69 سال پیش، برابر 28 شهریور 1333 خورشیدی، «قرارداد کنسرسیوم» بین دولت وقت ایران و کنسرسیومی از کمپانی‌های نفتی بین‌المللی با سهم برابر برای بهره‌برداری از منابع نفتی ایران، امضا شد. در این قرارداد ایران متعهد شد به مدت 25 سال نفت خود را به کنسرسیومی از کمپانی‌های آمریکایی، هلندی، انگلیسی و فرانسوی بفروشد. این قرارداد قریب یک سال پس از کودتای 28 مرداد بسته شد تا یکی از ثمرات نحس این واقعه نام بگیرد. اما ایران قراردادهای نفتی مشابه و بدتری را نیز در تاریخ خود تجربه کرده بود. چاه شماره یک مسجد سلیمان سال 1287 خورشیدی به نفت رسید، اما مظفرالدین شاه قاجار چند سال قبل از این تاریخ، امتیاز انحصاری کشف و بهره‌برداری از نفت در جنوب ایران را به بهای سالیانه 20 هزار لیره استرلینگ، به ویلیام ناکس دارسی بخشیده بود. بعدها بریتانیا با خریدن بخش اعظم سهام دارسی، به طرف مقابل ایران در این قرارداد تبدیل شد. سهم خجالت‌آور ایران از این شراکت یک‌طرفه باعث شد پهلوی اول در سال 1312 خورشیدی خواهان لغو قرارداد شود، اما انگلیسی‌ها با تنظیم «قرارداد 1933» بار دیگر در پوشش «شرکت نفت ایران و انگلیس»، بهره‌برداری اختصاصی از چاه‌های نفت ایران را در اختیار گرفتند. با روی کار آمدن پهلوی دوم، بار دیگر مخالفت مردم با فروختن نفت به ثمن بخس بالا گرفت و موجب شد راه‌حلی تحت عنوان «قرارداد الحاقی گس-گلشائیان» روی میز گذاشته شود. این قرارداد بین «عباسقلی گلشائیان» وزیر دارایی و «نویل گس»، از مدیران «شرکت نفت ایران و انگلیس» منعقد شد که بر اساس آن دریافتی ایران از چاه‌های نفت افزایش می‌یافت، اما به اصل «قرارداد 1933» آسیبی وارد نمی‌آمد. البته این بار نمایندگان مجلس شورای ملی زیر بار تصویب قرارداد الحاقی گس-گلشائیان نرفتند. همین مقاومت در ادامه به سلسله اقداماتی برای لغو قرارداد الحاقی و شر اصلی یعنی «قرارداد 1933» انجامید که از آن در تاریخ معاصر ایران با عنوان «نهضت ملی شدن صنعت نفت» یاد می‌شود. این نهضت 29 اسفند 1329 خورشیدی به پیروزی رسید و نفت ایران ملی شد، اما کودتای 28 مرداد بار دیگر دنیا را با «قرارداد کنسرسیوم» به کام استعمارگران کرد. این قرارداد در سال 1352 خورشیدی تغییراتی اندک به خود دید و در نهایت با پیروزی انقلاب اسلامی به کلی ملغی و راهی زباله‌دان تاریخ شد.