[شهروند]... و این پایانی دردناک و دراماتیک بود برای زندگی داریوش مهرجویی، فیلمسازی که دردناک‌ترین تصاویر و شخصیت‌ها را در سینمای ایران به وجود آورده بود. هنرمندی که نزدیک به شصت سال نوشت و ساخت و ترجمه کرد و داستان گفت و مهم‌تر از همه در اوج ماند و درنهایت کوچش هم درامی دردناک و دلخراش، در قد و قواره سینما شد؛ شبیه ده‌ها فیلمی که یک زوج بی‌گناه را در باغ-ویلای دنج و خلوت‌شان گرفتار قاتل یا قاتلینی روان‌پریش به تصویر می‌کشند. شبیه «بازی‌های خنده‌دار» میشائیل هانکه مثلا -و چه قرابتی هم دارد این نام با فرجام هنرمندی که زندگی را بازی می‌دید و از زندگی همان‌قدر لذت می‌برد که از بازی. بله، این پایان داریوش مهرجویی -و وحیده محمدی‌فر- بود. به چه گناهی؟ بعدتر معلوم خواهد شد! طبق اعلام پلیس فعلا چند نفر مظنون بازداشت شده‌اند که البته هیچ کدام از اتباع خارجی نیستند.
داستان چیست؟
در ساعات پایانی اولین روز هفته، کسانی که می‌خواستند آخرین نگاه را هم به شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های آنلاین انداخته و آگاه از خبرهای روز سر بر بالین بگذارند، با خبری چنان هولناک روبه‌رو شدند که تصورش را هم نمی‌کردند: داریوش مهرجویی و همسرش وحیده محمدی‌فر -که او نیز نویسنده و سناریست بود- در باغ‌ویلای مهرجویی به قتل رسیدند! به گزارش سایت جنایی، ظاهرا دختر داریوش مهرجویی که شب حادثه سرکلاس آموزشی حضور داشت و از همان‌جا تا حوالی ساعت 10 نیز شب به صورت پیامکی با پدرش در ارتباط بود؛ در زمان ورود به خانه با جسد داریوش مهرجویی و وحیده محمدی‌فر روبه‌رو شده و با پلیس تماس گرفته است. این نقطه شکل‌گیری خبری بود که نه‌تنها سینمای ایران، بلکه کل ایران را تحت تاثیر قرار داد. کشوری که کمتر کسی در آن می‌توان پیدا کرد که فیلم‌هایی چون «گاو»، «دایره مینا»، «آقای هالو»، «اجاره‌نشین‌ها»، «هامون»، «سارا»، «لیلا»، «پری»، «درخت گلابی» و «مهمان مامان» را ندیده باشد. به خصوص فیلم «گاو» -که بعد از تایید امام خمینی(ره) تبدیل شد به یکی از معدود نقاط اتصال طیفی از قشر مذهبی این سامان با سینما- که تا پیش از تایید امام خود را از سینما دور نگاه داشته بودند.
داستان قتل مهرجویی و خانم محمدی‌فر البته از جوانب دیگری نیز در بیست‌وچهار ساعت اخیر خبرساز بوده است. ظاهرا وحیده محمدی‌فر در روزهای اخیر در یک پست اینستاگرامی از تهدید علیه خود و همسرش خبر داده بود که حالا با وقوع این رویداد، فضای مجازی خشمگین از این فقدان بزرگ، دست به بازنشر این موضوع و انواع و اقسام تحلیل‌ها و تعبیرهای مختلف از آن کرده است.
واکنش‌های رسمی
ساعاتی بعد از انتشار خبر، سردار حمید هداوند، فرمانده انتظامی استان البرز، به خبرگزاری فارس گفت: «شب گذشته خبر قتل داریوش مهرجویی، کارگردان سینما و تلویزیون و همسرش در ویلای شخصی واقع در زیبادشت مشکین‌دشت توسط دخترشان به پلیس گزارش شد. با حضور پلیس در صحنه مشخص شد قتل بر اثر جراحت ناشی از ضربات سلاح سرد از ناحیه گردن و اعضای بدن به علت نامعلوم توسط فرد یا افراد ناشناس صورت گرفته است.» سردار هداوند از حضور تیم‌های تخصصی برای بررسی جزئیات این حادثه خبر داد و خاطرنشان کرد که موضوع تحت پیگیری قرار دارد.
هم‌زمان، سردار منتظرالمهدی، سخنگوی فراجا، نیز وعده داد که پلیس به‌زودی عاملین قتل داریوش مهرجویی و همسرش را دستگیر خواهد کرد. سردار منتظرالمهدی ضمن تسلیت به جامعه هنری کشور برای این ضایعه بزرگ گفت: «پلیس عاملین این اقدام وحشیانه را به‌زودی دستگیر کرده و به دستگاه عدالت خواهد سپرد.» به گفته سخنگوی فراجا، «اقدامات فنی در همان ساعات اولیه انجام و کارآگاهان در محل حاضر شده و در حال بررسی سناریوهای محتمل هستند.»
هنرمندان و سینماگران اما با هر متر و معیاری صاحبان این عزا هستند. برای همین هم هست که نهادها و اصناف گوناگون سینمایی و هنری از همان اولین ساعات این رویداد انواع و اقسام تسلیت‌ها و بیانیه‌های مختلف را درباره قتل داریوش مهرجویی رسانه‌ای کرده‌اند. از جمله وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که به دنبال انتشار خبر تلخ و ناگوار درگذشت داریوش مهرجویی و همسرش، با برگزاری یک جلسه فوق‌العاده با نهادها و دستگاه‌های امنیتی، قضایی و انتظامی در محل وزارتخانه، با اخذ گزارشات کامل، سازمان سینمایی و مرکز حراست وزارت ارشاد را مسئول پیگیری و گزارش درباره این پرونده کرد.
کابوس
قتل داریوش مهرجویی در میان سینماگران و همکارانش نیز واکنش‌های پرشماری را موجب شده است. در میان مدیران فرهنگی اولین پیام تسلیت را محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی، صادر کرد که مهرجویی را «یکی از بنیانگذاران موج نوی سینمای ایران و طلایه‌دار سینمای متفکر و دغدغه‌‌مند» عنوان کرده و ضایعه فقدان جان‌گداز این سینماگر نامدار را تسلیت گفت. محسن برمهانی معاون سیما، مجید زین‌العابدین مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی، حمیدرضا جعفریان رئیس سازمان سینمایی سوره و علیرضا تابش مدیرعامل اسبق بنیاد سینمایی فارابی از دیگر مدیرانی بودند که ساعاتی بعد از انتشار خبر، درباره داریوش مهرجویی و همسرش نوشتند.
دوستان و همکاران داریوش مهرجویی از جمله محمدحسین مهدویان، رضا میرکریمی، مصطفی کیایی، فرزاد موتمن و چندین هنرمند دیگر از قبیل لیندا کیانی، فرزین محدث، مژده لواسانی و امین حیایی نیز در فضای مجازی درباره این اتفاق هولناک اظهارنظر کردند. حرف آخر را اما در این میان مهدویان زد که حرف دل بسیاری بود. او نوشت: چطور باور کنیم این کابوس را؟...
مردی از جنس هنر
داریوش مهرجویی فیلمساز، فیلمنامه‌نویس، مترجم و نویسنده بود. یکی از فیلمسازان برجسته ایران و از چهره‌های اصلی موج نوی سینمای ایران که علاوه بر دنیای سینما، در حیطه رمان‌نویسی و ترجمه نیز کارنامه محترم و معتبری داشت. مهرجویی که در سال ۱۳۹۳ از سوی سفیر فرانسه جایزه شوالیه ادب و هنر فرانسه را دریافت کرده بود، فارغ‌التحصیل رشته فلسفه از دانشگاه کالیفرنیا بود. اما ارزش و اهمیت داریوش مهرجویی در دنیای هنر مدیون و مرهون فیلم‌هایش بود. فیلمسازی که با ساخت دومین فیلمش «گاو» نگاه‌ها را متوجه سینمای ایران کرد و به موج نوی سینمای ایران شکل داد. مهرجویی پس از انقلاب ۱۳۵۷نیز به فیلمسازی پرداخت و عضو پیوسته فرهنگستان هنر شد. علاوه بر آثار درخشانی چون «گاو»، «آقای هالو» و «دایره مینا» که داریوش مهرجویی قبل از انقلاب ساخته، او بعد از انقلاب نیز آثاری چون اجاره‌نشین‌ها، هامون، سارا، پری، لیلا، درخت گلابی، مهمان مامان و سنتوری را به گنجینه سینمای ایران افزوده است. او علاوه بر فیلمنامه‌های اجاره‌نشین‌ها، هامون، پری و سارا، کتاب‌هایی چون «روشنفکران رذل و مفتش بزرگ»، «به خاطر یک فیلم بلند لعنتی»، «در خرابات مغان»، «آن رسید لعنتی»، «سفر به سرزمین فرشتگان»، «بعد زیبایی‌شناختی»، «جهان هولوگرافیک» و «یونگ، خدایان و انسان مدرن» را نیز نوشته یا ترجمه کرده است.
تمجید امام از فیلم «گاو»
داریوش مهرجویی بین قشر مذهبی جامعه نیز یک چهره شناخته‌شده به شمار می‌آید که البته این بیشتر به دلیل تایید و تمجید امام خمینی از این فیلم بوده است. در کتاب «فرهنگ؛ سایه نبوت» به قلم خسرو طالب‌زاده که دربرگیرنده نظرات فرهنگی و هنری امام خمینی است، مواضع امام درباره سينما و جنجال‌هاي برخي افراطيون مورد اشاره قرار گرفته است. از جمله اشارات امام به فيلم «گاو» اثر داریوش مهرجويي: «ما بحمدالله گويندگان و نويسندگان خوب داريم. ما همه‌چيز داريم. من غالبا فيلم‌هايي كه خود ايراني‌ها درست مي‌كنند به نظرم بهتر از ديگران است. مثلا فيلم «گاو» آموزنده بود. اما حالا اين فيلم‌ها بايد حتما از آمريكا يا از اروپا بيايد با يك بي‌بندوباري تا روشنفكران غرب‌زده شاد شوند. فيلم‌هايي كه از خارج به ايران ميآيد اكثرا استعماري است. لذا فيلم‌هاي خارجي استعماري را حذف كنيد مگر صددرصد صحيح باشد.»
در ادامه نيز اظهارات خود مهرجويي مورد اشاره قرار گرفته است: «در شرايطي كه در اوايل انقلاب سينما موضوع ملعوني بود و مردم سينما را محل ترويج فساد می‌دانستند؛ تلويزيون فيلم «گاو» را نشان داد و امام(ره) اين فيلم را مشاهده کرده و در نطقي گفتند: «ما نمي‌گوييم سينما اساسا بد است. نظير فيلم «گاو» مي‌تواند فيلم فرهنگي و آموزنده‌اي باشد و فكر و روح بيننده را تعالي دهد.»
درباره وحیده محمدی‌فر
وحیده محمدی‌فر، فیلمنامه‌نویس، طراحِ لباس و دستیارِ کارگردان - متولد ۱۹ بهمن ۱۳۴۷- که دو روز پیش به همراه همسرش داریوش مهرجویی کشته شد، دانش‌آموخته روان‌شناسی از دانشگاه تهران بود. او که فعالیت در سینما را از سال ۱۳۷۵ و با بازی در فیلم سینمایی «لیلا» آغاز کرده بود، بعد از ازدواج با داریوش مهرجویی -که حاصلِ این ازدواج دختری به نامِ موناست- بیشتر به فعالیت در حوزه فیلمنامه‌نویسی پرداخت. ماحصل این دوران فیلمنامه‌های آثاری چون «بمانی»، «مهمان مامان»، «سنتوری»، «آسمان محبوب»، «نارنجی‌پوش» و «لامینور» است. داریوش مهرجویی و همسرش وحیده محمدی‌فر، در تاریخ ۲۲ مهر ۱۴۰۲ در ویلایشان در شهر کرج به قتل رسیدند.