[ شهروند] رئیس‌جمهور ایران امروز به دعوت همتای ترکیه‌ای خود و درجریان سفر رسمی، در صدر یک هیات عالی‌رتبه سیاسی و اقتصادی به ترکیه می‌رود؛ سفری که قرار بود ۱۵دی ماه انجام شود، اما به‌دلیل وقوع جنایت تروریستی در کرمان به تعویق افتاد.
براساس برنامه‌ریزی انجام شده، سید ابراهیم رئیسی پس‌از انجام استقبال رسمی ازسوی رجب طیب اردوغان، با وی ملاقاتی خصوصی خواهد داشت و سپس هشتمین نشست شورای‌عالی همکاری‌های ایران و ترکیه به ریاست دو رئیس‌جمهور برگزار می‌شود. برگزاری نشست مشترک خبری و تشریح نتایج و دستاوردهای سفر، از دیگر برنامه‌های سفر رئیس‌جمهور به آنکارا خواهد بود.
هفته پیش وزیر خارجه ترکیه تصریح کرد: ثبات در ایران نه تنها از بُعد اقتصادی و همکاری های دوجانبه، بلکه از لحاظ امنیتی و مبارزه با قاچاق انسان و مهاجرت غیرقانونی نیز برای آنکارا اهمیت دارد و ما بر ادامه ثبات، ایجاد صلح و آرامش و حل و فصل سریع مشکلات در ایران تاکید داریم.
گفتنی است رجب طیب اردوغان تیرماه امسال ، در صدر هیئتی بلندپایه از مقامات سیاسی و اقتصادی برای حضور در نشست کشورهای ضامن «روند صلح آستانه» و سفری دوجانبه در تهران حضور یافته بود. در این نشست ابراهیم رئیسی و ولادیمیر پوتین روسای جمهوری ایران و روسیه نیز شرکت داشتند . پس از جلسه سه جانبه ، روسای جمهور ایران و ترکیه در دیداری دوجانبه در نشست «شورای عالی همکاری ایران و ترکیه» نیز حاضر شدند و روابط تهران- آنکارا را در حوزه های مختلف بررسی و پیگیری کردند.
پوتین، مهمان روزهای آینده آنکارا
سفر رئیس‌جمهور ایران به ترکیه در شرایطی انجام می‌شود که آنکارا در روزهای آینده میهمان ویژه دیگری نیز خواهد داشت. به‌گفته منابع ترکیه‌ای و براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه احتمالا روز ۱۲ فوریه (۲۳ بهمن‌ماه) راهی آنکارا خواهد شد.
این درحالی است که ناظران تحولات منطقه معتقدند رایزنی‌ها در آنکارا، آن‌هم با توجه به تحولات جاری در منطقه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار خواهد بود و گفت‌وگوها بیش‌از هر چیز حول سه محور «جنگ در غزه»، «پرونده سوریه» و «امنیت انرژی» خواهد بود.
درخواست ویژه اردوغان از رئیسی
سفر رئیس‌جمهور ایران به ترکیه در شرایطی انجام می‌شود که مقابله با گروهک‌های تروریستی، از راهبردهای مشترک تهران و آنکارا به‌شمار می‌رود و دوطرف دغدغه‌های مهمی دراین زمینه دارند. درچنین شرایطی برخی منابع ترکیه‌ای معتقدند تقویت همکاری‌های ضدتروریستی از مهمترین محورهای این سفر خواهد بود، چراکه گفته می‌شود مقام‌های آنکارا دراین سفر از رئیس‌جمهور ایران خواهند خواست که تهران در مبارزه با گروهک تروریستی پ. ک.ک با آنکارا همکاری کند.این درحالی‌است که ترکیه در هفته‌های اخیر حملات متعددی را علیه مواضع تروریست‌ها در شمال عراق و منطقه اقلیم کردستان این کشور انجام داده‌است؛ حملاتی که پس‌از کشته شدن تعدادی از نظامیان این کشور در حمله عناصر پ. ک.ک، طی روزهای اخیر شدت گرفته است.
پرونده‌های روی‌میز
گمانه‌زنی‌ها نشان می‌دهد تحولات منطقه به‌ویژه جنگ در غزه و مناسبات دوجانبه، از مهمترین محورهای رایزنی‌های روسای‌جمهور ایران و ترکیه خواهد بود. تهران و ترکیه در بیش‌از سه ماه گذشته از آغاز بحران در غزه، راهبردهای مشترکی در قبال جنایات رژیم‌صهیونیستی در سرزمین‌های اشغالی داشته‌اند و همواره بر لزوم توقف نسل‌کشی در غزه، کمک‌رسانی فوری و بدون قید و شرط به مردم این منطقه و جلوگیری از کوچاندن مردم غزه تاکید کرده‌اند.
علاوه‌بر اینها تهران و آنکارا پرونده‌های مشترک قابل‌توجهی روی‌میز مذاکره دارند و به‌نظر می‌رسد پیشبرد رویکردهای مشترک در چارچوب‌های مدنظر، از اساسی‌ترین دستورکارهای روسای‌جمهور دو کشور در دیدار آتی خواهد بود.
مهمترین این سرفصل‌ها از این قرار است:
رایزنی درباره تحولات جنگ در غزه
گفت‌وگو درباره سوریه
بررسی تحولات در قفقازجنوبی
گفت‌وگو به‌منظور ارتقای سطح مبادلات تجاری
ارتقای همکاری‌های ترانزیتی و حمل‌ونقل
گسترش همکاری‌های علمی، فرهنگی و رسانه‌ای
مبارزه با عوامل ناامنی در مرزها
توسعه همکاری‌های ضدتروریستی
مقابله با قاچاق مواد مخدر و کالاهای ممنوعه
گسترش همکاری در زمینه محیط زیست و مسئله آب
تقویت همکاری‌های کنسولی و قضایی
سند جامع حمل و نقل ایران و ترکیه تدوین می‌شود
ماه پیش وزیر راه و شهرسازی ایران درملاقات با وزیر حمل و نقل و زیر ساخت ترکیه به بررسی برخی از مشکلات حمل و نقل جاده‌ای میان دو کشور پرداخت و آمادگی ایران برای توسعه همکاری در حوزه‌های جاده‌ای، ریلی ، هوایی و دریایی و امضای سند جامع حمل و نقل با ترکیه را اعلام کرد.
مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی که ریاست کمیسیون مشترک همکاری اقتصادی ایران و ترکیه را بر عهده دارد، در دیدارهای جداگانه با هاکان فیدان وزیر امور خارجه، عثمان آشکین باک، وزیر ورزش و جوانان و رئیس ترکیه‌ای کمیسیون مشترک و عبدالقادر اورال اوغلو وزیر حمل و نقل و زیرساخت ترکیه، درباره مناسبات تجاری و اقتصادی دو کشور و نیز دستور کار نشست آتی کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه گفتگو و تبادل نظر کرد.
بذرپاش در دیدار وزیر امور خارجه ترکیه با اشاره به تحولات اخیر منطقه و فلسطین، بر حضور قدرتمندانه‌تر کشورهای مسلمان در تقابل با کشورهای حامی رژیم کودک‌کش و مقابله با کشتارهای بیرحمانه رژیم جنایتکار صهیونیستی تاکید کرد.وزیر راه و شهرسازی کشورمان با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران اهمیت زیادی برای توسعه مناسبات همه جانبه با همسایگان خود قائل است، تاکید کرد: همکاری دو کشور بزرگ ایران و ترکیه می‌تواند صلح، ثبات، امنیت و رفاه را برای منطقه به ارمغان داشته باشد.
وی پیشنهاداتی درخصوص همکاری بین کشورهای منطقه در رابطه با کریدورهای ترانزیتی را مطرح کرد.
به گفته بذرپاش حجم تجارت میان ایران و ترکیه به عنوان سومین شریک تجاری کشورمان، پس از همه‌گیری کرونا روند افزایشی گرفته است، ظرفیت بالای ایران در حوزه ترانزیت کالا و ارتقای سطح مبادلات تجاری دو کشور از دیگر موضوعات مطرح شده میان مهراد بذرپاش و هاکان فیدان بود.
پیگیری و رفع مشکلات توسعه تجارت میان ایران و ترکیه، محور مذاکرات وزیر راه و شهرسازی با وزیر ورزش و جوانان به عنوان رئیس ترکیه ای کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور بود.
بذرپاش در این نشست ضمن تاکید بر نقش مهم کمیسیون‌های مشترک در توسعه روابط دو جانبه به ویژه با کشورهای همسایه، دستاوردهای کمیسیون مشترک دو کشور را موفقیت آمیز ارزیابی کرده و آمادگی طرف ایرانی را برای مزبانی نشست کمیسیون مشترک اقتصادی در تهران طی روزهای آتی اعلام کرد.
هدفگذاری تجارت ۳۰ میلیارد دلاری
ماه گذشته وزیر امور خارجه ترکیه در دیدار وزیر راه و شهرسازی، با اشاره به هدفگذاری تجارت ۳۰ میلیارد دلاری میان ایران و ترکیه، این حجم از تجارت را با افزایش همکاری‌های دوجانبه، قابل دستیابی دانست.
همچنین «احمد ییلدیز» معاون وزیر خارجه ترکیه با مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه دیدار و گفت‌وگو کرد.
در این دیدار، معاونان وزرای خارجه دو کشور با اشاره به اراده جدی مقامات عالی برای گسترش روابط اقتصادی فیمابین و هدفگذاری ارتقای حجم تجارت به ۳۰ میلیارد دلار در سال، طیف گسترده‌ای از موضوعات را در زمینه همکاری‌های پولی- بانکی، گمرکی، ترانزیت و حمل و نقل، توسعه تجارت مرزی و رفع موانع ارتقای حجم تجارت، همکاری در زمینه انرژی، گاز و برق و سرمایه گذاری‌های مشترک مورد بحث و گفت‌وگو قرار دادند.معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه ایران در این دیدار با اشاره به مشکلات موجود در تردد کامیون‌ها در مرز بازرگان -گوربولاغ افزود: لازم است مدیران پایانه‌های دو طرف با دیدارهای مستمر تدابیر لازم را برای تسریع در اتمام فعالیت‌های عمرانی و پیش بینی اقدامات جایگزین برای تردد کامیون‌ها در طول دوره بازسازی اتخاذ کنند تا مشکلات به وجود آمده تقلیل یابد.
مهدی صفری همچنین با اشاره به موقعیت جغرافیایی ایران و ترکیه، نقش مکمل و نیاز متقابل دو کشور در زمینه ترانزیت و حمل و نقل، بر ضرورت همکاری‌های بیشتر بین وزارت خانه‌های ذیربط تأکید کرد.
احمد ییلدیز معاون وزیر خارجه ترکیه نیز با توجه به اهمیت همکاری‌های بیشتر وزارتخانه‌های تخصصی دو کشور ، برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی را فرصت خوبی برای طرح و پیگیری موانع موجود و جستجوی راه‌حل‌ها توصیف و راهبری وزارت خارجه‌های دو کشور و تشویق نهادهای تخصصی برای همکاری سازنده را مهم ارزیابی کرد.