امضای توافق‌نامه راهبردی انتقال گاز روسیه به ایران به‌عنوان آخرین یادگار شهید رییسی در حوزه دیپلماسی انرژی مزایای متعددی برای دو کشور خواهد داشت.
به نقل از خبرگزاری‌ها، ایران و روسیه روز چهارشنبه گذشته (ششم تیر) در حوزه انتقال گاز توافق‌نامه‌ای مهم امضا کردند و در این باره باید تأکید کرد که جریان‌هایی در دو کشور تلاش می‌کردند این توافق مهم انجام نشود و از ابزارهای مختلف از جمله رسانه‌ها برای مقابله با این توافق استفاده می‌کردند، اما اراده سیاسی قوی در سطح سران دو کشور، یعنی پوتین و شهید رئیسی، پس از دو سال مذاکره فشرده و محرمانه سبب شد این توافق بین دو غول گازی جهان امضا شود.
ایران و روسیه در مجموع ۶۰ درصد ذخایر گاز دنیا را در اختیار دارند. ایران، سومین تولیدکننده بزرگ گاز جهان پس از آمریکا و روسیه و چهارمین مصرف‌کننده بزرگ گاز جهان پس از آمریکا، روسیه و چین به‌شمار می‌رود، اما به دلیل مصرف بالای داخلی، ایران تاکنون نقش زیادی در تجارت گاز نداشته است. با این توافق، سهم ایران در تجارت گاز منطقه جهش خواهد کرد و ایران در عمل به هاب انرژی منطقه تبدیل خواهد شد و می‌تواند در این حوزه عرض اندام کند. این قرارداد، مهمترین قرارداد انتقال و تجارت گاز قرن در منطقه غرب آسیاست و موازنه انرژی در منطقه را تغییر خواهد داد؛ همچنین، انقلاب بزرگی در بخش انرژی و صنایع منطقه ایجاد می‌شود. افزون بر این، با توجه به قرار گرفتن اغلب ذخایر گاز ایران در جنوب کشور، این توافق به تأمین امنیت انرژی مناطق شمالی کشور کمک شایانی خواهد کرد. این اتفاق، ایران و روسیه را در مسیر یک همکاری راهبردی بلندمدت قرار خواهد داد و به ثبات، امنیت منطقه، همکاری و وابستگی متقابل کشورهای منطقه نیز کمک شایانی خواهد کرد.
رئیس موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی در همین ارتباط، با اشاره به محدودیت روسیه در صادرات گاز به اروپا در پی تنش‌های مسکو-کی‌یف، تلاش برای خرید گاز از این کشور در اوضاع کنونی را نشانه هوشمندی دستگاه دیپلماسی انرژی ایران برشمرد. محمدصادق جوکار با تأکید بر اینکه دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی و مدیران در وزارت نفت و موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی متوجه این فرصت بودند تا از فرصت تنش مسکو- کی‌یف استفاده کنند، افزود: «اگرچه روس‌ها به دنبال انتقال گاز از مسیر ایران بودند، اما اولویت ایران ابتدا خرید گاز و سپس فروش آن بوده است؛ از همان ابتدای تنش‌های روسیه و اوکراین این مسائل مطرح بود و پیشنهادها ارائه شد، اما تصورها این بود که تحولات مرتبط با آن پایدار نیست و انتظار این حجم فشار از سوی اروپا و آمریکا را نداشتند؛ اما با تعمیق تحریم‌ها و چشم‌انداز مبهم جنگ در اوکراین، روس‌ها به این نتیجه رسیدند که باید پیشنهاد ایران را جدی بگیرند.»