شهروند - ضریح و حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) با حضور خادمان و زائران، سیاهپوش شد. طبق رسم هرساله و در آستانه فرا رسیدن سالروز رحلت شهادت‌گونه خواهر خورشید، دخت موسی‌بن جعفر(ع)، ضریح مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) با حضور خادمان، سیاهپوش شد.
روز گذشته در آستانه شهادت کریمه اهل‌بیت(ع) حسینی‌نژاد از مداحان اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) به مداحی پرداخت و خادمان نیز گرداگرد ضریح منور کریمه اهل‌بیت(ع) حضرت فاطمه معصومه(س) و همچنین مسجد بالاسر را سیاهپوش کردند.
صحن‌های شبستان‌ها و رواق‌های حرم مطهر نیز از صبح روز گذشته در حال سیاهپوش شدن، هستند.
پرچم مشکی عزا نیز عصر چهارشنبه همزمان با شب رحلت شهادت‌گونه اخت الرضا(ع) طی مراسمی بر فراز گنبد منور کریمه اهل‌بیت(ع) به اهتزاز در آمد. حجت‌الاسلام صفر فلاحی، مدیر حرم حضرت معصومه(س) با تأکید بر اینکه هجرت حضرت معصومه(س) به قم یک هجرت تاریخ‌ساز شد، توضیح می‌دهد که آمدن این بانوی بزرگوار به ایران و در نهایت وفات ایشان در این کشور، جغرافیای مکتب اهل‌بیت(ع) و افکار ناب ائمه معصومین(ع) را گسترش داد.
وی عنوان کرد: «این بانوی بزرگوار سال ۱۷۳هجری قمری در مدینه به دنیا آمدند، طبق آنچه در تاریخ آمده است، حضرت معصومه(س) و امام رضا(ع) خواهر و برادر تنی بوده‌اند؛ پدر این دو بزرگوار، امام کاظم(ع) و مادرشان نجمه خاتون(س) بودند. حضرت معصومه(س) در دامن پرمهر پدر خود رشد پیدا کردند و در مکتب امام رضا(ع) این تربیت و رشد ادامه پیدا کرد.
مدیر حرم مطهر حضرت معصومه(س) با بیان اینکه یکی از درخشان‌ترین زندگی‌ها، زندگانی حضرت فاطمه معصومه(س) است، گفت: «بعد از اینکه امام رضا(ع) از مدینه تبعید شدند، این بانوی بزرگوار و برادران‌شان و خاندان امام کاظم(ع)، به‌کار بزرگی دست زدند و آن هم، حمایت از امام رضا(ع) بود و تلاش کردند تا چهره دشمنان اهل‌بیت(س) را برای مردم تبیین کنند.» فلاحی تصریح کرد: «یکی از کسانی که بعد از تبعید امام رضا(ع)، هجرت کرد حضرت احمدبن موسی(ع) شاهچراغ است که این سید بزرگوار نیز شهید شدند و در شیراز مدفون هستند. بعد از آمدن کاروان احمدبن موسی(ع) به ایران، یکی از مهم‌ترین کاروان‌هایی که به هجرت دست زد، کاروان حضرت معصومه(س) بود که این هجرت، یک هجرت تاریخ‌ساز شد.»
آمدن حضرت معصومه(س) به قم، جغرافیای مکتب اهل‌بیت(ع) را گسترش داد
مدیر حرم مطهر حضرت معصومه(س) عنوان کرد: «آمدن این بانوی بزرگوار به ایران و در نهایت وفات ایشان در این کشور، جغرافیای مکتب اهل بیت(ع) و افکار ناب ائمه معصومین(ع) را گسترش داد و باعث شد که مردمان بیشتری با فرهنگ اهل بیت(ع) آشنا شوند. این شخصیت بزرگوار، آن طوری که در زندگانی ایشان آمده است محدثه یعنی اهل نقل حدیث از پدر بزرگوار و اجداد خود بودند.» مدیر حرم حضرت معصومه(س) گفت: «این بانوی گرانقدر می‌توانست یک زندگی آرام و معمولی داشته باشد، اما سختی‌های هجرت را به جان خرید و برای دفاع از امام رضا(ع) این اقدام بسیار مهم را انجام داد.»
فلاحی تصریح کرد: «آمدن حضرت معصومه(س) به قم و سپس مدفون شدن آن حضرت در قم باعث شد تا این شهر حرم و ملجأ باشد و در کنار این حرم شریف مراکز عبادی، مدرسه و نقل حدیث شکل بگیرد و دیگر سادات نیز به این سرزمین اقبال پیدا کنند.»
مدیر حرم حضرت معصومه(س) با اشاره به اینکه حضرت معصومه(س) محور وحدت برای علاقه‌مندان به خاندان عترت شد، اظهار کرد: «کسانی که پیامبر(ص) را دوست دارند حتی در تاریخ، ذکر شده است که از مذاهب دیگر هم به قم می‌آیند و این سیده جلیله را زیارت می‌کنند، این حرم شریف در حقیقت محل بروز و ظهور کرامات اهل‌بیت(ع) شد.»
چرا از وفات حضرت معصومه(س) به رحلت شهادت‌گونه تعبیر می‌شود؟
پژوهشگر بنیاد بین‌المللی امامت نیز می‌گوید: «اطلاق عنوان شهید برای حضرت معصومه(س) و دیگر شهدای اهل بیت(ع) مانند حضرت زینب کبری(س) و حضرت رقیه(س)، اطلاق تنزیلی عنوان شهید است که دارای پشتوانه روایی است و نمی‌توان آن را نادرست دانست.» رسول چگینی، پژوهشگر بنیاد بین‌المللی امامت با بیان اینکه یکی از سؤالاتی که همواره در موسم وفات حضرت معصومه(س) و برخی دیگر از اهل بیت پیامبر(ص) مانند حضرت زینب کبری(س) مطرح می‌شود، این است که آیا می‌توان ایشان را شهید خطاب کرد یا خیر، گفت: «در پاسخ به این سؤال باید گفت که گم شده این ابهام را باید در تفسیر معنای شهادت جست‌وجو کرد.»
کاربست اصطلاح «شهید» در دو مقام
وی عنوان کرد: «شهید عبارت است از کسی که در جهاد با کافران یا باغیان در میدان جنگ کشته شود، به شرط آنکه جنگ با اذن پیامبر(ص) یا امام(ع) باشد؛ حکم شرعی ویژه‌ای نیز برای او درنظر گرفته شده که نیاز به غسل و کفن ندارد.»
چگینی ادامه داد: «شهید، علاوه بر اطلاق یادشده، اطلاق دیگری نیز دارد که برخی از آن به «اطلاق تنزیلی» یا شهید به حسب اجر و ثواب تعبیر کرده‌اند؛ شهید در این اطلاق بر فردی که در راه حفظ جان، مال یا ناموس خود در برابر دشمن مهاجم کشته می‌شود، اطلاق می‌شود، اما احکام شهید بر این افراد جاری نمی‌شود و تنها در اجر و ثواب با شهدا شریک‌اند.» وی گفت: «با توجه به مطالب پیش گفته قابل استنتاج است که ادعای شهادت برای حضرت معصومه(س)، به‌معنای شهادت در معرکه جنگ نیست تا بتوان حکم غسل و کفن را ساقط کرد، بلکه به جهت اجر و پاداشی است که در اثر تحمل مصایب و سختی‌های سفر دیدار امام رضا(ع) از مدینه تا قم به جان خریده‌اند.»
چگینی یادآور شد: «در سال ۲۰۰ق زمانی که یگانه برادر حضرت معصومه(س) به اجبار مأمون، مجبور به هجرت به مرو شدند، حضرت حدود یک سال دور از برادر خود در مدینه زندگی کرد. مأمون عباسی در سال ۲۰۱ق، امام رضا(ع) را به‌عنوان ولیعهد خود تعیین کرد. در این هنگام آن حضرت برای بستگان خود در مدینه و خصوص برای حضرت معصومه(س) نامه‌ای نوشت و آنها را به مرو دعوت کرد.»
وی یادآور شد: «به عقیده برخی از مورخان، امامزادگانی چون سیداسحاق، سیدابوالرضا و سیدعلی اصغر در ساوه و هارون بن موسی الکاظم(ع) در اطراف ساوه، جزء همراهان حضرت معصومه(س) بودند که به دستور مأمون به شهادت رسیدند. در همین زمان حضرت معصومه بیمار شد. از خادمش پرسید: «از اینجا تا قم چقدر فاصله است؟» خادم عرض کرد: « ۱۰ فرسخ.» حضرت فرمود: «مرا از اینجا به قم منتقل کن.»»
چگینی تصریح کرد: «برخی از محققان معتقدند که حضرت معصومه(س) در ساوه، مسموم و سپس با حالت بیماری وارد قم شد و پس از مدت کوتاهی به شهادت رسید. برخی، بیماری حضرت را در اثر غم و اندوه دانسته‌اند. وقتی حضرت معصومه بدن‌های پاره‌پاره برادران و برادرزادگان خویش را که ۲۳ نفر بودند، دید، به‌شدت غمگین گشت و در اثر آن، بیمار شد.»