بندرعباس به‌عنوان مرکز صادرات و واردات و توسعه روز افزون صنایع مختلف همچون فولاد و آلومینیوم مقصد بسیاری از جویندگان کار است. از این رو افزایش حاشیه‌نشینی و ساختوسازهای غیرمجاز، ساکنان این شهر اقتصادی و صنعتی را در معرض خطر قرار
داده است.
به‌گزارش مهر، قرار گرفتن بندرعباس روی گسل زاگرس این شهر را در ردیف یکی از شهرهای زلزله‌خیز کشور قرار داده است. بیشترین زمین‌لرزه‌های ثبت شده در استان هرمزگان در شهر بندرعباس، قشم، بستک و بندرکنگ رخ داده و حساسیت‌ها نسبت به این شهرها بیشتر شده است. زمین‌لرزه‌های سال 84، 86، 89 و 92 در قشم، بستک، بندرکنگ و بندرعباس با قدرت 5 به بالا خسارت‌های زیادی را به بار آورد. به‌رغم هشدارها و توصیه‌های کارشناسان درخصوص بافت‌های فرسوده همچنان شاهد گسترش حاشیه‌نشینی در شهر بندرعباس هستیم.
مهاجرت روستاییان و سوءاستفاده افراد سودجو برای تصرف اراضی حاشیه شهرها و اقدام به
ساخت و سازهای غیراصولی و شبانه موجب شده تا خانواده‌هایی که بضاعت مالی ندارند در این خانه‌های غیراستاندارد و با رقم‌های اجاره پایین ساکن شوند و به نوعی به استقبال مرگ بروند. از سوی دیگر زمانی که به بافت‌های فرسوده و قدیمی شهر هم سری می‌زنیم شاهد خانه‌های فرسوده با عمر بالای ساخت هستیم که جان ساکنان این خانه‌ها را تهدید می‌کند.
در سال‌های اخیر طرح‌های مختلفی برای نوسازی و ارایه تسهیلات بانکی برای نوسازی و بازسازی بافت فرسوده شهر مصوب شد اما هیچگاه این تسهیلات به شهر تزریق نشد و خانه‌ای نوساز نشد. آنچه مسئولان همچون مسکن و شهرسازی، شهرداری، استانداری و نظام مهندسی ساختمان انجام می‌دهند وعده و جلساتی است که خروجی آن برای مردم ملموس نیست.
مدیرکل راه و شهرسازی هرمزگان در این مورد اظهارداشت: در 8 شهر بزرگ و مهم استان هرمزگان حدود 2 هزار و 330 هکتار بافت فرسوده مصوب وجود دارد و به غیر از این 8 شهر مهم، شهرهای کوچک هم بافت‌های فرسوده دارند.
فرشید دستوان با ارایه گزارشی از روند بازسازی بافت‌های فرسوده در هرمزگان، گفت: برای رفع مشکل بافت‌های فرسوده ستادهای توانمندسازی بافت‌های فرسوده در سطح ملی و در استان‌ها شکل گرفت و در دولت تدبیر و امید نیز در این خصوص سند ملی بازآفرینی پایدار محدوده‌ها و محله‌های هدف و برنامه‌های احیا و بهسازی و نوسازی شهری مصوب شد.
وی با اشاره به انجام مطالعات دقیق برای رفع مشکلات بافت‌های فرسوده در هرمزگان افزود: در 8 شهر بزرگ و مهم استان هرمزگان حدود 2هزار و 330 هکتار بافت فرسوده مصوب وجود دارد و به غیر از این 8 شهر مهم، شهرهای کوچک هم بافت‌های فرسوده دارند.
مدیرکل راه و شهرسازی هرمزگان ادامه داد: در شهر بندرعباس مجموع سکونتگاه‌های غیررسمی و بافت‌های فرسوده حدود 3هزار و 500 هکتار است که نشان می‌دهد حدود نیمی از اراضی شهر بندرعباس دارای اسکان غیررسمی و بافت فرسوده است.
دستوان با بیان این‌که به‌رغم انجام مطالعات سنگین در شهر بندرعباس هنوز برای ساماندهی و توانمندسازی بافت‌های فرسوده راه طولانی در پیش داریم، اظهار داشت: رویکرد اساسی که این مطالعات پیگیری می‌کنند هم‌افزایی و هدفمند شدن این برنامه‌های نوسازی بافت‌های فرسوده است و شهرداری نقشی محوری در این برنامه‌ها دارد و در قالب سندی که تدوین شده سازوکار و نحوه مشارکت در زمینه بافت‌های فرسوده مشخص و وظیفه هر دستگاهی تعیین شده است. وی خاطرنشان کرد: برای اجرای این طرح به منابع پشتیبان نیاز داریم که بخشی از آن در قالب اراضی سرمایه‌ای تأمین می‌شود که 350 هکتار اراضی در اختیار عمران و بهسازی قرار گرفت و همچنین ساختار صندوق‌های پشتیبان درحال شکل‌گیری است که منابع همه دستگاه‌ها در بافت‌های فرسوده را به صورت متمرکز زیرنظر ستاد توانمندسازی استان‌ها قرار می‌دهد.
مدیرکل راه و شهرسازی هرمزگان تصریح کرد: در مجموع 20هزار نفر یا 5هزار خانوار در بندرعباس در وضع نامناسب شهری قرار دارند که برای 500 خانواده باید به‌طور ضروری چاره‌اندیشی شود چون در مناطق پرخطری قرار گرفته‌اند و نیازمند جابهجایی هستند و حوادثی همچون زلزله یا بارندگی‌های شدید و سیل این خانوارها را به شدت دچار مشکل می‌کند.
دستوان اضافه کرد: با کمک شهرداری بندرعباس برخی از این مناطق را ساماندهی اولیه کرده‌ایم و در فرآیند مطالعات تمهیدات لازم دیده شده و باید به صورت اجرایی این اقدامات را انجام دهیم. شهردار بندرعباس در این‌باره گفت: نزدیک 50 درصد شهر بندرعباس شامل بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی است.
عباس امینی‌زاده با بیان این‌که نزدیک 50 درصد شهر بندرعباس شامل بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی است، اظهار داشت: این سکونتگاه‌ها علاوه بر امکان وقوع بحران، مشکلات اجتماعی، فرهنگی و خدماتی نیز به همراه دارند.
وی ادامه داد: در این مناطق بازگشایی معابری را آغاز کرده‌ایم و تاکنون حداقل 4 معبر آماده شده است.
شهردار بندرعباس افزود: یکی از مهمترین مشکلات در این سکونتگاه‌ها گسل‌هایی است که در این مناطق وجود دارند و ممکن است با زلزله‌های ساده برای خانه‌های این مناطق مشکلاتی ایجاد شود.
امینی‌زاده بیان داشت: جابهجایی این 500 خانوار در معرض خطر حداقل 40 تا 50میلیارد تومان هزینه دارد و ما آمادگی داریم در جابهجایی این سکونتگاه‌ها و اجرای پروژه‌ها و بازگشایی معابر همکاری لازم را انجام دهیم. وی گفت: در موضوعات اجتماعی نیز در بافت‌های فرسوده راه‌اندازی بازارچه‌های محلی و فرهنگسراها را در دستور کار داریم. مديركل مديريت بحران استانداري هرمزگان نیزگفت: سراسر هرمزگان روي گسل‌هاي متعددي قرار گرفته و در خطر لرزه‌پذيري بالايي قرار دارد كه مي‌طلبد فوايد بيمه منازل و اراضي كشاورزي در برابر بلايايي همچون زلزله، سيل و آتش‌سوزي اطلاع‌رساني شود.
ارسلان بهاري هم در نشستی با خبرنگاران اظهار داشت:. هرمزگان جزو 3 استان اول كشور در زمينه زلزله است و قرار گرفتن اين منطقه روي گسل‌هاي متعدد موجب شده تا آمار بالايي در زلزله داشته باشيم.
وي اضافه كرد: گسلي مهمي كه موجب ايجاد زلزله ايلام و بيش از 750 پس‌لرزه آن شد به رشته كوه‌هاي زاگرس رسيده و به استان هرمزگان ختم مي‌شود.
مديركل مديريت بحران استانداري هرمزگان گفت: سراسر هرمزگان روي گسل‌هاي متعددي قرار گرفته و در خطر لرزه‌پذيري بالايي قرار دارد كه مي‌طلبد فوايد بيمه منازل و اراضي كشاورزي در برابر بلايايي همچون زلزله، سيل و آتش‌سوزي اطلاع‌رساني شود.
وي گفت: به علت دارابودن خاك نرم و گنبدهاي نمكي تعداد زلزله‌ها در غرب استان زياد است ولي شدت ريشتر آنها خيلي بالا نمي‌رود اما بالعكس در شرق استان تعداد زلزله‌ها بسيار كمتر است ولي اگر حادث شود معمولا شدت آن بالا خواهد بود و خطر بيشتري دارد.
مديركل مديريت بحران استانداري هرمزگان به گسل موجود در درياي حوزه شرق هرمزگان اشاره كرد و بيان داشت: اين گسل از دريا و اطراف شهرستان ميناب شروع شده و به جاسك، چابهار و سيستان و بلوچستان مي‌رسد و در انتها به يكي از بنادر در كشور پاكستان ختم مي‌شود كه در صورت فعال شدن اين گسل احتمال سونامي وجود دارد.
بهاري تاكيد كرد: بلاياي طبيعي كه هرمزگان در معرض آن قرار دارد اين ضرورت را ايجاد مي‌كند كه مردم با در نظر گرفتن احتمالات هر چند پايين به سمت بيمه منازل و باغات و كشاورزي خود بروند و با پرداخت يك هزينه بسيار كم در زمان چنين حوادثي با مشكل مواجه نشوند.
وي خاطرنشان كرد: در بسياري از موارد وقتي با مردم خسارت ديده در حوادثي مانند سيل و زلزله صحبت مي‌كنيم قريب به اتفاق آنها از فوايد بيمه مطلع نيستند و نشان مي دهد كه آن‌گونه كه بايد اطلاع‌رساني و فرهنگ‌سازي در اين رابطه صورت نگرفته است.
وي يادآور شد: اداره كل مديريت بحران استانداري هرمزگان براساس 4 محور اصلي امورات را دنبال مي‌كند كه پيشگيري اولويت اول و آمادگي، مقابله و بازسازي در اولويت‌هاي بعدي هستند و بيمه يكي از بهترين راه‌ها براي پيشگيري از خسارت‌هاي كمرشكن مالي در برابر بلاياي طبيعي است.
اين مقام مسئول درخصوص برنامه‌هاي مديريت بحران در هفته بلاياي طبيعي نيز ابراز داشت: افتتاح مركز پيشگيري مديريت بحران شهري و مركز پشتيباني مديريت بحران در شهرك پيامبر اعظم و همچنين برنامه‌هاي فرهنگي از قبيل مسابقات و برنامه‌هاي اطلاع‌رساني و تبليغاتي از اهم برنامه‌هاي اين اداره كل در هفته بلاياي طبيعي است.
بهاري ادامه داد: مركز پيشگيري مديريت بحران شهري براي اولين‌بار در شهرداري راه‌اندازي مي‌شود تا به‌نحو بهتري بتوانيم از وقوع بحران‌هاي شهري پيشگيري كنيم و مركز پشتيباني مديريت بحران در شهرك پيامبر اعظم نيز يك سازه بسيار مقاوم، ايمن و استاندارد است كه داراي امكانات لازم در شرايط بحراني است و در شرايط عادي به‌عنوان فضاي فرهنگي ورزشي استفاده شده و در شرايط بحران به‌عنوان پناهگاه
مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
مديركل مديريت بحران استانداري هرمزگان در ادامه بيان داشت:. اعتبار راه‌اندازي پايگاه امداد و نجات هوايي در استان هرمزگان نيز مصوب شده و عمليات اجرايي احداث اين پايگاه نيز به زودي آغاز خواهد شد.
استاندار هرمزگان گفت: خانه‌هایی که در بافت فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی قرار دارند و روی گسل هستند باید زنگ خطری برای ما باشد تا هرچه سریع‌تر تدابیر مناسبی برای رفع این مشکل
اندیشیده شود.
جاسم جادري در چهارمین نشست شورای هماهنگی مدیریت بحران استان هرمزگان با اشاره به در پیش بودن هفته ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی، عنوان کرد: هرمزگان استانی است که در معرض بلایای طبیعی بسیاری قرار دارد و همواره باید آمادگی کامل را در برابر این حوادث و بحران‌ها داشته باشیم.
وی بر لزوم اجرای اقدامات آموزشی در زمینه مدیریت بحران تأکید کرد و افزود: این دوره‌ها به توان و معلومات ما در این خصوص اضافه می‌کند که اثرات مطلوبی در مدیریت بحران و حوادث خواهد داشت.
استاندار هرمزگان با تأکید بر برگزاری منظم جلسات کارگروه‌های زیرمجموعه شورای هماهنگی مدیریت بحران استان و ارایه گزارش کار این کارگروه‌ها، ادامه داد: در مورد بیمارستان صحرایی هرمزگان ما انتظار داریم همانند دیگر استان‌ها عمل شود و امکاناتی که فراهم است براساس تفاهمنامه‌ای که دو‌سال است منعقد شده در اختیار دانشگاه علوم پزشکی قرار گیرد.
جادری همچنین خواستار لایروبی کانال‌ها و خورهای شهر بندرعباس شد تا این شهر در زمان بارندگی دچار مشکل نشود. وی با بیان این‌که برای رفع مشکلات بافت‌های فرسوده باید به سمت تشکیل صندوق پشتیبان و تقویت ستاد توانمندسازی بافت‌های فرسوده استان گام برداریم، تصریح کرد: بندرعباس در معرض خطرات و حوادث طبیعی مختلف است و نباید قبل از وقوع حادثه بی‌تفاوت باشیم و تنها همه در زمان حادثه بسیج شوند، بلکه باید پیش از آن برای مشکلات چاره‌اندیشی شود.
به‌گفته وی، خانه‌هایی که در بافت فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی قرار دارند و روی گسل هستند باید زنگ خطری برای ما باشد تا هرچه سریع‌تر تدابیر مناسبی برای رفع این مشکل اندیشیده و جا‌به‌جایی‌های مورد نیاز انجام شود.جادری در ادامه بر لزوم تهیه و نصب ژنراتور برق در دستگاه‌های اجرایی تأکید کرد و اظهار داشت: با مدیریت مصرف برق در تابستان امسال خاموشی‌های کمتری در استان داشتیم اما یکی از وظایف دستگاه‌ها در زمینه پدافند غیرعامل تهیه و نصب ژنراتور برق برای مواقع اضطراری است که باید در این زمینه و همچنین تأمین مایحتاج و تجهیزات ضروری در زمان بحران همانند چادر و کمک‌های اولیه اقدامات لازم را انجام دهند.