[ شهروند] هر بار که بحث مشکلات و چالش‌های پیشروی دولت مطرح می‌شود، اقتصاد و روابط خارجی و میراث ناترازی‌های گذشته، سنگینی می‌کند و سفره دل سیاسیون و تحلیلگران باز می‌شود و خط و نشان‌ها کشیده می‌شود و دست آخر باز دولت تنها می‌ماند و در مسیری که می‌رود هیچ نقشی برای حامیان تصویر نشده است. باید بپذیریم که در شرایط جنگ اقتصادی همه حامی دولت باشیم. شاید در زبان آسان باشد، اما حراست از منافع ملی ما نیاز به عمل دارد. شعار وفاق اما آیا عملی می‌شود؟
مخالفان پزشکیان متوجه مشکلات کشور نیستند
شاید از خود پرسیده باشید که مخالفان دولت از جان دولت چه می‌خواهند؟ در این میان حسین عبده تبریزی که در ایام تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری به‌عنوان مشاور اقتصادی، مسعود پزشکیان را همراهی می‌کرد و در ماه‌های گذشته نیز حضور پررنگی در تبیین شرایط اقتصادی کشور در رسانه‌ها داشته است، از چالش‌های که دولت وفاق برای رفع مشکلات اقتصادی با آن مواجه بوده و هست، خبر دارد. بخش‌هایی از نظرات او را که ایرنا منتشر کرده است در ادامه می‌خوانیم.
عبده تبریزی در پاسخ به این پرسش که «به‌نظر می‌رسد آقای همتی قربانی مشکلات اقتصادی‌ای شد که وی در آنها نقشی نداشت؛ چرا برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی تلاش می‌کردند تا وی را عامل مشکلات نشان دهند؟ « گفت: استیضاح آقای همتی در روزهای اخیر، اوج برخورد نامناسب مخالفان دولت و دلیل دیگری برای عدم‌درک کلیت وضعیت خطرناک جاری اقتصاد توسط مجلس بود.
وی یادآور شد: آقای همتی بی‌شک فعال‌ترین وزیر اقتصادی دولت چهاردهم بود و تلاش می‌کرد که با مسائل فعالانه برخورد کند. مجلس با دولت آقای پزشکیان که اصلاً با کسی دعوا نداشت، درگیر دعواهای سیاسی شد و به مسائل اصلی اقتصاد کشور نپرداخت.
عبده تبریزی اظهار کرد: اگر مخالفان نگاه کلانی به شرایط ایران، منطقه و جهان داشتند، درمی‌یافتند که وضعیت پیچیده‌تر از آن است که با تغییر یک یا دو وزیر یا حتی تغییر کل دولت، بشود مشکلات را حل کرد؛ درمی‌یافتند که باید به‌خاطر منافع خودشان هم که شده، به دولت کمک کنند.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی گفت: دولت پزشکیان هنوز فرصت هیچ کار جدید و اصلاحی پیدا نکرده است، اما در مقابل هم دیگران هیچ حمایتی از رئیس‌جمهور نمی‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: استیضاح آقای همتی منطق اقتصادی یا مدیریتی نداشت؛ او اندکی مقاوم‌تر از بقیه وزرا اصرار بر حفظ مواضع خود داشت، کار او به‌عنوان وزیر اصلی اقتصاد، دشوارتر از بقیه بود.
عبده تبریزی افزود: هرچقدر پزشکیان تلاش کرد که رعایت کند، امتیاز بدهد و نظریه وفاق خود را پیش ببرد، طرف مقابل کمتر رعایت کرد و به جای کمک به حل مشکلات اصلی کشور، روی مسائل حاشیه‌ای و کم‌اهمیت فشار آوردند.
عبده تبریزی ادامه داد: با دولت هر آنچه خواستند و توانستند، انجام دادند؛ از تضعیف جایگاه اجرایی تا تحمیل لوایحی مثل لایحه حجاب که کاملاً مشخص بود نه اولویت کشور است و نه مشکل مردم را حل می‌کند، اما اصرار داشتند که دولت به هر قیمتی آن را اجرا کند.مشاور اقتصادی پزشکیان در دوران انتخابات تصریح کرد: این برخوردها نشان داد که برخی از مخالفان اصلاً متوجه تصویر بزرگ‌تر مشکلات (Big Picture) نیستند و به جای حمایت از ثبات، به حاشیه‌سازی می‌پردازند.
عبده تبریزی افزود: در این میان فقط حمایت رهبری بوده و هست که دولت را سر پا نگاه داشته است. بنابراین، استیضاح آقای همتی نیز در راستای تضعیف دولت توجیه‌پذیر است.
وی تأکید کرد: نمی‌دانم چرا در ایران پس از سال ۱۳۸۴ این قدر مشکل شده که گروه‌های مختلف با هم کار کنند؛ به همین تجربه اخیر عراق نگاه کنیم؛ در سال ۲۰۱۴ میلادی گروه تروریستی داعش بخش‌های بزرگی از عراق را اشغال و حتی تا نزدیکی بغداد پیشروی کرد. وقتی تمامیت ارضی عراق در خطر قرار گرفت، گروه‌های مختلف شیعه، سنی و مسیحی، به‌رغم اختلافات مذهبی و قومی، در قالب نیروهای بسیج مردمی در کنار ارتش عراق علیه داعش جنگیدند.
عبده تبریزی اضافه کرد: دولت مرکزی عراق، که متشکل از احزاب شیعه، کرد و سنی بود، به‌رغم اختلافات داخلی، برای مقابله با داعش متحد شدند. رهبران سیاسی کردستان عراق (مسعود بارزانی) و دولت مرکزی (حیدر عبادی) که پیش از آن درگیر تنش‌های سیاسی بودند، همکاری کردند و نیروهای پیشمرگه کرد و ارتش عراق عملیات مشترک انجام دادند.
برخی اعضای دولت روز در کابینه پزشکیان هستند، شب در کابینه دیگری!
اما آیا تمام مشکلات دولت از بیرون بر او تحمیل می‌شود؟ در این میان، مصطفی هاشمی‌طبا، فعال سیاسی اصلاح‌طلب، نسبت به حضور افرادی غیرهمسو با دولت در کابینه هشدار داد.
به گزارش خبرآنلاین، وی با اشاره به افرادی که در دولت حضور دارند و با دولت اختلاف نظر دارند، گفت: اگر کسی به‌صورت مستقل باشد، شاید بتواند با جمع دولت تطبیق یابد، اما به‌نظر می‌رسد عقبه‌ای هم دارد. یعنی در جلسه هیأت دولت شرکت می‌کنند و شب به یک جلسه دیگری می‌روند و دستورات را از آنجا می‌گیرند.
او افزود: یعنی اگر فردی را به‌عنوان وفاق در کابینه می‌آورد، باید او هم اهل وفاق باشد. برخی از افراد به قول معروف «مِستر هاید و دکتر جکیل» هستند. روزشان یک جور هستند و در شب مدل دیگری و این مسئله برای اهل مملکت هم خوب نیست.
هاشمی طبا ادامه داد: این موضوع باعث تضعیف دولت و جسارت مخالفانش می‌شود. این موضوع شایسته نیست و اگر آقای پزشکیان هم این موضوع را احساس می‌کند، باید زودتر دست به‌کار شود. یعنی، افرادی که مِستر هاید و دکتر جکیل هستند، عذرشان را بخواهد.
جبهه پایداری آماده کمک به دولت!
بیایید یک‌طرفه به قاضی نرویم. علیرضا عباسی، عضو شورای مرکزی جبهه پایداری و نماینده مجلس در گفتوگو با هم‌میهن می‌گوید جبهه پایداری معتقد است با برداشتی که از رئیس‌جمهور دارند حتماً در اصلاح خطای دولت، تلاش خواهد کرد.
وی در پاسخ به این سؤال که محمد مهاجری در توییتی اعلام کرد که جبهه پایداری قصد دارد حمله به رئیس‌جمهور را در مجلس کلید بزند. نظر شما درباره صحبت‌های وی چیست؟ گفت: آقای مهاجری هرازچندگاهی خواب‌نما می‌شوند و صحبت‌هایی را مطرح می‌کنند و مسائلی هم که مطرح می‌کنند هیچ مبنایی ندارد و محلی از صداقت نیز در آن دیده نمی‌شود. باید شواهدی وجود داشته باشد که کسی حرفی را آن هم در سطح عموم مطرح کند. حضرت آقا فرمودند موفقیت دولت (هر دولتی در جمهوری اسلامی) موفقیت نظام است و ما نیز در این راستا تلاش خودمان را کرده و خواهیم کرد.
ما وظیفه خودمان می‌دانیم در جایی که دولت نیاز به کمک دارد و کار درست انجام می‌دهد، حتماً به دولت کمک کنیم، هرچند که ممکن است نگاه سیاسی ما نیز متفاوت باشد، اما کار درست باشد، این را وظیفه خودمان می‌دانیم و حتماً باید این کار را انجام دهیم. ما شاهد بودیم متأسفانه عده‌ای که بدخواه نظام بودند و درون خود نفاق داشتند فتنه‌هایی را ایجاد کردند و حرکاتی را هماهنگ با خارجی‌ها انجام دادند، مثلاً در ایام فتنه ۸۸ و فتنه ۱۴۰۱. در ایامی که ناترازی انرژی را داشتیم زمانی که آقای رئیس‌جمهور پویش دو درجه کمتر را مطرح کردند، ما جزو نخستین کسانی بودیم که به آن پیوستیم و در محافل مختلف این پویش را ترویج کردیم و این کمک به دولت و رئیس‌جمهور و در اصل کمک به نظام است.
ما امروز و در آینده هم هرکار درستی که دولت چهاردهم انجام دهد، حامی دولت خواهیم بود و اگر جایی انتقادی صورت می‌گیرد و مسیری را اشتباه می‌رود در آنجا انتقاد می‌کنیم، وگرنه از کار درست حتماً باید حمایت کرد و در جایی که ایرادی وجود دارد نیز برای کمک به دولت این کار را خواهیم کرد. می‌خواهم به آقای مهاجری بگویم اگر حرف زدن بلد نیست، حداقل حرف نزدن را بلد است و جایی که اطمینان ندارد وارد موضوعات نشود.ما سعی کردیم اگر انتقادی هم می‌کنیم سازنده باشد و اگر دولت کار درستی را شروع کرده، حتماً حمایت کردیم. در بودجه بخش کشاورزی، از خود دولت بیشتر دلسوزی کردیم درحالی‌که وزیر همسو با دولت بود، پس نگاه ما نگاه حزبی و جریانی به مسائل کشور نبوده است. در جایی نیز که فکر کنیم مصالح کلی کشور و نظم دارد خدشه‌دار می‌شود، نقد منصفانه کردیم و با خود رئیس‌جمهور و وزیر جلساتی را برگزار و منتقل می‌کنیم.
در همه موضوعات باید از اقدامات درست حمایت کرد و برای ایرادات نیز باید به سمت حل آن نه به سمت یک فضای چالشی رفت؛ بلکه در یک فضای سازنده و بدون اینکه چالش‌ها به سطح جامعه کشیده شود. تا امروز نیز همین کار را انجام دادیم اما برخی می‌خواهند در فضای غیرواقعی موضوعاتی را مطرح کنند و آقای مهاجری از آن دسته افرادی هستند که متأسفانه در اظهارنظر و موضع‌گیری‌ها محلی از انصاف و تقوی را نمی‌بینم. وقتی راجع به جبهه پایداری صحبت می‌کنیم، افرادی را در شورای مرکزی و همچنین شعبات استانی دارد و هر کسی در هر جا که صحبت کرد را نمی‌شود گفت عضو جبهه پایداری است؛ خواهش می‌کنم کسانی که درباره جبهه پایداری اظهارنظر می‌کنند افراد این جبهه را بشناسند. آقایان هر چه به ذهن‌شان می‌رسد چون می‌خواهند جبهه پایداری را تخریب کنند خیلی از مواضع جبهه را که براساس مصالح نظام است، برنمی‌تابند. اصلاً اساس مجموعه ما این است دولتی که از مردم رأی گرفته و در نظام اسلامی مستقر است باید کمک شود تا این بار را به سر منزل مقصود برساند.
همه باید کمک کنیم اما اگر این مسیر در جایی اشتباه است نمی‌توانیم نگاه کنیم و نقد سازنده انجام ندهیم. اما اینکه بنا را از ابتدا بر این بگذاریم که چون این دولت از نظر خط سیاسی با ما یکی نیست مواضع ما از ابتدا در رابطه با مواضع درست و غلطش یکسان باشد اینگونه نیست.
ما مواضع رئیس‌جمهور در ۲۲ بهمن را به‌شدت تأیید کردیم و یا در رابطه با دلسوزی‌هایی که برای ناترازی‌ها انجام می‌دهند از همه حمایت کردیم و تا آخر نیز انجام خواهیم داد و تا آخر نیز همین خواهیم بود و آنجایی که دولت درست کار می‌کند مطمئن باشید از ما هیچ مخالفتی درباره مواضع درست نخواهید دید. اما آنجایی که ایرادی است نیز اگر موضع‌گیری نکنیم و اصلاح نکنیم وظیفه برادری انجام نشده است. ما معتقدیم آن خطایی که دولت دارد، با برداشتی که ما از رئیس‌جمهور داریم حتماً در اصلاح آن تلاش خواهد کرد و با این نگاه حرکت می‌کنیم.
من به‌عنوان عضوی از این جبهه، فشار سیاسی به آقای رئیس‌جمهور حداقل از طرف جبهه پایداری احساس نکردم. نخستین مجموعه‌ای که با آقای پزشکیان بعد از مستقر شدن در دولت دیدار کردند جبهه پایداری بود و اگر قرار بود تقابلی صورت بگیرد این دیدار برگزار نمی‌شد. این یک پیام داشت که آماده کمک کردن هستیم، اما در چارچوبی که حضرت آقا فرمودند. ممکن است یک جا کمک نقد سازنده باشد و نباید دریغ کنیم و یک جایی حتماً باید تأیید و حمایت کنیم که این را تاکنون انجام دادیم و بعد از این نیز انجام خواهیم داد.
سنگ‌اندازی‌ها تا زمین خوردن پزشکیان ادامه خواهد داشت
از سوی دیگر سیدامیر خرم، تحلیلگر سیاسی، در گفت‌وگویی به بررسی برخی سنگ‌اندازی‌ها در کار دولت چهاردهم پرداخته است.
به گزارش هم‌میهن، وی معتقد است روند حمله تندرو‌ها به دولت چهاردهم با حذف عبدالناصر همتی و محمدجواد ظریف متوقف نخواهد شد و آنها حمله را تا جایی ادامه می‌دهند که پزشکیان وادار به استعفا شود تا گزینه مطلوب خودشان در قدرت قرار بگیرد.
وی در مورد حذف محمدجواد ظریف و عبدالناصر همتی گفت: یک‌سری هستند که مخالفت‌شان از سر دلیل است، اما یک‌سری هستند مخالفت‌شان از سر علت است. دلیل مبتنی بر منطق و استدلال است، اما علت مبتنی بر منافع است. جریانی که در انتخابات اخیر شکست خورد، دلیلی برای مخالفت با این دولت ندارد، بلکه علت دارد. علتش هم این است که منافعش به خطر افتاده است.
اما نکته‌ای که می‌خواهم بگویم این است که اگر حذف آقایان ظریف و همتی همین نکته را برای آقای پزشکیان روشن کرده باشد؛ به‌نظرم ارزش این را دارد که ایشان در تعریفش از وفاق و نحوه برخوردش با جریان‌های سیاسی، بازنگری کنند. اما مشکل خیلی فراتر از حذف این دو نفر است. در داخل کشور با جریانی مواجه هستیم که به غیراز منافع خودش، هیچ‌چیز دیگری برایش اهمیت ندارد.
در یک کلام، آن جریانی که مخالفتش از سر علت است، از شما استدلال نمی‌خواهد، بلکه امتیاز می‌خواهد و این امتیازدهی حد یقف ندارد. آقای پزشکیان باید به جریان‌های سیاسی داخلی کشور و مردمی که به ایشان رأی دادند، نشان دهد که کجا می‌خواهد بایستد و دیگر از آنجا عقب‌تر نمی‌رود. باید نشان دهد که بر سر اصولی که بیان کرده، ایستاده و معامله نکند. حمله به پزشکیان، می‌تواند آخرین قدم باشد. حذف آقایان همتی و ظریف به فاصله یک روز، معنادار است. آقای پزشکیان، سعی خودش را بر دو چیز گذاشته بود. اول، بهبود بخشیدن به وضعیت اقتصادی و دوم گشودن راهی برای مذاکره و گفتوگو با دنیای خارج و بهبود دیپلماسی. آقای همتی بخش اول را راهبری می‌کرد و آقای ظریف با حضورشان در مجامعی مانند داووس، نشان دادند که بخش دوم را در کنار وزارت خارجه راهبری می‌کنند که آقای پزشکیان بتواند با توسل به بهبود در روابط خارجی، در وضعیت اقتصادی هم بهبود ایجاد کند.
زدن این دو نفر به فاصله ۲۴ ساعت، نشان می‌دهد که جریان مقابل علاقه‌مند نیست که آقای پزشکیان در کاری که شروع کرده، موفق باشد. به‌نظرم این سنگ‌اندازی‌ها چه از سمت مجلس، چه از سوی شورا‌های عالی و چه از جایگاه نمازجمعه و هر مرکز دیگری که برایشان مقدور باشد، ادامه خواهد داشت. قصد دارند، آنقدر این سنگ‌اندازی را ادامه دهند که آقای پزشکیان، عطای این کار را به لقایش ببخشد، این ردا را از تنش دربیاورد و کنار برود. از سوی دیگر، می‌خواهند مردم را از اصلاح درون ساختار ناامید کنند.
اگر این پیش‌فرض را بپذیریم که مخالفت آنها با پزشکیان براساس علت است، بنابراین، نیمه راه ماندن بی‌دلیل و منطق است، قاعدتاً کاری را که شروع کرده‌اند باید تا انتها پیش ببرند. انتهای این کار هم این است که آقای پزشکیان زمین بخورد، استعفا دهد؛ انتخابات زودرس برگزار کنند و کاندیدای آن جریان را بیاورند در یک انتخابات با حضور حداقلی مردم به قدرت برسانند. به اعتقادم دنبال این هستند که این مسیر را تا انتها پیش ببرند، مگر اینکه نیروهای بازدارنده جلوی آنها را بگیرند و اجازه ندهند بیش از این جلو بیایند.
به اعتقاد من، با عدد و رقم روشن کنند که کشور در بحرانی‌ترین وضعیت در تمام سال‌های پس از انقلاب قرار دارد، ما در هیچ دوره‌ای پس از انقلاب با بحران‌هایی مانند امروز مواجه نبوده‌ایم. امروز ما با بحران‌های داخلی مانند ناترازی در انرژی، وضعیت وخیم محیط‌زیست، بحران شدید اقتصادی و چه فشارهای شدید بین‌المللی روبه‌رو هستیم؛ از سوی دیگر عدم‌اعتماد مردم و کاهش پشتوانه مردمی هم وجود دارد.
این سه عامل، شدیدترین وجه در سال‌های پس از انقلاب قرار دارد. یک موقعی هست که شما از یک مشکل صحبت می‌کنید، اما الان صحبت از یک مشکل و معضل نیست؛ ما داریم از بود و نبود حرف می‌زنیم. ما در دهه‌های پیش، عمق مسائل و مشکلات‌مان اینها نبود و اصلاً بحث موجودیت نظام مطرح نبود. اما الان به جایی رسیده‌ایم که بحران‌های ما پشت مسئله بود و نبود نظام پنهان شده‌اند.
بزرگ‌ترین چالش پیش روی دولت، خودفراموشی اجتماعی است
دست آخر هم بشنوید از روزنامه جوان که در واکنش به گرایش برخی از افراد به غرب نوشت: جهان بیش از یک دهه است که در منطقه خاکستری یا پیچ تاریخی قرار گرفته و با بی‌ثباتی و تحولات پیچیده سیاسی، اقتصادی و امنیتی مواجه است. آمریکا که پیش‌تر هژمونی مطلق داشت، اکنون در بدترین وضعیت قرار دارد و حتی با خطر فروپاشی جغرافیایی مواجه است. در این شرایط، ایران به‌عنوان کشوری با موقعیت استراتژیک و قلب اقتصادی و امنیتی جهان، برای غرب فرصتی طلایی جهت بازگشت به سلطه‌گری محسوب می‌شود.
با این حال، به جای تعامل، آمریکا با قلدری، تحریم، تهدید و فشار رسانه‌ای در پی تسلیم‌سازی ایران است. ترامپ و هم‌پیمانانش با ادعاهای غیرواقع‌بینانه، ایران را تحت فشار قرار داده و با پروپاگاندا به‌دنبال تأثیرگذاری بر تصمیم‌گیران و افکار عمومی هستند. این رویکرد، نادیده‌گرفتن حقوق بین‌الملل و تلاش برای تحمیل خواسته‌های یکجانبه به ملت‌هایی است که استقلال خود را حفظ کرده‌اند.
رهبر معظم انقلاب با تحلیل رفتارهای آمریکا، مذاکره تحت تهدید را نه‌تنها بی‌فایده بلکه خیانت به منافع ملی دانسته‌اند. ایشان همچنین درباره خطر «خودفراموشی اجتماعی» هشدار داده‌اند؛ پدیده‌ای که برخی جریان‌های داخلی با ترویج گفتمان تسلیم‌سازی و مذاکره تحت هر شرایطی، آن را دامن می‌زنند. این جریان‌ها که یا از آمریکا می‌ترسند یا به آن دلبستگی دارند، مشکلات کشور را به مذاکره با آمریکا گره زده و افکار عمومی را از مسائل اصلی منحرف می‌کنند.
یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی دولت، همین خودفراموشی اجتماعی است که باعث می‌شود برخی نخبگان سیاسی و فرهنگی، تحت‌تأثیر تبلیغات دشمن، هویت ملی و ارزش‌های کشور را نادیده بگیرند. در چنین فضایی، فرصت‌طلبان و غرب‌زدگان نسخه تسلیم در برابر آمریکا را تجویز کرده و راه‌حل‌های سریع اما سطحی را تبلیغ می‌کنند. این افراد با تأکید بر مذاکره با آمریکا، در واقع راه نفوذ و سلطه بیگانگان را باز می‌کنند.
درحالی‌که مشکلاتی همچون فقر، فساد، بیکاری و تورم نیازمند راه‌حل‌های داخلی و اساسی است، برخی جریان‌ها با ایجاد حاشیه، افکار عمومی را منحرف کرده و مذاکره با آمریکا را به‌عنوان اولویت مطرح می‌کنند. این رویکرد نه‌تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه با تضعیف روحیه مقاومت، بر مشکلات می‌افزاید. شگفت‌آور است که برخی احزاب و روشنفکران غرب‌زده تلاش دارند تا گفتمان تسلیم را جا بیندازند.
این افراد که یا به قدرت آمریکا باور دارند یا به دلایل شخصی و ایدئولوژیک به غرب وابسته‌اند، با تحریف واقعیت‌ها و بزرگ‌نمایی مشکلات، جامعه را به پذیرش خواسته‌های آمریکا سوق می‌دهند. درحالی‌که تجربه تاریخی مانند برجام نشان داد که مذاکره با آمریکا نه‌تنها مشکلات را حل نکرد، بلکه تحریم‌ها را افزایش داد، این جریان‌ها همچنان بر مواضع خود اصرار دارند.
در این شرایط، تقویت روحیه مقاومت و خودباوری ملی ضروری است. ایران با تکیه بر توان داخلی و وحدت ملی، می‌تواند بر مشکلات غلبه کند. باید به‌جای دنباله‌روی از خواسته‌های دشمن، بر حل مسائل داخلی تمرکز کرد. ملت ایران با حفظ هویت و ارزش‌های انقلابی، تسلیم فشارهای خارجی نخواهد شد.