| ناصرابراهیمی دریانی| فوق تخصص گوارش و کبد |
۵ تا ۷درصد موارد بستری در بیمارستان‌ها به دلیل عوارض ناشی از استفاده داروهای ضدالتهابی و مسکن ازجمله آسپرین و پروفن است.
طیف وسیعی از مسکن‌ها به‌عنوان داروهای غیراستروییدی ضدالتهابی معرفی می‌شود که از آن جمله می‌توان به آسپرین، پروفن و دیکلوفناك اشاره کرد. (استامینوفن شامل این داروها نیست.)
هنگام استفاده از آسپرین یا داروهای ضدالتهابی، ساخت مخاط ژله‌ای به نام «پروستاگلاندین« در معده با مشکل روبه‌رو می‌شود که در نتیجه سد دفاعی مخاط معده شکسته شده و آسیب‌پذیری مخاط ناشی از اثرات اسید معده افزایش می‌یابد.
دستگاه گوارش در سه حالت دچار زخم یا عارضه می‌شود؛ نخست این‌که ژله مخاطی معده (پروستاگلاندین) کاهش یابد، دوم این‌که جریان خون به داخل مخاط معده کم شود و همچنین بیکربنات موجود در مخاط معده نیز با کاهش روبه‌رو شود.
عوارض ناشی از داروهای مسکن یا التهابی به دو نوع سیستمیک و موضعی دسته‌بندی می‌شوند. مصرف آسـپرین‌های پوشــش‌دار یا آسپرینی که به آن آنتی‌اسید اضافه شده است، عوارض موضعی در معده را کاهش می‌دهد اما عوارض سیستمیک همچنان وجود دارد و فرد بیمار با مصرف این داروها نیز دچار زخم معده می‌شود. مصرف آسپرین و داروهای ضدالتهابی به صورت تزریقی یا شیاف نیز از خطرات مصرف داروهای ضدالتهابی جلوگیری نمی‌کند و همچنان عوارض سیستمیک بر دستگاه گوارش را به همراه دارد. عوارض ناشی از داروهای ضدالتهابی اغلب از مری آغاز شده و تا انتهای روده را در برمی‌گیرد. این داروها در مری ایجاد بلع دردناک می‌کند. زخم و التهاب را به همراه دارد و در معده نیز به صورت زخم معده، تورم، خونریزی و سوراخ شدن نمود می‌کند. داروهای ضدالتهابی بر کبد و کلیه نیز باعث نارسایی خواهد شد. در مقایسه زخم‌های ناشی از مصرف مسکن بر دستگاه گوارش با زخم‌های پپتیک (شامل زخم معده و دوازدهه) باید گفت، زخم پپتیک معمولا با درد همراه بوده و از اثنی‌عشر آغاز می‌شود، درحالی‌که زخم‌های ناشی از مصرف مسکن از معده شروع می‌شود و اغلب درد بسیار ناچیزی دارد. مصرف داروهای مسکن ضدالتهابی در فردی که سابقه زخم معده یا اثنی عشر دارد می‌تواند موجب خونریزی مجدد یا حتی سوراخ شدن زخم همراه باشد.