تثبیت ایران در حوزه ماهواره‌های سبک «مدار لئو»
 
«منظومه شهید سلیمانی»؛ گام بلند ایران در حوزه منظومه‌های ماهواره‌ای
 

 

ایران در حوزه طراحی و ساخت ماهواره‌برهایی که ماهواره‌های سبک را به مدار لئو تزریق می‌کند، به تثبیت کامل رسیده، اما در حوزه ماهواره‌های سنگین مدار لئو یا تزریق منظومه‌های ماهواره‌ای به تثبیت نرسیده‌ و در همین راستا، منظومه شهید سلیمانی در حال ساخت است. صنعت فضایی ایران در اسناد بالادستی به صورت مبسوط مورد توجه قرار گرفته است و یکی از اسناد بالادستی مهم، پرنامه پنج‌ساله هفتم توسعه کشور است؛ در ماده 67 فصل 13 برنامه پنج‌ساله هفتم توسعه کشور به‌صورت کلی به چشم‌انداز و برنامه‌ها و آینده «صنعت فضایی ایران» اشاره شده است. در این ماده آمده است: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات موظف است با همکاری وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، به‌منظور شتابدهی به رشد صنعت فضایی کشور و توسعه کاربرد خدمات فضاپایه و داده‌های فضایی در بخش‌های اقتصادی نسبت به اجرای برنامه‌های فضایی با اولویت‌هایی اقدام کند و نخستین اولویت «تثبیت قابلیت دستیابی به مدارهای پایین (لئو) و حفظ نقاط مداری کشور» است. ایران در کنار روسیه، آمریکا، فرانسه، ژاپن، چین، انگلیس، هند، کره شمالی و کره جنوبی جزو 10 کشوری است که توان پرتاب ماهواره به مدار لئو را دارد. تزریق ماهواره‌های سنجشی (نظیر تصویربرداری از سطح زمین) تا مدار 1000 کیلومتر، ماهواره‌های موقعیت‌یاب تا مدار 20000 کیلومتر و ماهواره‌های مخابراتی در مدار 36000 کیلومتر از اهداف کلان برنامه فضایی ایران است.
ارتفاع سطح زمین تا دو هزار کیلومتری را مدار ارتفاع پایین زمین یا لئو (LEO) می‌نامند. از دو هزار کیلومتر تا 35 هزار و 786 متر، مدارهای میانی زمین نام دارد و مدارهای بالاتر از این ارتفاع را مدار ارتفاع بالا یا ژئو نامگذاری کرده‌اند.
پریود (دوره یک گردش کامل حول زمین) مدارهای لئو بسیار کوتاه است. در ارتفاع 300 کیلومتری، جسم روزی نزدیک به 15 بار به دور زمین می‌چرخد. پروازهای فضایی سرنشین‌دار در محدوده مدارهای لئو انجام می‌شود. ایستگاه‌های فضایی در این مدارها قرار می‌گیرند. ماهواره‌های سنجش از دور و شماری از ماهواره‌های مخابراتی نیز در این مدارها قرار می‌گیرند.
البته ارتفاع قرارگیری‌ ماهواره معمولاً زیر 300 کیلومتر نیست. براساس آمار آژانس فضایی اروپا، در حال حاضر بیش از 8 هزار ماهواره در مدارات مختلف لئو هستند که از این تعداد بیش از 5 هزار ماهواره فعال در مدار لئو قرار گرفته‌اند. همچنین، براساس پیش‌بینی‌های انجام‌شده، تعداد ماهواره‌ها تا سال 2030 به 58 هزار خواهد رسید!
بیشتر ماهواره‌هایی که در مدار زمین قرار گرفته‌اند در مدار لئو مستقر هستند. اغلب ماهواره‌های سنجش از دور که با استفاده از ابزار تصویربرداری به رصد زمین می‌پردازند نیز در این مدار استقرار دارند. همچنین ایستگاه فضایی بین‌المللی نیز در این مدار قرار گرفته و  برخی از ماهواره‌های هواشناسی، ماهواره‌های سنجش از دور و ماهواره‌های جاسوسی نیز در این مدار زمین قرار دارند.    


 
http://shahrvand-newspaper.ir/News/Main/233241/-«منظومه-شهید-سلیمانی»؛-گام-بلند-ایران--در-حوزه-منظومه‌های-ماهواره‌ای--