[عبدالباسط انصاری/ راضیه زرگری] جمعه 28فوریه یک روز تاریخی برای جهان بود. روزی که دونالد ترامپ در کشوری که بزرگترین مدعی حقوق بشر و دمکراسی در جهان است، زلنسکی متحد خود را - که به امید آنان گرفتار جنگ شد - به بدترین شکل در کاخ سفید و در پخش زنده رسانههای جهان تحقیر کرد. تحقیر زلنسکی به اندازهای حیرت انگیز بود که رسانهها، سیاستمداران و تحلیلگران غربی با اذعان به این مسئله آن را برای وجهه آمریکا فاجعه بار خواندند. پس از این دیدار مارکو روبیو وزیر خارجه آمریکا نیز خواستار عذرخواهی زلنسکی بابت اتلاف وقت آمریکا شد! قرار بود پس از این دیدار ترامپ و زلنسکی در نشست خبری مشترک قرارداد استخراج معادن کییف را امضا کنند که با این تنشهای لفظی ناتمام ماند. برخی منابع مدعی شدند زلنسکی پس از دیدار با ترامپ از کاخ سفید نیز اخراج شده است تا دومینوی تحقیر زلنسکی طرف یک ساعت تکمیل شود. در ادامه نگاهی به بازتابها و حواشی جدال ترامپ و زلنسکی در کاخ سفید خواهیم داشت:
ترامپ: کارتی برای بازی نداری!
زلنسکی: برای ورق بازی نیامدهام
نشست ترامپ و زلنسکی در اتاق بیضی کاخ سفید[دفتر رئیسجمهور] در مقابل پخش زنده رسانهها ابتدا با آرامش و احترام آغاز شد. اواخر نشست اما جدال لفظی زلنسکی با معاون ترامپ جرقه تنش و تحقیر تاریخی یکی از متحدان آمریکا که بیشتر به قربانی سیاستهای این کشور شبیه است را رقم زد. انتقاد زلنسکی به تمجید ونس معاون ترامپ از دیپلماسی با روسها سرآغاز این جدال و تحقیر تاریخی بود. ونس در پاسخ، به زلنسکی گفت: طرح این موضوع در کاخ سفید و مقابل دوربین رسانههای آمریکایی، بیاحترامی است. شما باید برای پایان دادن به این درگیری از رئیسجمهور تشکر کنید. او در ادامه زلنسکی را به تبلیغ برای دمکرات و عدمقدرشناسی از آمریکا و ترامپ متهم کرد و گفت اوکراین هیچ نیروی نظامیای ندارد. زلسنکی نیز متقابلا جواب داد آمریکا مشکلات خودش را دارد. در این هنگام بود که ترامپ با عصبانیت و خشم وارد این جدال شد و خطاب به زلنسکی گفت: شما در موقعیت خوبی نیستید و کارتی برای بازی ندارید.» زلنسکی نیز پاسخ داد: «من ورق بازی نمیکنم. من خیلی جدی هستم، آقای رئیس. من رئیسجمهور در جنگ هستم».
ترامپ نیز با عصبانیت ادامه داد: «شما با زندگی میلیونها نفر و جنگ جهانی سوم قمار میکنید. کاری که شما انجام میدهید بسیار بیاحترامی به آمریکا است. اگر سلاحهای ما نبود، این جنگ خیلی زود پایان مییافت. یا باید توافق کنید یا ما دیگر دخالت نمیکنیم. نیروی کافی ندارید، نمیتوانید به ما بگویید که آتش بس میخواهید یا نه.» ترامپ در واکنش به ادامه جدال لفظی زلنسکی با ونس و اعتراض او به بلند صحبت کردن معاونش نیز گفت: «او با صدای بلند صحبت نمیکند. باید بیشتر قدردان باشی. تو کارتهای برنده را در دست نداری. کشورت در وضعیت بسیار دشواری است... اگر همین حالا بتوانی آتشبس بگیری، باید قبول کنی تا گلولهها دیگر شلیک نشوند.» زلنسکی در پاسخ گفت البته که من دنبال صلح هستم و صحبتهای شما را از زبان پوتین هم شنیدهام. در مقابل ترامپ از نفرت زلنسکی از پوتین و سخت شدن توافق در چنین شرایطی سخن گفت.
فریاد، هل دادن، تمسخر و دعوت به سکوت
در زمان بالاگرفتن تنش لفظی، ترامپ چند باری با فشار دادن و هل دادن زلنسکی به شکلی زننده، پازل تحقیر او را تکمیل کرد. واکنش ترامپ به اجازه گرفتن زلنسکی برای پاسخ دادن نیز تعجب برانگیز بود جایی که ترامپ خطاب در پاسخ سؤال او که پرسید اجازه دارم پاسخ بدهم گفت: نه تو خیلی حرف زدی! ترامپ همچنین در بخشی از این جلسه با تمسخر زلنسکی و نحوه حرف زدن او درباره آتش بس خبرساز شد.
طلبکاری آمریکاییها و واکنش رقت بار زلنسکی
پس از برگزاری این جلسه و تحقیر آشکار زلنسکی، ترامپ در توییتی نوشت: «او به دفتر بیضی شکل، احترام نمیگذارد. من نمیخواهم که او برگردد و زمانی میتواند به کاخ سفید بازگردد که آماده صلح باشد. من به این نتیجه رسیدم که زلنسکی حتی درصورت مشارکت آمریکا در مذاکرات هم آماده صلح نیست؛ زیرا او احساس میکند که مداخله ما در مذاکرات امتیازی بزرگ برای وی است. اما من امتیاز نمیخواهم، بلکه صلح میخواهم.» روبیو وزیر خارجه آمریکا نیز خواهان عذرخواهی زلنسکی شد و عنوان کرد ممکن است او خواستار صلح نباشد که این تضعیف تلاشها برای صلح است. افزون بر روبیو، ایلان ماسک وزیر کارآمدی ترامپ نیز درباره این جلسه عنوان کرد زلنسکی خود را در چشم آمریکاییها نابود کرد. کارولین لویت سخنگوی کاخ سفید نیز با انتقاد از زلنسکی گفت متأسفانه او نمیخواهد واقعیتهای میدانی جنگ را درک کند. لویت همچنین گفت مایه تأسف است که زلنسکی «با ذهنیت پول مردم آمریکا را به من بدهید» به کاخ سفید آمد. او همچنین به انتقاد از امضا نکردن توافق منابع معدنی اوکراین توسط زلنسکی و «از دست دادن این فرصت استثنایی»پرداخت! در مقابل اما زلنسکی پس از جلسه کاخ سفید در شبکه ایکس نوشت: «از آمریکا ممنونم، از حمایتهای شما ممنونم، از دونالد ترامپ ممنونم و از کنگره و ملت آمریکا هم سپاسگزاری میکنم. اوکراین به صلحی عادلانه و پایدار نیاز دارد و این دقیقاً همان چیزی است که ما روی آن کار میکنیم.» وی در مصاحبه با فاکس نیوز نیز در واکنش به بحث عذرخواهی خود عنوان کرد: «مطمئن نیستم که کار بدی انجام داده باشیم. من به رئیسجمهور و مردم آمریکا احترام میگذارم.»
فرانس 24 از واکنش رهبران اروپایی گزارش داد
جهان آزاد به یک رهبر جدید نیاز دارد
پس از درگیری ترامپ و زلنسکی که جهان را حیرت زده کرد، اروپا به حمایت از اوکراین برآمده است؛ فرانس 24 نوشت: پس از مشاجره شوکهکننده زلنسکی با دونالد ترامپ و تردید جدی درباره تلاشها برای پایان دادن به جنگ روسیه و اوکراین، رهبران اروپایی از ولودیمیر زلنسکی حمایت کردند. به نوشته این خبرگزاری فرانسوی، رئیسجمهور آمریکا روز جمعه آشکارا زلنسکی را بهدلیل «تشکر نکردن» مورد سرزنش قرار داد و بعداً رهبر اوکراین را به «آماده نبودن برای صلح» و «بیاحترامی» به ایالات متحده در «دفتر بیضی » متهم کرد. اورسولا فون درلاین و آنتونیو کاستا روسای اتحادیه اروپا به زلنسکی اطمینان دادند که او «هیچ وقت تنها نیست» رؤسای کمیسیون اروپا و شوراها در بیانیهای مشترک در شبکههای اجتماعی به زلنسکی گفتند: «قوی باشید، شجاع باشید، نترس باشید.» کایا کالاس، دیپلمات ارشد اتحادیه، رهبری آمریکا در اتحاد فراآتلانتیک بین قدرتهای اروپایی و واشنگتن را زیر سؤال برد. او در شبکههای اجتماعی نوشت: «امروز مشخص شد که جهان آزاد به یک رهبر جدید نیاز دارد. این به ما، اروپاییها بستگی دارد که این چالش را قبول کنیم.» به نوشته فرانس 24، امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، روسیه را «متجاوز» در جنگ اوکراین دانست.مکرون به خبرنگاران گفت: «یک متجاوز وجود دارد که روسیه است. یک ملت ستم دیده وجود دارد که اوکراین است.» فریدریش مرتس، صدراعظم احتمالی بعدی آلمان نیز بر حمایت خود از زلنسکی تأکید کرد. مرتس گفت: ما هرگز نباید متجاوز و قربانی را در این جنگ وحشتناک اشتباه بگیریم.
روایت کارشناس بین الملل از عاقبت سرسپردگی به آمریکا
حالا وقت دور انداختن دلقک است
دکتر عماد آبشناس در مقالهای برای اسپوتنیک فارسی با اشاره به تحقیر تاریخی رئیسجمهور اوکراین نوشت: اتفاقی که در کاخ سفید برای زلنسکی رخ داد امروز نقل همه محافل خبری جهان بهحساب میآید. رفتار بهشدت تحقیر آمیز و خارج از همه اعراف دیپلماتیک ترامپ و معاون او با زلنسکی به نوعی نشان داد دیدگاه آمریکاییها نسبت به عوامل خود چگونه است. ترامپ به خوبی متوجه است که اکثریت مطلق مردم آمریکا نفرت شدیدی از زلنسکی و هزینه کردن پول مالیات آنها برای حمایت از اوکراین و اسرائیل دارند و خوب این نوع رفتار با زلنسکی که میلیاردها دلار از پول مالیاتدهندگان آمریکایی را به باد داده برای آنها بسیار خوشحالکننده است. این رفتار ترامپ با زلنسکی را نمیتوان براساس تصمیم شخصی او قلمداد کرد بلکه این رفتار براساس دستورالعمل دولت عمیق[Deep State] آمریکاست. آمریکا کارش دیگر با زلنسکی تمامشده و حالا وقت دور انداختن او است، در واقع همین دولت عمیق(پنهان) آمریکا بود که جلوی برخورد مشابه ترامپ با نتانیاهو را گرفت و وی را وادار کرد تا برخی کمکهای تسلیحاتی و مالی به اسرائیل را آزاد کند. زلنسکی حماقت به خرج داد که متوجه نشد ماجرا چیست و ترامپ وی را برای چه به کاخ سفید احضار کرده. بهنظر میآید کار زلنکسی هم برای آمریکاییها تمامشده بهحساب میآید و طبق دیدگاه آنها وی بسیار بیش از حق و حقوق خود را دریافت کرده و حالا دیگر باید کنار برود. زلنسکی هم آنقدر ابله بود که حداقل مانند پادشاه اردن سیاست به خرج نداد و سکوت نکرد تا آنها نتوانند وی را در زاویه رینگ بوکس قرار دهند بلکه تصور کرد که میتواند واکنش نشان دهد اما مسلسل بوکسهایی که به سمت او میآمد آنقدر شدید بود که وی نتوانست کاری کند. تنها شانسی که زلنسکی آورد این بود که ترامپ دستور سربه نیست کردن او در خاک آمریکا را صادر نکرد اما این احتمال وجود دارد که دستور سربه نیست کردن او در جایی دیگر تا الأن صادر شده باشد، به هر حال ترامپ آدمی نیست که پاسخهای گستاخانه نوچه خود را بپذیرد و تصور وی نسبت به زلنسکی یک برده سفید پوست است که باید واو به واو دستورات آمریکا را اجرا میکند.