شاهین باباپور کارگردان سینما
علت اینکه فیلم «مجرد چهل ساله» در زمانی که به فصل مرده گیشه معروف است، توانسته به فروش بالایی دست پیدا کند و در صدر جدول قرار بگیرد، این است که من در هنگام ساخت این فیلم هم مخاطب عام را در نظر داشتم و هم مخاطب خاص را. از نظر من سینما یعنی هنر، سرگرمی و اقتصاد، درواقع با کنار هم قرار دادن این عوامل میشود فیلمی ساخت که مخاطبان از آن لذت میبرند. من انتقادی به سینمای هنری ندارم ولی میگویم نگاهم در این فیلم نه خیلی خاص است و نه خیلی دمدستی و عام و به همین خاطر هم هست که توانستهام نظر همه مخاطبان را جلب کنم. نقدی که دکتر عالمی بعد از دیدن فیلمم درباره آن نوشت «مجرد چهل ساله» را از همه فیلمهای طنز متفاوت کرد. چرا که من در این فیلم علاوه بر نگاه کمدی، نگاه اجتماعی هم داشتهام. درواقع به موضوعی که درحال حاضر گریبانگیر جامعه ماست و تبدیل به یک مشکل شده است، یعنی بالا رفتن سن ازدواج در این فیلم نگاه کمدی داشتهام. موضوعی که میشد با نگاهی تلخ هم آن را به تصویر کشید و حتی سیاهنمایی کرد. اما من با استقبال مردم از فیلمم ایمان آوردم که مردم از دیدن فیلمهای سیاهنگر خسته شدهاند. هرچند که در جشنوارههای خارجی بیشتر به این نوع فیلمها بها داده میشود. البته در جشنوارههای داخلی هم روال به همین شکل است، منتقدان ما در هیچ دورهای از این سیوسهسال نگاهی به فیلمهای کمدی نداشتهاند و به آنها جایزهای ندادهاند. همه فکر میکنند اگر فیلم کمدی بسازند قرار نیست به آن نگاه هنری شود. درحالیکه خنداندن مخاطبان بسیار سختتر از گریاندن آنهاست.
من در فیلم قبلیام «حلقههای ازدواج» هم قصهای کمدی درباره ازدواج را به تصویر کشیدم و آن فیلم هم سهمیلیارد و هفتصدمیلیون فروش داشت. درحالیکه در دوران دستیاریام هیچوقت در سینمای گیشه یا طنز کار نکردم و البته هیچکس هم انتظار نداشت که من به سراغ سینمای طنز بروم. با این حال فیلمهای طنز هیچوقت دغدغه جامعه هنری ما نیست و نگاه جامعه هنری ما هم به گیشه نیست، اگر اینطور بود حتما فیلمهای من میتوانست به جشنواره فیلم فجر راه یابد و این طور نشد. مگر فیلم «اجارهنشینها» جزو بهترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران نیست پس چرا هیچوقت به جشنواره راه پیدا نکرد؟ آیا فیلم «آقایان ممنوع» فیلم بدی بود؟ چرا در جشنواره فیلم فجر هیچوقت به بازیگران کمدی جایزه نمیدهند؟ سعید آقاخانی تاکنون برای بازی در هیچکدام از فیلمهای طنزش کاندیدا نشده، آن وقت زمانی که در یک فیلم جدی بازی میکند جایزه میبرد. به نظرم این نگاه درستی به این نوع سینما نیست.
در فیلم «مرد چهل ساله» به سراغ معضل بالا رفتن سن ازدواج رفتم چون درحال حاضر این مشکل گریبان جوانان ما را گرفته، از دختر خانمهای جوان که سوال میکنی به دنبال جورج کلونی، برد پیت و... هستند و از آقایان که سوال میپرسی ترکیبی از جنیفر لوپز و آنجلینا جولی میخواهند. تفکرات احمقانهای که از ماهوارهها به جوانان امروز ما سرایت کرده است. همه به دنبال یک مرد ایدهآل یا یک سیندرلا هستند. بالا رفتن سن ازدواج هم برای مردان و هم برای زنان دردسرساز است. گاهی ما تنها خانمها را هدف قرار میدهیم و نقش آقایان در این مسأله را به صورت کلی فراموش میکنیم. درحالیکه شاید اگر خانمها حق انتخاب داشتند ما این شرایط را نداشتیم و متوجه میشدیم که چند نفر از این آقایان قابل قبول هستند.
درست است که فیلم من، فیلم کودک نیست؛ اما آموزش و پرورش «مجرد چهل ساله» را فیلمی سالم ارزیابی میکند که بزرگسالها میتوانند به همراه بچهها برای دیدن آن به سینما بروند. من در این فیلم هرگز از جوکهای بیتربیتی استفاده نکردهام و تنها عشق پاک را گوشزد کردهام. پس آموزش و پرورش هم با این نگاه که سینما جایی است که خانواده به آنجا میرود از چنین فیلمی حمایت میکند؛ چون همه میتوانند از آن لذت ببرند.