[شهروند] صبح چهارشنبه اما خبر ترور اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران توسط رژیم صهیونیستی شوک بزرگی به منطقه وارد کرد. تروری که سبب واکنش شدید جهانی و سران محور مقاومت شد. پیش از آن در شامگاه سهشنبه حمله رژیم صهیونیستی به بیروت و به شهادت رساندن و زخمی شدن چندین نفر در ضاحیه جنوبی سبب خشم و نفرت لبنانیها شد. رژیم صهیونیستی با پذیرفتن مسئولیت این حمله اعلام کرد هدف از آن مجازات عامل ماجرای مجدل شمس بوده است. ساعتی بعد اعلام شد هدف این حمله فواد شکر از فرماندهان قدیمی و ارشد حزبالله بوده است و منابع مختلف اخبار ضدونقیضی درباره احتمال شهادت یا زنده ماندن وی منتشر کردند که کمتر از 24 ساعت بعد تایید شد.همچنین سهشنبه شب خبرهایی مبنی بر حمله آمریکا به مواضع حزبالله عراق و نیروهای حشدالشعبی در «جرف النصر» بابل منتشر شد که از شهادت چند نیروی مقاومت عراق نیز حکایت داشت. حملات و ترورهای آمریکا و اسرائیل زنگ جنگ منطقهای را به صدا درآورده و التهاب منطقه را به اوج رسانده است. ترور هنیه در تهران بار دیگر ثابت کرد رژیم صهیونیستی و آمریکا بزرگترین مجرمان در زمینه تروریسم دولتی هستند و جهان را روزبهروز بیشتر به ورطه ناامنی و ترور میکشانند. در ادامه ضمن بررسی ابعاد و بازتاب ترور هنیه و واقعه بیروت و عراق، در گفتوگو با دکتر حسن هانیزاده کارشناس مسائل منطقه و تحلیلگر امور بینالملل به جوانب مختلف این ترور پرداخته ایم:
سه جنایت ظرف چند ساعت؛ درندگی به سبک آمریکا و اسرائیل
شامگاه سهشنبه بود که رسانههای منطقهای خبر از حمله به یک ساختمان در منطقه «حاره حریک» در ضاحیه جنوبی بیروت دادند که بر اثر آن این ساختمان تخریب و 4نفر شهید و بیش از 80نفر مجروح شدند. اندکی بعد دانیل هاگاری سخنگوی ارتش تروریستی اسرائیل عنوان کرد فواد شکر مرد شماره دو حزبالله در این حمله به شهادت رسیده است. در همان ساعات رویترز به نقل از منابعی در حزبالله لبنان اعلام کرد این عملیات شکست خورده و هدف اصلی صهیونیستها جان سالم به در برده است اما در رسانههای غیررسمی اخباری از شهادت شکری منتشر میشد. که در نهایت عصر چهارشنبه با پیدا شدن پیکر فواد شکر این اخبار تایید شد. حوالی ساعت 22:45شب سهشنبه رسانههای عراقی خبر دادند اشغالگران آمریکایی با حمله به مقرهای حشدالشعبی و حزبالله عراق در منطقه جرف النصر در حوالی السعیدات استان بابل چهار نفر از نیروهای حشدالشعبی که در حال کار برای تمهیدات حفاظتی راهپیمایی اربعین بودند را به شهادت رسانده است. حملهای که کتائب حزبالله عراق اعلام کرد از پایگاه علی السالم کویت توسط ارتش تروریستی آمریکایی صورت گرفته است. اما جنایات اسرائیل و آمریکا در منطقه بامداد چهارشنبه به اوج خود رسید جایی که اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس که برای مراسم تحلیف ریاستجمهوری ایران در تهران به سر میبرد با حمله وحشیانه و ناجوانمردانه رژیم صهیونیستی به محل اسکان وی در یک آسایشگاه جانبازان، به شهادت رسید.
رژیم صهیونیستی درباره ترور هنیه سکوت اتخاذ کرده است و برخی منابع منطقهای از دستور نتانیاهو به مقامات کابینه برای خودداری از اظهارنظر درباره این ماجرا سخن گفته است. سی ان ان از قول ارتش اسرائیل آورده است آنان واکنشی به ترور هنیه نخواهند داشت هرچند عمیحای الیاهو از وزرای افراطی نتانیاهو ترور هنیه را روشی درست برای پاکسازی دنیا خوانده است.
درباره فواد شُکر و اسماعیل هنیه
«فواد شُکر» ملقب به حاج محسن جزو هسته اصلی نیروهای مقاومت لبنان در ابتدای دهه 80در کنار چهرههایی چون شهید مغنیه، شهید عباس موسوی و سیدحسن نصرالله بود. نیروی مقاومتی که بعدها به حزبالله لبنان موسوم شد و تبدیل به یکی از قدرتمندترین سازمانهای مبارز ضدآمریکا و ضداسرائیل شد. فواد شکر بهدلیل نبوغ نظامی خود در کنار چهرههایی چون عماد مغنیه مبارزات گستردهای علیه نیروهای آمریکایی در بیروت و اشغالگران اسرائیلی ترتیب دادند. تا جایی آمریکا وی را از طراحان حمله به پایگاه نیروی دریایی ایالات متحده در نوامبر 1983در بیروت میداند. حملهای که منجر به هلاکت بیش از 241نظامی تروریست آمریکا شد. آمریکا از سالها قبل فواد شکر را در لیست سیاه و لیست تحریمهای خود قرار داده و برای دستگیری وی جایزه 5میلیون دلاری تعیین کرده بود. از فواد شکر بهعنوان دست راست سیدحسن نصرالله نیز یاد میشود.
«اسماعیل هنیه» رئیس دفتر سیاسی حماس متولد 1963در اردوگاه مخیم المشاطی غزه و از برجستهترین چهرههای مقاومت فلسطین در دهههای اخیر بود. وی از ابتدای جوانی در دهه 80و 90میلادی به مبارزه با اشغالگران اسرائیلی پرداخت و در انتفاضه اول توسط اسرائیل زندانی و پس از سه سال تبعید شد. وی به مرور با رشد جنبش مقاومت حماس در این گروه مقاومت رشد کرد و مدتی را رئیس این جنبش در غزه و از سال 2017رئیس دفتر سیاسی حماس شد. او بهمدت 8سال از 2006تا 2014نخستوزیر تشکیلات خودگران بود و با وجود موازی کاری و کارشکنی محمود عباس، بهعنوان یک چهره حامی مقاومت و مخالف سازش، تلاش گستردهای برای اتحاد فلسطینیان و جلوگیری از سلطه آمریکا و اعراب سازشکار بر کشور فلسطین از طریق نفوذ در تشکیلات خودگران به عمل آورد. هنیه روابط نزدیکی با جمهوری اسلامی و دیگر نیروهای مقاومت داشت و در افزایش قدرت جنبش حماس و دیگر گروههای فلسطینی در راستای تحقق آرمان فلسطین نقش آفرینی گستردهای داشت. نقش آفرینی در نبردهای سنگین 22روزه، 8روزه و 51روزه و همینطور عملیات طوفان الاقصی و جنگ اخیر در کارنامه مجاهدتهای شهید هنیه ماندگار خواهد بود و وی را در ردیف برجستهترین رهبران مقاومت همچون عزالدین قسام، عبدالعزیز رنتیسی و فتحی شقاقی قرار خواهد. شهادت بسیاری از اعضای خانواده، اتهامات علیه فرزندان، شهادت نوههای خردسال و فشارهای اعراب سازشکار به سبب نزدیکی و دوستی او با ایران و شهید سلیمانی ذرهای در عزم وی برای مبارزه با صهیونیسم اثر نگذاشت تا او علاوه بر یک رهبر سیاسی قاطع، یک الگوی اخلاقی در تاریخ مبارزات ضدصهیونیستی در فلسطین و کل جهان اسلام شود.
واکنشها به ترور اسماعیل هنیه
ترور اسماعیل هنیه در تهران واکنشهای گستردهای بهدنبال داشت. از چین و روسیه تا کشورهای منطقه و اعضای محور مقاومت با صدور بیانیههایی به تقبیح این اقدام پرداختند.
واکنش ایران به ترور وحشیانه هنیه
رهبر معظم انقلاب در پیامی به مناسبت شهادت هنیه وی را «رهبر شجاع» و «مجاهد برجسته» خواندند و از «مجازات سخت» رژیم صهیونیستی به تلافی این اقدام سخن گفته و «خونخواهی» وی را «وظیفه» جمهوری اسلامی اعلام کردند. مسعود پزشکیان رئیسجمهور، وزارت امور خارجه، سپاه پاسداران، محمدرضا عارف معاون اول دولت، جواد ظریف وزیر اسبق امور خارجه و بسیاری از نهادها و چهرههای داخلی ترور اسماعیل هنیه را محکوم و نمونه تروریسم دولت، خوی وحشیانه صهیونیستها و عدمپایبندی این رژیم به اصول انسانی و اخلاقی خواندند و بر مجازات جدی این رژیم تأکید کردند.
واکنش رهبران و گروههای مقاومت
جنبش حماس در بیانیه اولیه خود پس از ترور هنیه نوشت: «جنبش مقاومت اسلامی حماس شهادت برادر مجاهد اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی این جنبش در حمله جنایتکارانه دشمن صهیونیستی به محل اقامتش در تهران بعد از مشارکت در مراسم تحلیف رئیسجمهور جدید ایران را به ملت بزرگ فلسطین، امت اسلامی و عربی و همه آزادگان جهان تسلیت میگوید.» جنبش جهاد اسلامی فلسطین نیز با صدور بیانیهای ضمن اعلام همبستگی با حماس درباره ترور هنیه نوشت: «ترور گناه آلودی که دشمن جنایتکار علیه نماد مقاومت انجام داد، مردم ما را از ادامه مقاومت برای پایان دادن به جنایت رژیم صهیونیستی که از هر حدی فراتر رفته است منصرف نخواهد کرد.»
گردانهای شهید عزالدین قسام شاخه نظامی جنبش حماس نیز با صدور بیانیهای ضمن تسلیت شهادت هنیه در واکنش به این موضوع عنوان کرد: «رهبر مجاهد «ابوالعبد» پس از عمری جهاد، فداکاری...به شهادت رسید. وی خدمت زیادی به آرمان فلسطین کرد...ترور جنایتکارانه رهبر مجاهد اسماعیل هنیه در قلب پایتخت ایران یک رخداد مهم و خطرناک است که نبرد را به سمت ابعادی جدید کشانده و پیامدهای بسیار بزرگی برای کل منطقه در پی خواهد داشت و دشمن با گسترش دایره جنگ و ترور رهبران مقاومت در میادین مختلف و زیر پا گذاشتن حاکمیت کشورهای منطقه مرتکب اشتباه شد...زمان آن رسیده که عربدهکشی صهیونیستها پایان یابد و جلوی ادامه جنایات وحشیانه آنها گرفته شود.»
حزبالله لبنان نیز در بیانیهای در مورد شهادت هنیه اعلام کرد: « فرمانده شهید اسماعیل هنیه یکی از بزرگترین رهبران عصر حاضر بود که با شجاعت تمام در برابر پروژه سلطه جویانه آمریکا و اشغالگری رژیم صهیونیستی ایستادگی کرد...شهادت هنیه عزم و اراده مجاهدان در همه میادین مقاومت برای ادامه راه جهاد و رویارویی با دشمن را جزمتر خواهد کرد.»
جنبش انصارالله یمن نیز در بیانیهای ضمن تأکید بر پایبندی به عهد خود برای کمک به مردم فلسطین، درباره ترور شهید هنیه آورده است: «ترور هنیه جنایت یهودی تروریستی است که خسارت بزرگی برای این امت در یک مرحله سرنوشتساز از درگیری با دشمن است. ما در کنار حماس و دیگر گروههای مقاومت در مقابله با عربده کشی و زورگویی صهیونیستها و آمریکا هستیم.»
سازمان حشدالشعبی عراق، کتائب حزبالله عراق، جنبش نجبای عراق، جریان ابتکار ملی فلسطین، انجمن علمای یمن، جریان حکمت ملی عراق، و بسیاری دیگر از گروههای مقاومت و نزدیک به محور مقاومت با صدور بیانیههایی ضمن تسلیت شهادت هنیه از همبستگی با حماس، ملت فلسطین و ابراز نفرت از رژیم صهیونیستی سخن گفتند و بر ضرورت مجازات این رژیم تأکید کردند.
ایرنا به نقل از طاهر النونو مشاور شهید هنیه درباره مجازات رژیم صهیونیستی آورده است: «دشمن صهیونیستی مرتکب یک جنایت بزرگ شده و پاسخ به این جنایت متناسب با آن خواهد بود. دشمن صهیونیستی جنگی را آغاز کرده و باید متحمل عواقب و پیامدهای آن نیز باشد.»
سامی ابوزهری، عضو ارشد حماس نیز درباره شهادت هنیه گفت: «شهادت هنیه بهای بزرگی است که باید در راه قدس و آزادی بپردازیم زیرا قدس مستحق چنین بهایی است...خون رهبران ما از خون زنان و کودکان ما رنگینتر نیست...تا پایان ادامه میدهیم و مطمئنیم که به اذن خداوند پیروز خواهیم شد» خالد قدومی نماینده حماس در تهران در یک گفتوگوی تلویزیونی درباره ترور هنیه گفته است: «رژیم کودککش صهیونیستی غلطی که ارتکاب کرد به قول مقام معظم رهبری مجازاتش باید سنگینتر باشد، زیرا هنیه یک نفر نبود، یک ایده بود، هنیه نماینده انسانیت بود... او یک شخصیت کامل برای راه مقاومت راسخ بود». «موسی ابومرزوق»، عضو دفتر سیاسی حماس نیز عنوان کرد: «ترور رهبر اسماعیل هنیه اقدامی بزدلانه بود که بیپاسخ نخواهد ماند.»
واکنش فرزندان هنیه به شهادت پدر
عبدالسلام هنیه از معدود فرزندان زنده شهید هنیه درباره شهادت پدرش عنوان کرد: «رژیم اسرائیل اگر فکر میکند با ترور اسماعیل هنیه، مقاومت و ملت فلسطین و حماس پایان مییابد، سخت در اشتباه است. ما در مسیر جهاد و مقاومت و انقلاب علیه این اشغالگر جنایتکار هستیم. این خون رهبران است که ملت و مقاومت را زنده نگه میدارد. این اشغالگر جنایتکار فکر میکند با ترور رهبران میتواند مقاومت و انقلاب را متوقف کند، اما این یک توهم است.» لطیفه هنیه دختر شهید هنیه نیز در صفحه خود با انتقاد شدید از سران عرب نوشت: «حق ندارید در مورد ایران که از شما شرافتمندتر است صحبت کنید. شما اعراب در کشورهای خود از او پذیرایی نمیکنید شما از ایران به ما نزدیکتر هستید، اما ایران بهتر از شما پشتیبان ما بود و به همین دلیل حق ندارید در مورد ایران که از شما شرافتمندتر و به این معنا که پایتخت اسلام است صحبت کنید.»
واکنش کشورها و مقامات جهان به شهادت هنیه
تعدادی از کشورهای منطقه و جهان در واکنش به ترور شهید اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس به دست رژیم صهیونیستی در تهران، این اقدام را تروریستی و خلاف قوانین بینالملل دانستند و آن را به شدت محکوم کردند. نجیب میقاتی، نخستوزیر موقت لبنان ترور اسماعیل هنیه را محکوم و اعلام کرد که ترور او نگرانیها را گسترش و منطقه را با خطر مواجه خواهد کرد. وزارت امور خارجه سوریه در واکنش به شهادت اسماعیل هنیه اعلام کرد: «سوریه این اقدام تروریستی و تجاوز آشکار رژیم صهیونیستی و نقض خطرناک حاکمیت جمهوری اسلامی ایران را که به معنای نقض قوانین بینالمللی و ادامه بیتوجهی رژیم صهیونیستی به قوانین بینالمللی، قطعنامههای شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل است، به شدت محکوم میکند». کاخ سفید اما از طریق سخنگویان خود صرفا از رصد وضع منطقه گفت. بلینکن، وزیر خارجه آمریکا نیز از ترور هنیه اظهار بی اطلاعی و اعلام کرد آمریکا در آن نقشی نداشته است. معاون وزیر خارجه روسیه در واکنش به ترور اسماعیل هنیه گفت: «ترور رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس یک جنایت سیاسی غیرقابل قبول است و منجر به تشدید بیشتر تنشها در منطقه خواهد شد.» وزارت خارجه قطراعلام کرد که ترور هنیه و هدف قرار دادن مردم غیرنظامی در غزه منجر به این خواهد شد که منطقه به سمت خشونت بیشتر سوق پیدا کند و فرصتهای صلح از بین برود. سخنگوی وزارت امور خارجه چین گفت: «به طور قاطع مخالف اقدامات تروریستی هستیم و آن را به شدت محکوم میکنیم. ما از احتمال افزایش ناآرامیهای منطقهای به دلیل این حادثه به شدت نگران هستیم. وزارت خارجه عراق با محکوم کردن جنایت رژیم صهیونیستی در ترور اسماعیل هنیه، اعلام کرد که جنایت خائنانه ترور اسماعیل هنیه نقض خطرناک قوانین بینالمللی و تهدیدی برای امنیت و ثبات کل منطقه است.»
وزارت خارجه اردن، عمان، مصر، پاکستان، مالزی و سرپرستی افغانستان نیز صریحا ترور هنیه را محکوم کرده و رژیم صهیونیستی را مقصر جنگ افروزی در منطقه خواندند. «سباستین فیشر» سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان در واکنش به ترور گفت: «اکنون باید خونسردی داشته باشیم و هر کاری که ممکن است برای کاهش تنش انجام دهیم و شانس توافق مبادله اسرا و آتشبس در غزه اکنون نباید از بین برود.» سخنگوی ارشد سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا ترور اسماعیل هنیه را اقدامی فراقانونی و مردود خواند و افزود که گزارشها درباره این رویداد را از نزدیک دنبال میکند. ما از همه طرفها میخواهیم حداکثر خویشتنداری را به کار گیرند و از تشدید تنشها اجتناب کنند. رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، سازمان آزادیبخش فلسطین و جنبش فتح نیز ترور اسماعیل هنیه را محکوم کردند.
حسن هانیزاده، کارشناس مسائل خاورمیانه و بینالملل: محور مقاومت قائم به اشخاص نیست
[فرشته کیانی] حسن هانیزاده، کارشناس امور خاورمیانه و بینالملل، درباره اهداف رژیم صهیونسیتی از حمله به بیروت و ترور اسماعیل هنیه گفت: «اقدام رژیم صهیونیستی در حمله به حومه بیروت و ترور یکی از شخصیتهای تاثیرگذار حزبالله و سرانجام ترور اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس، تروریستی و جنایتکارانه است که پیامدهای خطرناکی برای صلح و ثبات منطقه به همراه خواهد داشت. طبیعی است که اینگونه اقدامات در هدفگذاری و شاکله محور مقاومت موثر نخواهد بود، بلکه موجب خواهد شد که محور مقاومت با قدرت بیشتری در تقابل با رژیم صهیونیستی منسجم شود.»
معادله جنگ غزه به نفع اسرائیل نیست
هانیزاده با بیان اینکه شرایط اکنون بهگونهای است که منطقه را به سمت تنشهای بیشتر سوق خواهد داد، افزود: «با گذشت حدود 10 ماه از عملیات طوفانالاقصی و شهادت نزدیک به 40 هزار فلسطینی در غزه، رژیم صهیونیستی هنوز نتوانسته محور مقاومت را از پا درآورد و معادله جنگ غزه را به نفع اسرائیل تغییر دهد. به همین دلیل بنیامین نتانیاهو دست به سلسله اقدامات تروریستی علیه سران محور مقاومت میزند که البته در زمان و مکان مناسب پاسخ مقاومت را دریافت خواهد کرد و انتقام سختی از رژیم صهیونیستی گرفته خواهد شد.»
نتانیاهو میخواهد جنگ را از غزه به کشورهای محور مقاومت بکشاند
این کارشناس امور خاورمیانه و بینالملل در پاسخ به این پرسش که آیا دستاویز قراردادن واقعه مجدل شمس (در پی وقوع حادثه برای شماری از صهیونیستها در مجدل شمس با وجودی که حزبالله لبنان دخالت در آن را تکذیب کرد، مقامات صهیونیست به اتهامزنی علیه حزبالله و تهدید به وقوع جنگ گسترده ادامه دادند) سرآغازی برای جنگ منطقهای بود یا بهانهای صرفا برای چند ترور؟ بیان کرد: «عملیات مجدل شمس، که بسیار هم مشکوک است، بهانهای شده تا بنیامین نتانیاهو حملات دامنهداری علیه رهبران مقاومت انجام دهد. اکنون هدف او این است که جنگ را از غزه به سمت کشورهای محور مقاومت بکشاند و کشورهای منطقه از جمله ایران را وادار به عکسالعملهای شتابزده کند. طبیعی است که ایران و محور مقاومت با اتخاذ تدابیر لازم به رژیم صهیونیستی پاسخ دندانشکنی خواهند داد.»
چراغ سبز آمریکا به رژیم صهیونیستی برای ترور
هانیزاده درباره نقش آمریکا در ترور فرماندهان مقاومت و اینکه آیا این ترورها در قالب یک پازل و مرتبط با سفر اخیر نتانیاهو به آمریکاست؟ گفت: «با توجه به اینکه نتانیاهو به عنوان جنایتکار جنگی شناخته میشود و دیوان بینالمللی لاهه رژیم صهیونیستی و شخص نتانیاهو را جنایتکار جنگی تلقی میکند و او را تحت تعقیب قرار داده، به نظر میرسد حضور نتانیاهو در کنگره آمریکا که با تشویق بیامان اعضای آن مواجه شد، به اسرائیل چراغ سبزی برای انجام عملیات تروریستی داده و به هر حال ترور اسماعیل هنیه قطعا با هماهنگی آمریکا صورت گرفته است.»
پاسخ کوبنده محور مقاومت در راه است
این کارشناس امور خاورمیانه و بینالملل در پاسخ به این پرسش که جوخه ترور اسراییل علیه سران مقاومت در چه صورتی متوقف میشود؟ ادامه داد: «رژیم صهیونیستی فقط زبان زور را میفهمد و این ترورها باید با پاسخ کوبنده محور مقاومت مواجه شود تا این رژیم از ادامه اعمال تروریستی و مجرمانه دست بردارد. قطعا محور مقاومت سازوکارهای لازم را برای تنبیه رژیم صهیونیستی در نظر خواهد گرفت.»
اسرائیل منطقه را به سمت تنش بیشتر و گسترش جنگ میکشاند
هانیزاده با توجه به روند کنونی درگیری اسراییل و مقاومت، درباره چشمانداز تحولات منطقه گفت: «با توجه به اینکه نخستوزیر رژیم صهیونیستی و اعضای کابینه افراطی او از مدتها پیش لبنان را تهدید به حمله کردهاند، کشورهای منطقه به سمت تقابل با این رژیم حرکت خواهند کرد و احتمالا منطقه به سمت گسترش جنگ میرود.»
ترور هنیه دردناک است، اما مقاومت فلسطین قائم به اشخاص نیست
هانیزاده در پایان با بیان اینکه ترور اسماعیل هنیه بهشدت دردناک است، افزود: «اما از آنجایی که محور مقاومت و همچنین جنبشهای مبارز فلسطینی قائم به اشخاص نیستند، قطعا این ترور نمیتواند در مسیر مقاومت ملت فلسطین خللی وارد کند، برعکس مقاومت با قدرت بیشتری برای تقابل با رژیم صهیونیستی حرکت خواهد کرد.»