماندهی بازار پولی در کشور خواهد داشت و همچنان برای ساماندهی نرخ ارز (تک نرخی کردن) و ساماندهی موسسات مالی و بانک‌های غیرمجاز کاری سخت پیش رو دارد. بی‌شک او را می‌توان از مدیران موفق این‌سال دانست.
علی طیب‌نیا وزیر اقتصاد که با رأی بالای مجلس نشینان به جمع دولتمردان دولت یازدهم پیوسته است، درسال 93 توانست برخی از شاخص‌های اقتصادی نظیر تورم و رشد اقتصادی را سامان دهد. او با بحث ساماندهی بازار سرمایه، حذف یارانه بگیران و اندیشه‌های اقتصادی دولت یازدهم و ایجاد نظم در ساختار معیوب اقتصاد نفتی ازجمله وزرای پرخبر در این‌سال بود. طیب‌نیا که در این‌سال از مجلس کارت زرد هم گرفت سال سختی را پشت‌سر گذاشت، با کاهش نرخ رشد تورم توانست از وزرای موفق کابینه باشد. وی که نرخ تورم بالای 44درصد را از دولت قبل تحویل گرفت موفق شد ظرف مدت نسبتا کوتاهی و با انضباط شدید مالی و پولی این نرخ را در پایان سال‌جاری به حدود 16درصد کاهش دهد. درزمینه برنامه خروج از رکود و مثبت شدن نرخ رشد اقتصادی هم طیب‌نیا توانست این نرخ را در پایان‌سال گذشته به منفی 1.9درصد و در شش ماهه نخست 93 به 4درصد برساند که به‌طور حتم درخشان‌ترین صفحه کارنامه کاری وی محسوب می‌شود. بدون‌شک یکی از بزرگترین نگرانی‌های طیب‌نیا درسال آتی ساماندهی اوضاع بانک‌ها و بازگرداندن رونق به بورس خواهد بود.
بیژن نامدارزنگنه معروف به شیخ الوزرا که مسئولیت وزارت نفت به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین وزارتخانه‌های دولت یازدهم را برعهده دارد نیز از چشم رسانه‌های منتقد و حامی دور نمانده است و تقریبا هرروز خبری از موضع گیری‌ها و فعالیت‌های وی در عرصه رسانه‌ای منتشر شده است. مهم‌ترین فعالیت زنگنه که خبرهای بسیاری تولید کرده است افزایش میزان تولید نفت و گاز پس از دوره رکود شدید در دولت دهم بوده است. وی توانست وعده افزایش 100میلیون متر مکعبی تولید گاز را از فازهای پارس‌جنوبی محقق کند و سرانجام در روزهای پایانی سال نیز قرار است بزرگترین فاز پارس جنوبی(فاز 12) را به‌طور رسمی به مرحله بهره برداری برساند. یک سوم از دوره وزارت زنگنه با کاهش شدید قیمت نفت همراه بود. علاوه برمذاکرات جدی وی با شرکت‌های بزرگ نفتی دنیا برای بازگشت به ایران در کارنامه وی به‌عنوان یک نقطه مثبت به ثبت رسیده است.
محسن رنانی یکی از اقتصاددان‌های به نام عصر حاضر در ایران است که صاحب اندیشه‌های جالب توجهی در عرصه اقتصاد اجتماعی و اقتصاد کلان است. وی به دلیل انتشار کتاب «مسائل سیاسی مناقشه هسته‌ای» خود که در آن کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی را پیش‌بینی کرده بود، خبرساز شد و تحسین بسیاری از برانگیخت. علاوه براین این چهره شناخته شده سخنرانی‌ها، مفاهیم جدیدی ارایه داد که مهم‌ترین آن بحث تکیدگی اقتصادی ایران است.
مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس‌جمهوری ازجمله چهره‌های اقتصادی درسال 93 است که بزرگترین حرکت او ارایه و تدوین بسته خروج از رکود به دولت بوده است. از او به‌عنوان وزیر در سایه اقتصاد یاد می‌شود اما با این حال او خود را مشاور رئیس‌جمهوری می‌داند و معتقد است کار او دادن طرح و برنامه به دولت است. به استناد آمارهای منتشره از سوی دولت، اقتصاد ایران در این سال از رکود خارج شد و او در این حوزه نشست‌های خبری متعددی برگزار و برای نخستین همایش اقتصاد ایران که جمعی از اقتصاددانان را گرد هم جمع کرد مشارکت بسیاری داشت. 21 اقتصاددان مطرح کشور با اجماع برروی راهکارهای خروج اقتصاد ایران از شرایط فعلی بیانیه پایانی بزرگترین همایش اقتصادی ایران را امضا کردند. حال باید منتظر‌سال تازه ماند و دید فعالیت‌های او دخالت اقتصادی محسوب خواهد شد یا کمک به دولت.
محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات هم از چهره‌هایی است که درسال 93 خبرساز بوده است. این عضو کابینه یازدهم هم بواسطه مسئولیت اصلی خود در دنیای ای سی تی و هم به‌عنوان رئیس کمیسیون اقتصادی مشترک ایران و ترکیه خبرهای بسیاری را تولید کرد. شاید فیلترینگ اینترنت و هوشمند کردن آن‌که در سطح جامعه مخاطبان بسیاری هم دارد مهم‌ترین موضوعی باشد که از سوی واعظی پیگیری شد. علاوه براین وی درسمت دوم خود که ریاست کمیسیون اقتصادی ایران و ترکیه است نیز خبرساز بوده است. دراین زمینه موضوع جنجالی ترانزیت جاده‌ای ایران و ترکیه و حل‌وفصل آن و سپس مشارکت در امضای قرارداد تجارت ترجیحی با ترکیه که با حاشیه‌های فراوانی هم همراه بود ازجمله خبرسازی‌های داغ این عضو کابینه بوده است.
محمد باقرنوبخت معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهوری که توانست یکی از وعده‌های دولت یازدهم برای احیای سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور را محقق کند، هم اکنون درکسوت ریاست این سازمان و معاون رئیس‌جمهوری مشغول کاراست. علاوه براحیای سازمانی که به مغز متفکر اقتصاد ایران مشهور است، تدوین بودجه‌ای متفاوت نسبت به سال‌های قبل که در آن سهم نفت به کمترین رقم در 20سال اخیر رسیده است و همچنین تکیه زدن به صندلی سخنگویی دولت و اظهارنظر درخصوص تمام مسائل اقتصادی و البته سیاسی او را به یکی از چهره‌های خبرساز‌سال 93 تبدیل کرده است. درکنار تمام این مسائل همکاری و مشارکت در اصلاح قانون هدفمندی یارانه‌ها و فاز دوم آن‌که به حذف یارانه بگیران پردرآمد هم ختم می‌شود از دیگر دلایل خبرسازی این شخصیت دولت یازدهم است.
محمد رضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت مسن کابینه یازدهم حتی پیش از گرفتن رأی اعتماد از مجلس خبرساز بوده و این خبرسازی تا روزهای پایانی‌سال هم ادامه داشته است. نعمت‌زاده که مدیرعاملی شرکت ملی صنایع پتروشیمی و پخش فرآورده‌های نفتی را نیز در دولت‌های قبل در کارنامه دارد، درابتدا به دلیل مسائل شخصی و فعالیت‌های اقتصادی خارج از دولت خود خبرساز بوده است. موضوعی که به عضویت وی در هیأت‌مدیره ده‌ها شرکت اقتصادی و صنعتی مربوط بود. اما بعد از آن دیدگاه وی نسبت به کیفیت و قیمت خودرو و حمایت تمام قد از خودروسازان وی را در سرخط اخبار رسانه‌ها قرار داده است. همچنین رشد چشمگیر بخش صنعت در دوره تصدی وی بر وزارت صنعت که رشد این بخش را از منفی نزدیک به 10درصد به مثبت رساند از دیگر موضوعات خبرساز مرتبط با این وزیر پرحاشیه کابینه بوده است.
نیره پیروز بخت یکی از معدود زن‌های حاضر در کابینه دولت یازدهم است که پس از مدتی از فعالیت دولت به‌عنوان معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان ملی استاندارد بر قطار دولت یازدهم سوارشد. وی درماجرای استفاده از روغن پالم در لبنیات و همچنین خمیر مرغ در فرآورده‌های گوشتی حضوری پررنگ در رسانه‌ها داشت. درموضوع خمیرمرغ نیز بخشنامه وی درخصوص ممنوعیت استفاده از خمیر مرغ در مصارف انسانی بسیارخبرساز شد.
محمدرضا رحیمی معاون اول رئیس‌جمهوری در دولت دهم دیگر چهره‌ای است که می‌توان او را نیز به دلیل برخی موضوعات در میان مردان خبر ساز در حوزه اقتصادی به شمار آورد. او به دلیل برخی تخلفات اقتصادی ازجمله پرداخت پول به نمایندگان مجلس و همچنین پرونده‌ای موسوم به «اختلاس بیمه» هم‌اکنون درحال گذران روزهای محکومیت‌اش است. حضور او در چهره‌های خبر ساز اقتصادی شاید تنه‌ای هم به سیاست بزند و در حوزه قضایی هم دسته‌بندی شود، اما به دلیل این‌که نام او در پرونده‌های مالی آورده شده بود، او را در این لیست می‌توان دید.