[ سیما فراهانی] تیمهای امدادی همچنان در کنار حادثه‌دیدگان معدن طبس حضور دارند و در این عملیات سخت و دلخراش، به یاری‌رسانی ادامه می‌دهند. همچنان صحنه حادثه را ترک نکرده‌اند و یکی از دردناک‌ترین سانحه های کشور را پوشش می‌دهند. خدمات هلال‌احمر در این حادثه آنقدر پررنگ و چشمگیر بود که تقدیر و تشکر معاون اول رئیس‌جمهور را به همراه داشت. کولیوند رئیس جمعیت هلال احمر صبح دیروز به این تقدیر اشاره کرد و گفت: «در حادثه انفجار معدن طبس در اولین لحظات، تیمهای امدادی هلال‌احمر وارد صحنه حادثه شده و خدمات خود را آغاز کردند. در مدتی که در منطقه طبس حضور داشتیم، دکتر عارف، معاون اول رئیس‌جمهور سه بار تماس گرفت و از خدمات امدادگران هلال‌احمر قدردانی کرد.»
با این وجود، هلال‌احمر فقط در بحث امدادرسانی فعال نشد و مثل هر حادثه دیگری به سراغ حمایت روانی هم رفت. تا جاییکه صبح دیروز چند گروه از تیمهای سحر هلال‌احمر از کل کشور، راهی طبس شدند تا در کنار خانواده‌های داغدیده، خانواده‌های چشم‌انتظار و معدنچیان زخمی باشند. آرامش را به آنهایی که دقایق تلخی را می‌گذرانند، هدیه دهند و تسکین‌دهنده آلام و درد آنها باشند. تیمهای سحر به طبس رفتند و مشغول ارائه خدمات و مشاوره‌های روان درمانی به مجروحان حادثه و بازماندگان شدند.
اعلام آمادگی تیمهای سحر
رئیس سازمان جوانان جمعیت هلال‌احمر، در خصوص حضور تیم حمایت روانی در کنار خانواده‌های داغدار حادثه طبس گفت: «تیمهای سحر یا همان سامانه حمایت‌های روانی هلال‌احمر از استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، یزد، بوشهر، کرمانشاه، زنجان و خراسان رضوی نیز برای اعزام به شهرستان طبس اعلام آمادگی کرده‌اند.»
حجت الاسلام والمسلمین سیدهاشم حسینی المدنی با اشاره به حادثه تلخ انفجار معدن
زغال سنگ طبس و جانباختن ۳۵ معدن کار در این حادثه گفت: «تیمهای سحر سازمان جوانان آماده اعزام به این منطقه هستند تا به هموطنان
آسیب دیده و به بازماندگان این حادثه خدمت‌رسانی کنند. تیمهای سحر با هدف جلوگیری از وقوع آسیب‌های روانی و اجتماعی و کاهش آثار زیان‌بار ناشی از حوادث و سوانح در خدمت آسیب‌دیدگان هستند.»
تیمهای سحر، روان افراد را نجات می‌دهند
عباسعلی محمدزاده، معاون دانشجویی و جوانان سازمان جوانان ضمن عرض تسلیت در پی وقوع حادثه تلخ معدن زغال سنگ طبس و از دست دادن هموطنان معدن‌کار این معدن، آمادگی تیمهای سحر این سازمان برای حضور در محل حادثه و همدردی با خانواده های حادثه دیده را اعلام کرد .
عباسعلی محمدزاده در گفتگو با خبرنگار «شهروند» جزئیاتی از این عملیات تیمهای سحر هلال‌احمر را ارائه داد و گفت: «با توجه به آمادگی و به روزرسانی آموزشهای تخصصی تیمهای سحر برای مواجهه با موارد روانشناختی حوادث و تاکید ریاست سازمان جوانان مبنی بر عملیاتی بودن تیمهای سحر این سازمان آمادگی تیمهای سحر برای حضور در کنار خانواده های داغدار حادثه معدن زغال سنگ‌طبس را اعلام کرد. زمانی که صحبت از یک حادثه می‌شود اغلب به میزان تلفات آن توجه می‌شود اما قسمت نهان و بسیار بزرگ‌تر از آن چیزی‌که تصور می‌شود، افرادی هستند که دچار آسیب‌های روانی بعد از حادثه شده‌اند. این افراد در هیچ عرصه‌ای دیده نمی‌شوند چرا که علائمشان به مرور ظاهر شده و خود را نشان می‌دهد و همکاران ما در تیمهای «سحر» به افرادی که این چنین آسیب دیدند کمک کرده و شرایط را طوری مهیا می‌کنند که فرد آسیب دیده بتواند به زندگی روزمره خود بازگردد.
در واقع می‌توان گفت که اگر امدادگران جان افراد را در حوادث نجات می‌دهند، تیمهای سحر با مداخلات خود روان افراد را از آسیب‌های ناشی از شوک و شدت حوادث نجات داده و به زندگی عادی باز می‌گردانند. نام سحر برگرفته از عنوان سفیران حمایت روانی است و نخستین بار این تیم‌ها در زمان وقوع زمین‌لرزه ورزقان تشکیل شده و اعضای آن برای حمایت روانی از زلزله‌زدگان به این مناطق اعزام شدند. در آن حادثه مشاهده کردیم که افراد بازمانده و خسارت‌دیده از آن‌جایی که فرصت سوگواری نداشتند سخت دچار آسیب شده بودند و در همین راستا جمعیت هلال‌احمر اقدام به آموزش تیمهای سحر کرد.»
تاثیرات حمایت روانی در سوانح مختلف کشور
او در ادامه صحبت‌هایش به تاثیرات تیمهای سحر در سوانح بزرگ کشور اشاره کرد و ادامه داد: «در حادثه متروپل، وقتی ساختمان ریخته بود، یک‌سری افراد زیر آوار گیر کرده بودند. در ساعات اولیه، خانواده‌های محبوس‌شدگان، حال روحی خوبی نداشتند و هرج و مرج زیادی در محل حادثه رخ داده بود. تاجاییکه خانواده‌ها با عوامل امدادی و انتظامی درگیر می‌شدند. آنجا بود که چادر تیمهای سحر در محل فعال شد. اعضای گروه سحر، مشاوره دادند و سعی کردند خانواده‌ها را آرام کنند. تا جاییکه آن زمان وزیر کشور وقت، از دکتر کولیوند و تیمهای سحر تشکر کرد و گفت که اگر هلال‌احمر در این زمینه، دخالت نمی‌کرد، اتفاقات امنیتی جدی ای رخ می‌داد. حتی همین چند روز پیش نیز برای زلزله خراسان شمالی نیز بچه‌های تیم سحر وارد عمل شدند. چراکه این زلزله هرچند خسارت زیادی نداشت، ولی با ترس و وحشت مردم به خصوص کودکان همراه بود. این اتفاق همزمان شد با شروع سال تحصیلی؛ بچه‌ها از رفتن به زیر سقف مدارس جدا ترسیده بودند و فضای وحشت و شایعه زیاد شد. برای همین تیمهای سحر وارد مدارس شدند و اوضاع را کنترل می‌کنند. آنها در خصوص پس‌لرزه‌ها و زمین‌لرزه‌های این چنینی آموزشهای لازم را به کودکان ارائه می‌دهند تا کمتر وحشت داشته باشند.
در زلزله خوی نیز چنین اتفاقاتی رخ داد. اعضای تیم سحر علاوه بر حمایت روانی، برای کودکان نوشت‌افزار تهیه کردند و همین مساله باعث شد که اعتراضات و ترس و وحشت مردم، کاهش پیدا کند. اعضای تیم سحر در اینگونه حوادث در کنار مردم می‌مانند تا زمانی که به زندگی روزمره بازگردند. در سیل سیستان و بلوچستان، هم برای بچه‌ها نوشت‌افزار و لباس، تهیه شد. وقتی ما وارد شدیم، یکی از بچه‌ها به من گفت 120 هزار تومان پول داشتم که سیل آن را از بین برد. این پول همه دارایی و دنیای آن بچه بود. درصورتیکه کل خانه‌شان را آب برده بود. ولی برای آن بچه فقط 120 هزار تومانش مهم بود. برای بچه‌ها این نیازهای کوچکشان تهیه شد که همین‌ها تاثیر زیادی در آرامش روحی و روانی آنها و همچنین خانواده‌هایشان داشت. چراکه بازخورد روحیه مناسب کودکان به خانواده‌ها نیز می‌رسد.»
کوه یخی حوادث
او در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: «اگر ما این حوادث را به کوه یخی تشبیه کنیم، کشته‌ها، قله این کوه هستند. دامنه کوه را نیز مصدومان جدی تشکیل می‌دهندْ، ولی آن قسمت کوه یخ که زیر آب است و شاید دیده نمی‌شود، همان آسیب‌های روانی است که گاهی اوقات تا آخر عمر با آنها می‌ماند. آنجا است که ما وارد عمل می‌شویم. مثلا در همین حادثه طبس، اول به سراغ خانواده‌هایی که عزیزانشان را از دست دادند، می‌رویم. در بخش چرخه سوگ، این چرخه باید کامل طی شود و افراد این سوگ را بپذیرند. دوم به سراغ مصدومانی که در بیمارستان هستند می‌رویم. چراکه آنها از لحاظ روحی آسیب جدی می‌بینند و ممکن است خودشان را حتی گناهکار بدانند. برای آنها نیز مشاوره داریم. در بخش سوم نیز به سراغ خانواده‌هایی می‌رویم که هنوز از عزیزانشان خبر ندارند. مشاوره‌های آنها کمی با بقیه خانواده‌ها فرق می‌کند. مثلا ممکن است از اینکه هنوز عزیزشان گرفتار است شاکی باشند و هزارجور فکر و خیال کنند و همه را مقصر بدانند. ما به آنها نیز آرامش و تسکین می‌دهیم.»