[فرشته کیانی] یک سال پیش در این هفته، ولادیمیر پوتین برای بزرگداشت هشتادمین سالگرد یکی از افتخارآمیزترین لحظات ارتش شوروی در جنگ جهانی دوم، روی صحنه‌ای در منطقه کورسک رفت. پوتین خطاب به حضار، پیروزی قاطع در نبرد کورسک را «یکی از شاهکارهای بزرگ مردم ما» خواند. اکنون، درحالی‌که روسیه آماده می‌شود تا هشتادویکمین سالگرد نبرد سال 1943را در روز جمعه جشن بگیرد، کورسک دوباره در رأس اخبار است.
گرمای جنگ در آستانه روز هزارم
جنگ اوکراین در حالی به هزارمین روز خود نزدیک می‌شود که اوکراین منطقه کورسک در روسیه را تصرف کرده و روسیه نیز در حال پیشرفت در شرق اوکراین است. وزارت دفاع روسیه دیروز اعلام کرد که نیروهای روسی شهرک «ژلانویه» واقع در دونتسک را تحت کنترل خود درآوردند. اوکراین هم دیروز حمله‌ای پهپادی به مسکو را کلید زد و مقامات روسی از خنثی‌سازی این حمله بزرگ خبر دادند. وزارت دفاع روسیه در عملیات پدافندی خود از ساقط کردن 45پهپاد اوکراینی خبر داد. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، گفته است که هدف از حمله به کورسک ایجاد یک «منطقه حائل» برای جلوگیری از حملات فرامرزی نیروهای مسکو، مختل‌کردن اقتصاد روسیه و از بین بردن هرچه بیشتر پتانسیل جنگی روسیه است. از سوی دیگر، دیمیتری مدودف، معاون شورای امنیت روسیه، گفته است: «تهاجم اوکراین به منطقه کورسک روسیه به این معنی است که تا زمانی که اوکراین به‌طور کامل شکست نخورده، هیچ مذاکره‌ای بین مسکو و کی‌یف انجام نخواهد شد.» اینها در حالی است که «نیویورک‌تایمز» دیروز گزارش داد که جو بایدن استراتژی هسته‌ای آمریکا را با هدف آماده‌شدن برای رویارویی‌های هسته‌ای هماهنگ احتمالی با روسیه، چین و کره‌شمالی تأیید کرده است.
موفقیت نظامی درخشان یا تله‌ای برای ارتش اوکراین
«نیویورک‌تایمز» در گزارشی تحلیلی درباره تشدید نبرد روسیه و اوکراین، با اشاره به حمله نیروهای اوکراینی به کورسک نوشت: «با این‌حال، نبرد در مناطق مرزی روسیه در مراحل اولیه خود باقی مانده است و سرعت کنونی تهاجم به کورسک به پوتین زمان می‌دهد تا پاسخ خود را تنظیم کند. به‌گفته تحلیل‌گران، تهاجم اوکراین به جای تضعیف قدرت کرملین، ممکن است در نهایت باعث شود تا شهروندان روسی بیشتری گرد پرچم این کشور جمع شوند. «تاتیانا استانووایا»، دانشمند علوم سیاسی روسی، نوشت: «حمله به کورسک مطمئنا ضربه‌ای به اعتبار کرملین است، اما بعید است جرقه‌ای برای افزایش چشمگیر نارضایتی اجتماعی یا سیاسی در میان مردم باشد، همچنین منجر به شورش نخبگان نخواهد شد. از نظر نظامی، از دیدگاه روسیه، بازی کی‌یف همچنین فرصتی برای فرسایش بیشتر نیروهای محدود اوکراین و دستیابی به دستاوردهایی در سایر مناطق جبهه ایجاد کرده است. تحلیل‌گران نظامی روسیه گفتند که این می‌تواند یک پیروزی سیاسی کوتاه‌مدت برای زلنسکی را به شکستی استراتژیک تبدیل کند. تحلیل‌گران تأکید کردند که عملیات کورسک با وجود اینکه ابتدا موفقیت نظامی درخشان توصیف شد، ممکن است به تله‌ای برای ارتش اوکراین تبدیل شود.»
گسترش جنگ به نفع کدام طرف است؟
«نیویورک‌تایمز» تحلیل خود را اینگونه ادامه داد: «واسیلی کاشین، دانشمند علوم سیاسی در مدرسه عالی اقتصاد دولتی مسکو که تأثیر سیاسی جنگ روسیه را مطالعه می‌کند، می‌گوید: «تهاجم به کورسک صرفا یک جنگ فرسایشی را گسترش داده و طولانی‌تر کرده است، که در آن روسیه از مزیت منابع برخوردار است. اگر اوکراین امیدوار بود که شوک این حمله باعث شود روس‌ها ایمان خود را به چشم‌انداز این جنگ از دست بدهند، این اتفاق نمی‌افتد و به‌احتمال زیاد منجر به خشم و پذیرش اجتناب‌ناپذیری این جنگ می‌شود.» به‌گفته تحلیل‌گران روسی، در نهایت، گسترش جنگ به مناطق جدید، به مرور زمان به نفع طرفی خواهد بود که منابع بزرگ‌تری دارد. با سه برابر جمعیت و پایگاه صنعتی بزرگ‌تر، طرف منتفع روسیه است.»
حمله به کورسک به انتخابات آینده آمریکا مربوط است
روزنامه روسی «ایزوستیا» به نقل از سرویس اطلاعات خارجی روسیه گفت که عملیات اوکراین در منطقه کورسک با هماهنگی سرویس‌های ویژه آمریکا، انگلیس و لهستان برنامه‌ریزی شده بود. این روزنامه نوشت: «به‌گفته کارشناسان، نیروهای مسلح اوکراین توانایی فنی و لجستیکی برای طراحی و اجرای چنین عملیاتی بدون حمایت غرب را نداشتند. ولادیمیر بروکین، تاریخ‌نگار آمریکایی و استاد سابق دانشگاه هاروارد، معتقد است: «اوکراین به تنهایی جرأت انجام این کار را به‌دلیل جدی بودن عملیات نداشت. این کار بدون مشورت با آمریکایی‌ها ممکن نبود. دخالت آمریکا در تهاجم به کورسک به انتخابات ریاست‌جمهوری آینده این کشور مربوط می‌شود. دمکرات‌هایی که اکنون در آمریکا قدرت را در دست دارند، به موفقیت‌هایی نیاز دارند.»
جمع‌بندی
درحالی‌که تحلیل‌گران در تثبیت دستاوردهای حمله به کورسک توسط ارتش اوکراین تردید دارند، حمله پهپادی سنگین به مسکو ریسک تلافی سنگین‌تر روسیه و شکست‌های عظیم برای اوکراین را افزایش می‌دهد. تحولات جنگ اوکراین در حال پیچیده‌تر شدن است و به‌نظر می‌رسد زلسنکی دست به چند قمار خطرناک زده است که درصورت طراحی ارتش روسیه برای تلافی تبعات سنگینی برای کی‌یف و متحدانش خواهد داشت.