کاوشگر خورشیدی «پارکر» ناسا با عبور از درون فوران جرم از تاج خورشید (CME) توانست این رویداد را بهطرز بیسابقه از نزدیکترین فاصله رصد و ثبت کند.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما به نقل از «لایوساینس»، کاوشگر خورشیدی «پارکر» ناسا به اولین فضاپیمایی تبدیل شد که از درون فوران جرم تاج خورشیدی (CME) پرواز و کل این ماجراجویی را با دوربین ثبت کرد.
ویدیوی خیرهکننده این اتفاق، فضاپیما را درحالی نشان میدهد که درست پیش از فوران عظیم خورشید در ۵ سپتامبر ۲۰۲۲ از درون آن میگذرد.
دانشمندان با مطالعه دستاورد کاوشگر «پارکر»، اطلاعات بیشتری درباره اسرار درونی خورشید به دست میآورند تا فورانهای تهدیدآمیز خورشید برای زمین را بهتر پیشبینی کنند. آنها یافتههایشان را دقیقا یک سال بعد در ۵ سپتامبر ۲۰۲۳ در مجله اخترفیزیکی منتشر کردند.
«نور رئوفی»، دانشمند طرح کاوشگر خورشیدی «پارکر» در آزمایشگاه فیزیک کاربردی جانز هاپکینز، پرواز پارکر از میان فوران جرم تاجی را نزدیکترین رصد انسان از این رویداد خورشیدی توصیف کرد و گفت: «ما هرگز رویدادی به این بزرگی را از این فاصله ندیده بودیم.»
رویدادهای خروج جرم از تاج خورشید فورانهای حلقهمانند دودی محسوب میشوند که از لکههای خورشیدی بیرون میآیند. این لکهها مناطقی از سطح خورشید هستند که در آنها میدانهای مغناطیسی قدرتمند بهوسیله جریان ذرات باردار ایجاد میشوند.
CME-ها پس از پرتاب، با سرعت میلیونها کیلومتر در ساعت در فضا سفر میکنند و با کشاندن ذرات باردار از باد خورشیدی، جبهه موج ترکیبی و غولپیکری را تشکیل میدهند.
کاوشگر پارکر در اوت ۲۰۱۸ به سمت خورشید پرتاب شد. این فضاپیما برای محافظت از خود در هنگام برخوردهای نزدیک با خورشید، مجهز به سپر حرارتی و رادیاتور است. وقتی دوربین پارکر فوران جرم خورشیدی را رصد کرد، کاوشگر در فاصله فقط ۹٫۲ میلیون کیلومتر از سطح خورشید درحال پرواز بود.
کشف نحوه عملکرد فورانهای خورشیدی برای محافظت از سیاره زمین در برابر طوفانهای ژئومغناطیسی شدید حیاتی است.
«پارکر» دو روز را صرف رصد CME کرد و به فیزیکدانان امکان داد تا تکامل این رویداد را با جزئیات بیسابقهای مطالعه کنند. دانشمندان سه مرحله از تکامل فوران را مشاهده کردند. دو مرحله اول شامل موج ضربهای و پلاسمای خورشیدی و بهدنبال آن باد خورشیدی، قبلا رصد شده بود، اما مرحله سوم که شامل دنبالهای از ذرات آهسته است، آنها را سردرگم کرد.
کشف نحوه عملکرد فورانهای خورشیدی برای محافظت از سیاره زمین در برابر طوفانهای ژئومغناطیسی شدید حیاتی است. هرچند میدان مغناطیسی زمین میتواند بیشتر فورانهای CME را جذب کند، طوفانهای شدیدتر میتوانند آن را خم کنند، ماهوارهها را از مدار بیرون بیندازند، سامانههای الکتریکی را قطع و بهطور بالقوه اینترنت را فلج کنند.