[ شهروند ] چهلمین جشنواره موسیقی فجر از همان لحظه آغازین خود- سه روز پیش- با حاشیه و جنجال و کمبود و رویدادهای عجیب مختلف عجین بوده است. این اصلی‌ترین و پرتکرارترین انتقاد رسانه‌های موسیقی از این دوره از جشنواره در این چند روزی بوده که از آغاز جشنواره گذشته است. در واقع رسانه‌های موسیقی بر این باورند با این‌که در دوره چهلم جشنواره موسیقی از نظر دعوت و حضور چهره‌ها و گروه‌های قدرتمند و اجراهای مهم و جذاب گام‌های قابل ذکری برداشته شده؛ اما تعدد و تکرر حواشی و کمبودها تمام این اقدامات قابل ذکر و قابل احترام را زیر سایه خود قرار داده و حالا در شرایطی که کم‌کم داریم به پایان نیمه اول جشنواره نزدیک می‌شویم، آن‌چه در این روزها از جشنواره منعکس شده، بیش از هر چیز دیگری این حواشی و جنجال‌ها و کمبودها بوده- و تعدد و تکرر آن‌ها- آن هم تنها در سه روز آغازین جشنواره- حکایت از ناآمادگی برگزارکنندگان جشنواره برای میزبانی از این رویداد ارزشمند و پراهمیت می‌کند...
حواشی و کمبودها ظاهرا از اولین گام دوره چهلم جشنواره موسیقی فجر با این رویداد هم‌گام بوده‌اند. جشنواره‌ای که- به عنوان ظاهرا مهم‌ترین و بزرگ‌ترین رویداد موسیقی این مرز و بوم- نخستین شب دوره چهلم خود را با وضعیتی متناقض استارت زد و در حالی که سایت اصلی بلیت‌فروشی این فستیوال ادعا می‌کرد بلیتی برای فروش ندارد، ولی با این حال اجراهای شب نخست در سالن‌های اغلب خالی صورت گرفت و به گفته «خبرگزاری تسنیم» در میانه‌های برخی از اجراها برق هم قطع شد. این حواشی و کمبودها در ادامه بیشتر و عجیب‌تر هم شدند. در شرایطی که ساعاتی قبل از شروعِ نخستین روزِ جشنواره موسیقی فجر، بلیت‌های تمام اجراهای روز اول در سایت‌های بلیت‌فروشی تمام شده بود و دیگر امکان خرید بلیت برای هیچ مخاطبی وجود نداشت؛ اما در کنسرت پاپ ناصر زینلی بیشتر صندلی‌های سالن خالی مانده بودند. به گزارش «خبرگزاری تسنیم»؛ در کنسرت میثم ابراهیمی نیز برای این‌که این مشکل تکرار نشود، برگزارکنندگانِ جشنواره موسیقی سالن را از تماشاگران بدون بلیت و رایگان پر کرده بودند. قطعی برق در میانه‌های اجرا در سالن رزمال و البته سالن اندیشه حوزه هنری هم دیگر اتفاق غیر قابل پیش‌بینیِ آغازین روزهای جشنواره موسیقی بود. در این بین ماجرای بی‌نظمی‌های حاکم بر جشنواره حکایت دیگری بود. به گزارش ایسنا؛ کنسرت ارکستر موسیقی اقوام «هیژان» به رهبری هیوا رنجبر در فرهنگسرای بهمن نه تنها با نیم ساعت تاخیر روی صحنه رفت، بلکه در اجرا نیز با بی‌نظمی‌های متعددی همراه بود و توقف‌های گاه و بی‌گاه اجرا به‌واسطه قطعی صدای بعضی از سازها فضای کنسرت را به محلی برای تست صدا شبیه کرده بود که این موضوع عذرخواهی‌های مداوم رهبر ارکستر را نیز به همراه داشت. به گزارش ایرنا؛ در ادامه کمبودهای مربوط به بلیت‌فروشی نیز کنسرت جذاب ارکستر «سازهای ایرانی سپهر» پیش‌روی تنها 38 تماشاگر اجرا شد- که یعنی مانند تقریبا تمام اجراهای غیرپاپ روزهای آغازین جشنواره مورد استقبال تماشاگران قرار نگرفته است.
حاشیه و جنجال اصلی چهلمین جشنواره موسیقی فجر اما با انتقاد حسین علیزاده از برگزاری بزرگداشت برای او در جشنواره رقم خورد. در واقع وقتی در رسانه جشنواره موسیقی فجر خبری منتشر شد که حکایت از این می‌کرد که اجراهای شب 25 بهمن‌ماه برای بزرگداشت حسین علیزاده به او تقدیم خواهد شد، حسین علیزاده از جشنواره موسیقی فجر برای برگزاری این بزرگداشت انتقاد کرد.
به گزارش ایلنا؛ حسین علیزاده در بیانیه‌ای در واکنش به تقدیم اجراهای یک روز از جشنواره برای بزرگداشتش نوشت: «همه افتخارم در موسیقی ایران همواره عدم حضور در جشنواره موسیقی فجر بوده است؛ این جشنواره فرمایشی‌ست، نه هنری و نه در حد و اندازه هنر. من از هرگونه بزرگداشت از طرف ارگان‌های حکومتی بی‌نیاز هستم و پیوسته سپاسگزار مردم آگاهی‌ام که بی‌دریغ پشتیبان هنر و هنرمندشان در هر شرایطی بوده‌اند».
واکنش تند حسین علیزاده علیه جشنواره موسیقی البته اولین واکنش او به نهادهای فرهنگی نبوده- و او در این چند سال بارها و بارها سیاستگذاران فرهنگی را نواخته است.
به گزارش ایسنا؛ حسین علیزاده در مراسم تشییع زنده‌یاد فریدون شهبازیان هنرمند برجسته موسیقی ایرانی نیز گفته بود: «در مقاطع نه چندان خوب سال‌های اخیر، شهبازیان پشت من- و دیگر هنرمندان- را مانند کوه گرفته بود. ای کاش الان او هم بود و از رنجی که کشیده بود، صحبت می‌کرد. این رنج شخصی نیست؛ بلکه رنج مردم ایران است. این رنج است که الان بعد از نیم قرن ما باید برای مدیران فرهنگی درباره خوب بودن هنر و موسیقی صحبت کنیم و در برابر وزیر فرهنگ از هنر بگوییم، تا درک کنند».
علیزاده هم‌چنین در آن روز گفته بود: «رفتن این هنرمندان بزرگ زخمی بر موسیقی و هنر ایران است. ما هیچوقت در تاریخ ندیدیم که هنرمندان متعلق به نباشند و اعتبارش را از مردم نگیرند. شهبازیان هم اگر گاهی به خاطر دلسوزی برای موسیقی و مردم با مراکزی همکاری می‌کرد که خیلی باب میلش نبود، بخاطر مردم بود. ولی ما آیا پای حرف او نشستیم؟ بیائید تعارف نداشته باشیم. مسئله این است که در این سال‌ها، برخی از کسانی که رگ و ریشه فرهنگ را به دست گرفتند، ارج و قرب لازم را به آن ندادند». به گزارش خبرآنلاین؛ حسین علیزاده در گرامی‌داشت درگذشتگان هنر ایران در دوران کرونا در واکنش‌ها به صحبت‌های تند و تلخ و توهین‌آمیز مطرح شده درباره لزوم حذف موسیقی و موزیسین‌ها نیز گفته بود: «اگر به موسیقی توهین می‌شود به همه ما توهین می‌شود. در دنیا در هیچ جایی موسیقی را حذف نمی‌کنند. چرا که موسیقی انسان‌ها را از هر دردی نجات می‌دهد. ما با نیروی عشق مردم سر پا هستیم. آن چیزی که در این دوران ثابت شده این است که اگر از موسیقی که روح انسان است غافل شویم، آن جامعه مریض می‌شود».
نکته جالب درباره صحبت‌های حسین علیزاده در واکنش به بزرگداشتش در جشنواره موسیقی فجر؛ واکنش مودبانه و شفقت‌آمیز معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود که باب ادامه بحث و جنجال را بست. به گزارش ایسنا؛ نادره رضایی معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پی گلایه حسین علیزاده از جشنواره موسیقی متنی را در صفحه خود در فضای مجازی منتشر کرد- که در آن آمده بود: «هنرمند گران‌مایه، جناب استاد حسین علیزاده! از گلایه‌ها و دغدغه‌های دلسوزانه جنابعالی و برخی دیگر از هنرمندان عزیز آگاهیم و به شما حق می‌دهیم که از ما و جشنواره به عنوان نماینده و نماد مدیریت هنری کشور گله‌مند باشید. تقدیم و ادای احترام به بزرگانی چون شما در هر حال وظیفه ماست و دوستتان می‌داریم اگر چه از ما مکدر باشید. امیدواریم و مایه افتخار است در ادامه بتوانیم به‌گونه‌ای عمل کنیم که بخشی از این دغدغه‌ها و رنجیدگی‌ها قدم به قدم جای خود را به خوش‌بینی و اعتماد بدهد. در هر گامِ این مسیرِ دشوار، خود را نیازمند یاریِ هنرمندانِ اندیشه‌ورزی چون شما می‌دانیم».
از نگاه منتقد
رسانه‌ها علیه موسیقی جدی و فاخر!
[محمود توسلیان] جشنواره موسیقی فجر، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای موسیقایی ایران، بستری برای نمایش ظرفیت‌های موسیقی کشور در ژانرهای گوناگون است. این جشنواره که همواره با حضور هنرمندان مطرح در سبک‌های مختلف از جمله موسیقی کلاسیک، سنتی، نواحی، ارکسترال، تلفیقی و پاپ برگزار می‌شود، می‌تواند فرصتی طلایی برای معرفی استعدادهای نوظهور و ارتقای سطح فرهنگی جامعه باشد. بااین‌حال، در چهلمین دوره این جشنواره، رویکرد بسیاری از خبرنگاران و روزنامه‌نگاران نسبت به پوشش خبری، نشان از نوعی بی‌توجهی به سایر سبک‌ها و تمرکز بیش‌ازحد بر موسیقی پاپ دارد. این رویکرد نه‌تنها از جنبه حرفه‌ای قابل‌قبول نیست، بلکه موجب نادیده‌گرفته‌شدن بخش بزرگی از موسیقی ملی و هنری کشور می‌شود. در واقع این که بسیاری از خبرنگاران تنها در سالن‌های اجراهای پاپ حضور می‌یابند و سایر سبک‌های موسیقی را نادیده می‌گیرند، باعث می‌شود که اجراهای مهم موسیقی سنتی، نواحی، کلاسیک و ارکسترال در رسانه‌ها بازتاب چندانی نداشته باشند و به خصوص موسیقی جدی و فاخر که نیازمند حمایت بیشتر رسانه‌هاست، به‌تدریج به حاشیه رانده شود. اتفاقی که تأثیرات جبران‌ناپذیری بر فرهنگ موسیقایی کشور خواهد گذاشت. در حقیقت اگر خبرنگاران تنها به اجراهای پاپ توجه کنند، این تصور غلط در جامعه شکل می‌گیرد که سایر سبک‌های موسیقی ارزش کمتری دارند و نیازی به شنیدن و حمایت از آن‌ها نیست.