شهروند| پای مسافران به آشوراده باز نخواهد شد. برنامه‌ریزی برای سفر به آشوراده و اسکان نوروزی در تنها جزیره ایرانی خزر به روز نهم که رسید، نامه‌ای از سوی اداره کل حفاظت محیط‌زیست مازندران منتشر شد که تمامی برنامه‌ریزی‌های فرماندار بندر ترکمن برای باز کردن پای مسافران نوروزی به آشوراده را نقش برآب کرد. حفاظت محیط‌زیست مازندران در این نامه صراحتا اعلام کرد: «هرگونه استفاده تفرجگاهی و گردشگری از این جزیره باید براساس ظرفیت‌سنجی و انجام ملاحظات زیست‌محیطی باشد، زیرا هرگونه فعالیت خارج از ظرفیت اکوسیستم مناطق چهارگانه که مغایر با ضوابط حاکم بر این مناطق باشد، موجب از بین بردن ارزش‌های اکولوژیکی و زیست‌محیطی آنها شده و نابودی گونه‌های گیاهی و جانوری را در پی خواهد داشت» و با این پاسخ مخالفت خود با حضور گردشگران در آشوراده را اعلام کرد. در ماه‌های گذشته یعنی از روزی که تبدیل شدن آشوراده به مرکز گردشگری مطرح شد، مخالفت‌های اینچنین بسیاری با اجرای طرح‌های گردشگری در آشوراده شده است. فعالان محیط‌زیست بارها و بارها اعلام کردند که حضور گردشگران در این جزیره باعث از بین رفتن گونه‌های گیاهی و جانوری خواهد شد و از مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست خواستند تا اجازه اجرای طرح گردشگری در آشوراده را ندهد. اجرای طرح گردشگری در آشوراده با درخواست سازمان حفاظت محیط‌زیست متوقف شد و ماجرا مسکوت ماند. دیگر خبر چندانی از تبدیل شدن آشوراده به طرح گردشگری شنیده نمی‌شد تا این‌که اسفندماه از نیمه گذشت و تعطیلات نوروز نزدیک شد. این‌بار پس از مدت‌ها سکوت و بي‌خبری از تبدیل شدن آشوراده به مرکز گردشگری، مرجان نازقلچی فرماندار بندرترکمن از اجرای طرح اسکان مسافران نوروزی برای نخستین‌بار در جزیره آشوراده خبر داد و بار دیگر هیاهوی خبری را به جزیره آرام خزر بازگرداند. او با اشاره به این‌که مکان‌های اقامتی گردشگران در این جزیره با ظرفیت ۱۸۰ تخت آماده‌سازی شده است، گفت: «مساحت 4هکتاری اردوگاه ملی دانش‌آموزی بندرترکمن در جزیره آشوراده و سالن بزرگ آن، محیطی زیبا و آرام بوده و برای اسکان مسافران نوروزی در نظر گرفته شده و در قالب این طرح مسافران نوروزی با تعرفه اسکان در مدارس، در این جزیره زیبا اقامت خواهند کرد. » این برنامه‌ریزی و پیش‌بینی امکانات اقامت در جزیره، 9روز دوام آورد. تنها 3روز پیش از آغاز تعطیلات، طبیعت‌گردانی که شاید به فکر سفر به تنها جزیره ایرانی خزر بودند، برنامه‌ریزی سفر به آشوراده را نقش برآب دیدند و با مخالفت صریح حفاظت محیط‌زیست مازندران روبه‌رو شدند. اداره کل حفاظت محیط‌زیست مازندران در پاسخ به اسکان مسافران نوروزی در جزیره آشوراده، با اشاره به جاذبه‌های گردشگری مازندران اعلام کرد: «به‌خاطر ارزش‌های علمی، اقتصادی، اکولوژی، فرهنگی و تفرجگاهی، گردشگری در این مناطق نیازمند توجه و رعایت قوانین مربوطه در حوزه گردشگری و اکوتوریسم است. براین اساس هرگونه استفاده تفرجگاهی و گردشگری باید براساس ظرفیت‌سنجی و انجام ملاحظات زیست‌محیطی باشد زیرا هرگونه فعالیت خارج از ظرفیت اکوسیستم مناطق چهارگانه که مغایر با ضوابط حاکم بر این مناطق باشد، موجب از بین بردن ارزش‌های اکولوژیکی و زیست‌محیطی آنها شده و نابودی گونه‌های گیاهی و جانوری را درپی خواهد داشت. بر این اساس منطقه آشوراده به جهت واقع بودن در محدوده پناهگاه حیات‌وحش میانکاله تحت مدیریت یکپارچه این اداره کل قرار داشته که انجام هرگونه فعالیت تفریحی، تردد، اسکان و اقامت شبانه باید با کنترل و اعمال برنامه‌ریزی پیشگیرانه حفاظتی از گونه‌های گیاهی و جانوری و مدیریت پسماند همراه باشد، لذا اجرای هر برنامه‌ای در هر موقعیت زمانی در جزیره آشوراده به‌دلیل برخورداری از جاذبه‌های منحصربه‌فرد طبیعی مستلزم اخذ مجوز از این اداره کل است.»
گردشگری در آشوراده بدون خدمات امدادی
ارایه مجوز در حالی منوط به اعمال برنامه‌ریزی پیشگیرانه و حفاظتی از گونه‌های گیاهی و جانوری و مدیریت پسماند در جزیره شده که تنها جزیره ایرانی دریای خزر، هیچ زیرساختی برای اقامت مسافران نوروزی ندارد و حتی گرمایش مسافران نوروزی که قرار است بهار امسال به آشوراده سفر کنند، برای فعالان و دوستداران محیط‌زیست به یک نگرانی تبدیل شده است. آنها با تأکید بر این‌که جزیره سیستم گرمایشی ندارد و مردم قطعا برای گرم شدن به روشن کردن آتش پناه خواهند برد که این موضوع احتمال آتش‌سوزی در جزیره به شدت افزایش می‌دهد. این در حالی است که جزیره از امکانات اطفای حریق هم بي‌نصیب است. حرمنصوری عبدالملکی، مدیر دیده‌بان میانکاله با اشاره به این‌که تلاش فرماندار بندرترکمن برای اسکان مسافران نوروزی در آشوراده بدون هماهنگی با محیط‌زیست صورت گرفته است، به شهروند می‌گوید: «سازمان محیط‌زیست حق حاکمیتی در جزیره آشوراده دارد و بر همین اساس هر نوع گردشگری باید با رضایت این سازمان صورت بگیرد. این درحالی است که برای حضور گردشگران در این جزیره هیچ نوع هماهنگی با محیط‌زیست انجام نشده است.» اقامتگاهی که فرماندار بندرترکمن از آن یاد کرده و قرار است برای اسکان نوروزی مسافران تجهیز شود، اقامتگاهی است که به گفته منصوری، حتی مجوز زیست‌محیطی ندارد و در غفلت سازمان حفاظت محیط‌زیست ساخته شده که ساخت و تجهیز آن هم به دلیل نداشتن مجوز‌های زیست‌محیطی زیرسوال است. رفت‌وآمد به جزیره و محدودیت‌هایی که دارد، یکی دیگر از مشکلاتی است که منصوری به آن اشاره کرده و یادآور می‌شود که «آب تالاب چند‌سال است که پسروی کرده، سطوح ماسه‌ای داخل آب یا دیرک‌های چوبی که در دریا نصب شده، امکان رفت‌وآمد قایق‌ها در زمان تاریکی را می‌گیرد زیرا باعث می‌شوند، قایق‌ها آسیب ببینند. به همین دلیل، بعد از ساعت پنج بعدازظهر یعنی با نزدیک شدن به ساعت تاریکی، رفت‌وآمد قایق‌ها به جزیره قطع شده و عملا ارتباط آشوراده حتی با نزدیک‌ترین شهر قطع می‌شود. در چنین شرایطی اگر کوچکترین اتفاقی در جزیره بیفتد یا کوچکترین مشکلی برای گردشگرانی که به جزیره رفته‌اند، پیش بیاید، چه می‌شود؟ چه کسی پاسخگوی نیازهای امدادی گردشگران است. آن هم در جزیره‌ای که حتی امکانات اطفای حریق ندارد.»
فاجعه احتمالی در انتظار مسافران آشوراده
او ادامه می‌دهد: «زیرساخت‌های لازم برای اسکان در جزیره وجود ندارد. آب شیرین به میزان کافی نیست. رستوران‌ها بعد از ساعت 6یا 7 بعدازظهر بسته هستند. جزیره گاز ندارد و وسیله گرمایشی آن آتش است. این در شرایطی است که 90درصد پوشش گیاهی جزیره را انارستان تشکیل می‌دهد و یک آتش کوچک که توسط گردشگران جزیره روشن شده به موقع خاموش نشود، می‌تواند یک فاجعه را در جزیره رقم بزند. یک تصمیم غیرکارشناسی برای مسافران نوروزی باعث فاجعه خواهد شد.» او درباره نامه اداره کل حفاظت محیط‌زیست مازندران و تأثیری که می‌تواند بر منتفی شدن اسکان گردشگران در جزیره بگذارد هم می‌گوید: «از چند سو برای منتفی شدن این طرح فشار ایجاد می‌کنیم. هم از سوی سازمان حفاظت محیط‌زیست برای این‌که مخالفت خود با اسکان گردشگران را به آموزش و پرورش اعلام کند و هم از سوی سمن‌ها و فعالان محیط زیستی برای این‌که نسبت به این دعوت و حضور گردشگران واکنش نشان دهند و جلوی حضور گردشگران گرفته شود.» 9 روز پس از آن‌که آشوراده میزبان گردشگران نوروزی نام گرفت و تلاش‌هایی شد برای این‌که گردشگران را به تنها جزیره ایرانی خزر دعوت کند، صدای مخالفت‌ها شنیده شد و اداره کل محیط‌زیست مازندران با این تصمیم مخالفت کرد. مخالفتی که به نظر می‌رسد، پای مسافران نوروزی و خسارت‌هایی که به محیط‌زیست جزیره خواهند زد را کوتاه خواهد کرد و بار دیگر آرامش را به جزیره باز می‌گرداند.