ارتشبد حسین فردوست، دوست دوران کودکی محمدرضا پهلوی و رئیس دفتر اطلاعات او، پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران ماند و خاطرات خود از دوران مجالست با شاه، خاندان و دولتمردان رژیم پهلوی را به رشته تحریر درآورد. خاطرات فردوست تحت عنوان «ظهور و سقوط سلطنت پهلوی» منتشر شده است که در این ستون به تناوب برخی را مرور میکنیم.
خاندان دیبا و دربار (5)
از این قسمتها در دفتر فرح زیاد بود. یک بخش برای قلمدان بود، یک بخش برای تابلو، یکی برای کتب خطی، یکی برای اسناد تاریخی که به امضاء مقامات مهم گذشته رسیده بود، یک قسمت برای فرش که بسیار وسیع بود و سوءاستفاده در آن بسیار زیاد بود، و غیره و غیره. حال این سوال پیش میآید که با وجود یک وزارتخانه مستقل برای این کارها، که در تیول مهرداد پهلبد، شوهر شمس بود، این بخشها در دفتر فرح چه معنی میداد و پول پرداختی این اقلام، که 2-3 برابر برای سوءاستفاده قیمتگذاری میشد، و مخارج هنگفت دفتر فرح از کجا میآمد!؟ پاسخ این است که همه این بساط برای سرگرمی خانم فرح بود و میلیاردها تومان از بودجه کشور هزینه میشد تا این زن، همان فرح حصارک که برای هزینه تحصیلش خود را به زاهدی تقدیم کرده بود، بیکار نباشد و راضی شود! هزینه شخصی فرح و جواهرات و بذل و بخششهای او نیز حساب جداگانه داشت و فقط به لیلی امیرارجمند برای طرحهای بیموردش طی چند سال دستور پرداخت میلیاردها تومان را داد. هزینههای بچههای فرح هم مشهود بود که رقم فوقالعادهای داشت. هزینه ایجاد کاخ نیاوران و مرمت کاخ زمان قاجار (صاحبقرانیه) در نیاوران رقم فوقالعادهای را تشکیل میداد. هزینههای سنگین مسافرتهای رسمی محمدرضا و فرح به دعوت روسای کشورهای دیگر عادی بود. در این مسافرتها گران قیمتترین اشیاء به رئیس کشور میزبان و خانوادهاش هدیه میشد و پس از آن هزینه پذیرایی و عطایا به مقامات کشورهای میهمان فرح و محمدرضا بود. هزینه جشنهای 2500 ساله و تاجگذاری و جشن هنر شیراز و غیره و غیره، که همه سلیقه فرح بود، اگر محاسبه شود ارقامی عجیب و غیرقابل تصور به دست میآید که از این میان درصد بالایی به جیب خانواده «دیبا» میرفت. در دوران فرح، هزینههای دربار چقدر بود؟ رقمی برای آن پیشبینی نمیکردند (رقم بودجه شامل هزینههای پرداخت حقوق و تشریفات معمولی بود). بقیه از کجا تامین میشد؟ باید عرض کنم که از چپاول بیتالمال! مسلماً فرح و همه فامیل دور و نزدیک او و همه افرادی که به عنوان دوست به او نزدیک بودند و همه افرادی که در اطراف او شاغل بودند پولهای گزافی به بانکهای خارج انتقال دادهاند. از این ارقام اطلاعی ندارم، ولی فردی که حاضر است میلیاردها تومان هزینه جشن 2500 ساله کند، آماده است 10 برابر آن را به حسابهای خارجی خود واریز کند و این رقم باید به دهها میلیارد تومان برسد. آنچه هزینه خود او نمیشد، فامیل و دوستان او از سازمان برنامه در مقاطعهها میگرفتند.