[ شهروند ] در روزهای اخیر انتشار اخباری درباره تولید سری هفتم سریال «پایتخت» و پخش قطعی آن در نوروز و رمضان 1404 بحث‌های فراوانی را در فضای مجازی و حتی رسانه‌های رسمی به‌وجود آورده است. اتفاقی که با توجه به روند رویدادهای مربوط به این سریال در دو سه سال اخیر تا همین چند ماه پیش یک «ماموریت واقعا غیرممکن» جلوه می‌کرد و کمتر کسی بود که حتی تصور ساخت سری جدید آن را نیز بتواند به ذهن خود خطور دهد. با این حال از اوایل امسال به‌نحوی عجیب موانع تا حد زیادی برطرف شدند؛ تا جایی که در هفته‌های اخیر نه تنها رسانه‌های نزدیک به تلویزیون از آغاز رسمی فیلمبرداری سری هفتم این سریال خبر داده‌اند، که حتی از زبان پیمان جبلی رئیس سازمان صداوسیما و معاونانش نیز اخبار پرشماری درباره پخش قطعی این سریال در نوروز و رمضان 1404 منتشر شده است.
این اتفاق البته ساده رخ نداده- و تلویزیون به سادگی از یکی از مهم‌ترین دستاوردهایش محافظت نکرده است. این مطلب می‌کوشد در همین زمینه باشد: همه آن‌چه می‌خواهید درباره «پایتخت 7» بدانید- و اینکه این سریال که یکی از محبوب‌ترین سریال‌های چند دهه اخیر تلویزیون ایران بوده، چگونه مسیر بازگشت را پیموده است...
تقریبا از اواخر دهه هشتاد به بعد، نوروزهای تلویزیون به نوعی با نام «پایتخت» گره خورده‌اند. سریال چند فصلی سیروس مقدم که در سال‌های اخیر ساخته شدن یا نشدنش تیتر خبرها و رسانه‌ها بوده- و این اتفاق البته در دو سه سال اخیر، به‌واسطه مواضع مدیران حال حاضر صداوسیما در قبال این سریال با شدت و حدت بیشتری روی داده است.
این‌ها همه سیروس مقدم را تبدیل به یکی از پرتکرارترین نام‌های مطرح در رسانه‌های نزدیک به تلویزیون کرده است. کارگردانی که با اینکه سریال‌های مختلفی در کارنامه دارد، اما بیشتر با «پایتخت» شناخته می‌شود- یا حداقل اینکه هیچ‌یک از کارهایش به اندازه این یکی به یک مساله عمومی تبدیل نشده است!
مساله پایتخت
در یکی‌دو سال اخیر نام «پایتخت» تقریباً هر یکی‌دو ماه یک‌بار در رسانه‌ها مطرح شده است. در واقع از زمانی که حواشی «پایتخت 6» کم‌رنگ شدند و به‌تدریج از یادها رفتند؛ هر از چندی رسانه‌ها شاهد انتشار اخباری درباره ادامه این سریال بوده‌اند: ابتدا قرار بود فصل جدید این سریال برای نوروز 1401 ساخته شود، بعد شایعاتی درباره تولید سریال در نوروز 1402 مطرح شده، بعد از آن شاهد انتشار اخباری درباره تولید نسخه سینمایی «پایتخت» در اواسط سال ۱۴۰۲ بوده‌ایم، و پس از آن هم قرار شده «پایتخت 7» در نوروز 1403 روی آنتن برود- که البته هیچ‌کدام عملی نشده، تا هفته‌های اخیر که اخبار رسمی خبرگزاری‌ها از تولید قطعی سری هفتم این سریال خبر داده‌اند.
آخرین اخبار
در حال حاضر آخرین اخبار درباره سری هفتم «پایتخت» حکایت از ادامه فیلمبرداری این سریال می‌کنند- که از سوی خبرگزاری‌های رسمی و رسانه‌های نزدیک به تلویزیون بر اساس اخبار و عکس‌هایی که برخی از بازیگران و دیگر عوامل سریال در صفحات شخصی یا مصاحبه‌های خود مطرح می‌کنند، منتشر می‌شود. طبق این اخبار و شایعات؛ «پایتخت ۷» به کارگردانی سیروس مقدم این روزها در حال تولید است و عوامل سریال به سختی می‌کوشند آن را برای پخش در ایام نوروز و رمضان ۱۴۰۴ آماده کنند. در این زمینه گفته می‌شود که «پایتخت 7» که بعد از یک وقفه چند ساله و درخواست‌های مکرر برای تولید سری هفتم تصویربرداری‌اش چند ماهی می‌شود که آغاز شده، در حال حاضر با حضور تمامی شخصیت‌های اصلی و البته با اضافه شدن چند شخصیت جدید در حال تصویربرداری است. به گفته عوامل سریال؛ کار تولید این سری در قیاس با سری‌های گذشته دشوارتر هم بوده- و دلیلش هم این است که چون سریال پنج سال تولید نشده، برای برخی اتفاقات باید از صفر سرمایه‌گذاری شود».
ماجرای خانواده معمولی
به‌رغم اینکه تقریبا درباره جزئیات سریال «پایتخت»- از زمان پخش گرفته تا اسامی عوامل و بازیگران- اخبار کافی در رسانه‌ها منتشر شده؛ اما مخاطبان و علاقمندان این سریال هنوز چیزهای زیادی از خلاصه داستان و خط روایی کلی آن نمی‌دانند. این در حالی است که تا همین یکی دو هفته پیش خبرگزاری‌ها از قول مهدی نقویان رئیس مرکز سیمافیلم عنوان کرده بودند که این سریال قرار است بر اساس یک فیلمنامه مشخص جلوی دوربین برود و در ادامه نیز از این مدیر نقل کرده بودند که سیمافیلم و سازندگان سریال هنوز بر سر یک فیلمنامه مشخص به توافق کامل نرسیده‌اند- که حالا انتشار اخباری درباره اینکه تصویربرداری «پایتخت 7» چند ماهی است که آغاز شده، صحت این صحبت‌ها و اخبار و نقل قول‌ها را با تردید مواجه می‌کند.
در شرایطی که تاکنون صداوسیما هنوز خبری رسمی درباره داستان فصل جدید این سریال منتشر نکرده؛ ولی با این حال این واقعیت که تاکنون اساس «پایتخت» و کیفیت قصه آن را در هر فصل فضای وقوع داستان و فیلمنامه‌اش تعریف و تعیین کرده، اهمیت این بخش را مورد تاکید قرار می‌دهد. با چنین پیش‌زمینه‌ای؛ از این رو که «پایتخت» جزو برندهای تلویزیون است؛ بعد از فصل ششم سریال که با انتقادهای زیادی همراه شد، ضرورت دارد که فصل جدید این سریال از فیلمنامه‌ای بهره‌مند شود که به این برند پرطرفدار تلویزیونی بیش از این آسیب وارد نشود. به خصوص که سابقه سریال‌های چند فصلی تاکنون نشان داده که ساخت شتابزده و عجولانه این قبیل سریال‌ها، زمانی که فیلمنامه‌های معین و مشخصی نداشته‌اند، در اغلب مواقع منجر به ناکامی شده است- که مهم‌ترین شاهد این مدعا شاید دو فصل آخر همین «پایتخت» باشند که نه تنها نتوانستند محبوبیت خود را احیا کنند، بلکه دچار افول محتوایی نیز شدند.
اما درباره اینکه «پایتخت 7» چه داستانی را در چه فضایی روایت خواهد کرد؛ تاکنون اطلاعات چندانی در رسانه‌ها درج نشده است. با این حال صحبت‌های درگوشی با برخی از عوامل سریال حکایت از این می‌کند که برای این سری از سریال یک ماه فیلمبرداری در ایران و 3 ماه فیلمبرداری در کشور تاجیکستان برنامه‌ریزی شده است که خود این می‌تواند حامل این خبر باشد که در این فصل خانواده نقی معمولی به تاجیکستان سفر خواهند کرد!
بازیگران
در عکس‌هایی که تاکنون از «پایتخت 7» منتشر شده؛ بازیگرانی چون بهرام افشاری، محس تنابنده، هومن حاجی‌عبداللهی و احمد مهرانفر حضور داشته‌اند- که می‌تواند نشان دهد که برخلاف شایعات مطرح‌شده هم بهرام افشاری را در فصل جدید سریال «پایتخت» خواهیم دید و هم اینکه بازیگران اصلی سریال در سری جدید نیز حضور خواهند یافت. این خبر البته در شرایط معمول نباید خبر چندان مهمی به شمار آید. به هر حال در فضای آثارنمایشی یکی از نخستین ملزومات دنباله‌سازی گرد آوردن دوباره تمام عوامل موفقیت آن سریال است. با این حال فارغ از اینکه فضای کار در سینما و تلویزیون این‌جا تقریبا با همه‌جای دنیا فرق دارد؛ حضور بهرام افشاری در «پایتخت 7» یک مورد و موقعیت «خاص» هم محسوب می‌شود. به هر حال این بازیگر به عنوان یک بازیگر تازه‌وارد جویای نام با یک فیزیک خاص- که احتمال موفقیتش را حتی کمتر از حد نرمال دیگر بازیگران هم جلوه می‌داد- وارد «پایتخت» شد. اما همین بهرام افشاری در فاصله «پایتخت 6» و «پایتخت 7» رشدی غیرقابل باور را به تجربه نشسته و تبدیل به ستاره پرفروش‌ترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران شده است. همین هم هست که بودن یا نبودن او توجه رسانه‌های مختلفی را به‌خود جلب کرده است. بهرام افشاری البته تنها نیست و بودن یا نبودن بازیگرانی دیگر نیز گمانه‌زنی‌ها و شایعات رسانه‌ای بسیاری را موجب شده است: از سارا و نیکا فرقانی اصل- دوقلوهای معروف سریال- که در یکی دو سال گذشته درگیر حواشی پرشماری بوده‌اند؛ تا علیرضا خمسه بازیگر نقش پنجعلی که شایعاتی درباره بازگشتش در قالب یک روح به سریال شنیده می‌شود؛ و البته مهران احمدی به عنوان یکی دیگر از مهم‌ترین غایبان احتمالی این پروژه، که پیش از این یک‌بار دیگر هم رفت و برگشت به «پایتخت» را تجربه کرده است و گفته می‌شود در فصل هفتم نیز به‌خاطر اختلاف سلیقه با محسن تنابنده و سیروس مقدم حضور نخواهد داشت.
تاریخ یک سریال
پایتخت بر چه موانعی غلبه کرده؟!
تا همین اواخر تولید سری هفتم «پایتخت» چیزی در مایه‌های یک «ماموریت غیرممکن» وطنی بود که سیروس مقدم یا محسن تنابنده برای عملی کردنش باید کفش آهنی می‌پوشیدند و پاشنه ور می‌کشیدند و می‌زدند به چاک جاده. جالب این که این موضوع حتی بعد از صحبت‌های رئیس سازمان صداوسیما درباره احتمال بازگشت این سریال نیز صادق بود و بسیاری ماجرا را جدی نگرفته بودند. به هر حال «پایتخت 6» همان سریالی بود که مسائل محتوایی‌اش پای مسائلی مانند نفوذ را نیز به بحث‌ها و حواشی موجود باز کرده بود و همین هم ادامه این سریال را غیرقابل تصور جلوه می‌داد. حالا اگر این شرایط و مسایل را در کنار مسائلی مانند حواشی و اظهارنظرهای محسن تنابنده و شایعات مربوط به درخواست مالی غیرمتعارف او و احمد مهرانفر، مسائل محتوایی «پایتخت ٦» و دلخوری و کناره‌گیری نویسنده، دلخوری مهران احمدی و پشیمانی او از بازگشت به سریال، حواشی مربوط به بازیگران نقش‌های سارا و نیکا و بسیاربسیار مسائل دیگر بگذاریم، مشخص می‌شود که «پایتخت ٧» چه کارستانی را در مسیر بازگشت به انجام رسانده است!