تصاویر فضانوردانی که در سفینه شناورند و تکههای خوراکی و قطرات آبی را که در حال حرکت هستند، میبلعند را حتماً دیدهاید. شاید هم پس از دیدن این صحنهها از خود پرسیده باشید چرا اسیر جاذبه زمین هستید و نمیتوانید چنین سبک بال در فضا شنا کنید؟ اما اقامت در فضا آن گونه هم که به نظر میرسد بینقص و بیخطر نیست. در ادامه برخی از اتفاقات عجیب و غریبی که در فضا برای بدن انسان رخ میدهد را با هم مرور میکنیم.
سردرد همیشگی: از نشانههای عدم انطباق فضایی، دردی است که تعداد زیادی از فضانوردان در اکثر لحظات زندگی در فضا آن را در سر خود تجربه میکنند. این سردردها اغلب نشانه بیماریهایی است که فضانوردها از زمین با خود به
همراه دارند.
حالت تهوع: نیمی از فضانوردان در ابتدای سفرشان درگیر این مشکل هستند. آنها همیشه علایم اولیه تهوع را دارند که دلیل اصلی آن سردرگمی در فضا و توهمات بصری است که فشار نسبتاً زیادی به آنان وارد میآورد.
عرق ریزان: بله، در فضا بدن به طور مداوم عرق میکند. عرق فضانوردها به دلیل فقدان جاذبه نه میچکد و نه تبخیر میشود و این یعنی آنها همواره باید بدن خود را با حوله خشک نگاه دارند. یکی از مهمترین منابع تأمین آب بدن فضانوردان، آب استحصال شده از همین عرق بدن است.
زجر گوارشی: وقتی جاذبه را حذف کنید، هیچ گازی در دستگاه گوارش با فشار به سمت بالا حرکت نخواهد کرد. این بدان معناست که حتی اگر تلاش هم بکنید، نمیتوانید آروغ بزنید. در چنین شرایطی نوشیدن مایعات گازدار در فضا یکی از خطرناکترین کارهایی است که فضانوردان میتوانند انجام دهند.
قلب کوچک: کاهش حجم مایعات بدن در فضا امری طبیعی است که اثر مستقیمی بر روی میزان خون پمپاژ شده توسط قلب دارد. با پایین آمدن حجم خون، قلب خون کمتری پمپاژ خواهد کرد و این موضوع عضلات قلب را ضعیف و کوچک میکند. نقص فوق پس از بازگشت به زمین مشکلات زیادی برای فضانورد به وجود میآورد.
تحلیل استخوان: تراکم توده استخوانی در فضا دچار کاهش میشود، تا جایی که وقتی فضانوردها به زمین بازمیگردند، تا مدتها قادر به راه رفتن به شکل عادی نیستند. یک فضانورد در طول یک سفر یک ساله تا 25 درصد تراکم استخوان خود را از دست میدهد.
افزایش قد: قد انسان در فضا حدود سه درصد افزایش مییابد و این به خاطر فقدان جاذبه است. یعنی اگر شما یک انسان 170 سانتیمتری هستید، در سفر فضایی ارتفاعی حدود 175 سانتیمتر را تجربه خواهید کرد و قاعدتاً هنگام بازگشت به زمین، باز هم یک انسان 170 سانتیمتری خواهید بود.