[شهروند] 71 سال پیش در چنین روزی، برابر ٩ نوامبر ١٩٥٣ میلادی، عبدالعزیز بن سعود، مؤسس پادشاهی عربستانسعودی و نخستین پادشاه این کشور در ٧٨ سالگی درگذشت. او 15 ژانویه ۱۸۷۶ در خاندانی که بر مناطق مرکزی عربستان معروف به نجد حکومت میکردند، به دنیا آمد. ظهور عبدالعزیز به عنوان یک شخصیت برجسته با حمله او و افرادش به ریاض و تسلط بر این شهر مهم آغاز شد. در این ایام سرزمین حجاز تحت سیطره امپراتوری عثمانی قرار داشت، اما به واسطه تضعیف دولت مرکزی و فساد حاکم بر ارکان این امپراتوری، شورش عبدالعزیز عکسالعمل عثمانیها را در پی نداشت. روند قدرت گرفتن عبدالعزیز بن سعود که بعدها به ملک عبدالعزیز معروف شد، از آغاز تا انتها با خونریزی بسیار همراه بود. فرایندی که با حاکمیت بر ریاض آغاز شد و در نهایت به تصرف مناطق مرکزی عربستان توسط سعودیها انجامید.
نظر مثبت انگلیسیها نسبت به خاندان سعودی
عثمانیها جزو نخستین حاکمان غیرعربی بودند که بر اکثر سرزمینهای عربی علیالخصوص حجاز تسلط یافتند. پس از شکست ترکان عثمانی در جنگ بینالملل اول و از دست رفتن کلیه متصرفات این امپراتوی 600 ساله، سرزمینهای عربی مختلفی در قامت کشورهای ریز و درشت در گوشه و کنار خاورمیانه سربرآوردند. در این بین اما سرزمین حجاز به دلیل نگاه خاص استعمارگران که از قضا جزو فاتحان جنگ جهانی اول بودند، حکایت دیگری داشت. انگلستان از همان ابتدا توسعه سیطره خاندان آل سعود را در دستور کار خود قرار داد اما مشکل این جا بود که سعودیها فقط بر منطقه نجد سلطه داشتند و سایر مناطق مهم عربستان از شریف حسین، بزرگ خاندان هاشمی، شریف مکه و امیر حجاز حساب می بردند. حمله عبدالعزیز به ریاض را باید آغازی بر خاتمه حکمرانی هاشمیها بر حجاز قلمداد کرد، هرچند که حصول کامل آن بدون حمایت انگلیسیها (در بحبوحه جنگ جهانی اول) ممکن نمیشد.
کشورسازی و پادشاهپردازی لورنس عربستان
حمایت فاتحان جنگ بینالملل اول و در درجه نخست انگلستان از شخص عبدالعزیز بن سعود، باعث شد رقبای ریز و درشت او نتوانند در حجاز عرض اندام خاصی کنند. وظیفه رتق و فتق امور مربوط به حجاز نیز در این برهه حساس به توماس ادوارد لورنس، دیپلمات برجسته انگلیسی، معروف به لورنس عربستان سپرده شده بود. وظیفه لورنس در ابتدای مأموریت، تضعیف قدرت ترکان عثمانی در حجاز بود. وظیفهای که پس از اضمحلال امپراتوری عثمانی، به تلاش برای تثبیت قدرت خاندان سعودی تغییر ماهیت داد. با همین تلاشها عبدالعزیز بن سعود، با عنوان ملک عبدالعزیز و نخستین پادشاه سرزمینی که حالا دیگر عربستان سعودی نامیده میشد، بر تخت سلطنت نشست. به دنبال مرگ ملک عبدالعزیز در سال 1953 میلادی، روند پادشاهی نوبتی پسران او آغاز شد. به این ترتیب طی ٧ دهه، ملک سعود، ملک فیصل، ملک خالد، ملک فهد، ملک عبدالله و ملک سلمان (پادشاه کنونی) در این کشور به سلطنت رسیدند.