شهروند| سدهای اطراف تهران حال و روز خوبی ندارند. چند ماهی می‌شود که هر خبر یا هر تصویری که از وضع سدهای اطراف تهران منتشر می‌شود، گواه واقعیت تلخ روزگار بدآبی است. روزگار بدی که پایتخت‌نشینان تنها خبر آن را شنیده‌اند و هنوز طعم آن را نچشیده‌اند. آخرین روزهای تابستان بود که ذخیره آب سدهای تهران به‌حدی کاهش یافته بود که حتی توان تأمین آب مورد نیاز پایتخت‌نشینان تا پایان سال را هم نداشتند. در همان روزها معاون اول رئیس‌جمهوری، با اشاره به این‌که پایتخت فقط چند روز دیگر آب دارد، صراحتا اعلام کرد که مردم هم بحران آب را جدی نمی‌گیرند.
اسحاق جهانگیری از جدی گرفته نشدن بحرانی می‌گفت که به شدت نزدیک شده بود و تأمین آب ماه‌های آینده پایتخت را به نگرانی جدی مسئولان تبدیل کرده بود. این نگرانی با نزولات جوی که نبارید و آسمانی که روی خوش نشان نداد، جدی‌تر شد. حالا بحران از هر زمان دیگری نزدیک‌تر است. حجم آب سدهای کشور به کمتر از نیم رسیده و به گفته رئیس‌جمهوری، در مجموع سدهای تهران حدود 40درصد ظرفیت‌شان آب دارند و 60درصد ظرفیت آنها خالی است. حسن روحانی در مراسم افتتاح دو واحد تصفیه‌خانه فاضلاب جنوب تهران، با تأکید بر این‌که به‌رغم بارش نزولات آسمانی طی روزهای اخیر همچنان در مسیر خشکسالی هستیم، وضع سدهای اطراف تهران را نامناسب توصیف کرد. او راهکار حل مشکل را صرفه‌جویی اعلام کرد و با تأکید بر این‌که مردم باید در مصرف آب صرفه‌جویی کنند، گفت: «با صرفه‌جویی 10درصدی هر خانوار در مصرف آب مشکلات حوزه آب حل خواهد شد. البته دولت از چند ماه پیش به فکر بوده و اقدامات لازم را انجام داده تا تهران در تابستان سال آینده دچار مشکل نشود.» او با بیان این‌که آب مایه حیات است و باید قدردان نعمت‌های الهی باشیم، ادامه داد: «نزولات آسمانی نسبت به بلندمدت در کشور حدود 20درصد کاهش داشته است و امیدواریم در ماه‌های آینده تأمین شود اما به‌طور کل از حد متوسط پایین‌تر و همچنان در مسیر خشکسالی هستیم.»
کاهش 20درصدی نزولات آسمانی
نسبت به بلندمدت
رئیس‌جمهوری در حالی از کاهش 20درصدی نزولات آسمانی نسبت به بلندمدت در کشور حکایت می‌کند و سعی دارد که سیمای آبی کشور را به همان صورت نگران‌کننده به مردم نشان دهد که چندی پیش، وزارت نیرو گزارشی از مهم‌ترین شاخص‌های منابع آبی کشور در سال آبی جاری ارایه کرد، گزارشی که تماما از کاهش حکایت داشت؛ کاهش ۳۰درصدی وسعت پوشش برفی کشور، کاهش ۳۹درصدی حجم آب معادل برف و کاهش ۱۶درصدی حجم آب ورودی به مخازن سدهای کشور. به گزارش پایگاه خبری دیده‌بان محیط‌زیست و حیات‌وحش ایران، براساس این گزارش، وسعت پوشش برفی کشور تا پایان هفته نخست اسفندماه جاری، ۹۶هزار و ۵۴۸ کیلومترمربع اعلام شده در حالی که مساحت پوشش برف کشور در زمان مشابه سال گذشته، ۱۳۸هزار و ۷۵۲ کیلومترمربع بوده است. بنابراین وسعت پوشش برفی کشور تا پایان هفته نخست اسفندماه ۹۳ در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته ۳۰درصد کاهش یافته است. متوسط ارتفاع آب معادل برف کشور در این مدت 7 میلی‌متر بوده که در مقایسه با دوره مشابه سال آبی گذشته، ۱۳درصد کاهش پیدا کرده است. حجم آب معادل برف کشور از ابتدای سال آبی جاری تاکنون ۶۷۶میلیون مترمکعب گزارش شده است که این رقم در مدت مشابه سال آبی گذشته، یک‌میلیارد و ۱۱۰میلیون مترمکعب ثبت شده بود. بر این اساس، حجم آب معادل برف کشور از ابتدای سال آبی جاری تاکنون درمقایسه با دوره مشابه سال آبی گذشته ۳۹درصد کاهش یافته است.همچنین، حجم آب ورودی به مخازن سدهای کشور از ابتدای سال آبی جاری (مهرماه ۹۳) تاکنون، ۱۶درصد در مقایسه با زمان مشابه سال آبی گذشته کاهش نشان می‌دهد. این کاهش‌ها در شرایطی است که حجم آب موجود در مخازن سدهای کشور هم‌اکنون با 2درصد کاهش در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، حدود ۲۰میلیارد و ۱۷۰میلیون مترمکعب به ثبت رسیده است. این میزان در زمان مشابه سال گذشته، معادل ۲۰میلیارد و ۶۰۰میلیون مترمکعب گزارش شده بود. تمامی خبرها و گزارش‌ها از وضع نگران‌کننده آب در کشور حکایت دارند. وضعیتی که پایتخت‌نشینان هنوز آن را لمس نکرده‌اند، زیرا در این مدت نه با قطعی آب و نه با جیره‌بندی آن روبه‌رو نشده‌اند اما این به معنای اوضاع آرام آبی در این استان پرجمعیت نیست. چندی پیش شاهرخ فاتح، رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، از کاهش 33درصدی بارندگی پایتخت در سال زراعی جاری نسبت به میانگین بلندمدت خبر داده بود. او درباره سایر استان‌های کشور هم گفته بود که «در سال زراعی گذشته استان‌های یزد با 43.5درصد کاهش نسبت به سال گذشته، سمنان با 32.9درصد کاهش و البرز با 29.2درصد کاهش نسبت به سال زراعی گذشته کم بارش‌ترین استان‌ها بوده‌اند.» در ماه‌های اخیر، هرگاه که صحبت از بحران آب به میان آمده، صراحتا اعلام شده که بیش از 92درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود. سهمی که شاید انگیزه‌های مردم برای صرفه‌جویی در سهم 8 درصدی‌شان از آب کشور را کاهش داده است. در چنین شرایطی واحدهای 5 و 6 تصفیه خانه فاضلاب جنوب تهران، توسط رئیس‌جمهوری افتتاح شد. تصفیه‌خانه‌ای که به گفته روحانی به لحاظ زیست محیطی خبر خوشی برای مردم تهران است و می‌تواند بخشی از آب مورد نیاز کشاورزی استان را تأمین کند.
رئیس‌جمهوری در این مراسم، با اشاره به این‌که واحدهای 5 و 6 تصفیه‌خانه جنوب تهران افتتاح شد که همه بخش‌های آن 100درصد توسط متخصصان ایرانی انجام شده است، گفت: واحدهای قبلی این تصفیه‌خانه به کمک کارشناسان خارجی انجام شده بود و این نکته مهمی است که کارشناسان ما قدم به قدم به سمت خودکفایی حرکت می‌کنند و جای تبریک برای مردم دارد که بدانند 2 فازی که امروز از این تصفیه‌خانه افتتاح شدند، 100درصد توسط متخصصان ایرانی اجرا، نظارت و انجام شده است. او با بیان این‌که از لحاظ محیط زیستی ضرورت دارد که فاضلاب به مرکز تصفیه‌خانه‌ها هدایت شود، افتتاح 2 واحد تصفیه‌خانه جنوب تهران را به لحاظ محیط زیستی خبر خوشی برای مردم تهران دانست و گفت: «این افتتاح خبر خوبی برای کشاورزان جنوب تهران، منطقه شهرری و ورامین است که حدود 82میلیون متر مکعب پساب را در اختیار کشاورزان قرار می‌دهد که برای مصرف کشاورزی بلامانع است. همچنین لجن‌ها نیز در فرآیندی تبدیل به کود کشاورزی می‌شود و هر یک از این واحدها در روز 100 تن لجن را به کود کشاورزی تبدیل می‌کنند.»
روحانی با بیان این‌که افتتاح 2 واحد تصفیه‌خانه جنوب تهران از لحاظ کود کشاورزی، آب کشاورزی، محیط‌زیست و آب‌خوان‌داری حایز اهمیت است، ادامه داد: «4 طرح از این تصفیه‌خانه در گذشته به بهره‌برداری رسیده بود و 2 طرح دیگر امروز افتتاح شد که در مجموع 6 طرح به بهره‌برداری رسیده که باید دنبال تأمین اعتبار باقیمانده آن برویم چون اگر تأمین اعتبار شود مطابق نظر کارشناسان ظرف 2.5سال دیگر به بهره‌برداری خواهد رسید. پس دولت همه تلاش خود را برای تأمین اعتبار آن انجام خواهد داد.»