[شهروند] طرح جهش تولید در دیمزارهای کشور در راستای افزایش بهره‌وری کشاورزی و در عین حال حفظ پایداری و تقویت امنیت غذایی با همکاری سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) پیگیری می‌شود. فائو، نخستین همایش ملی طرح جهش تولید در دیمزارهای کشور را با هدف ارزیابی دستاوردهای پروژه مشترک افزایش بهره‌وری و بازگشایی پتانسیل‌های کشاورزی دیم برگزار کرد. تغییر شیوه تولید در کشور چه در بخش کشاورزی و چه سایر بخش‌ها ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. تغییرات اقلیمی سبب شده تا گرمای هوا تا چند سال آینده چند درجه افزایش پیدا کند و معضل آب یکی از تهدیدهای جدی حیات موجودات در کره زمین است.
کشاورزی سنتی ایران یکی از آفت‌های تولید در این بخش بوده و بیش از ۹۰ درصد هدررفت آب در حوزه کشاورزی اتفاق می‌افتد. سازمان خواربار و کشاورزی (فائو) نخستین همایش ملی طرح جهش تولید در دیمزارهای کشور را با هدف ارزیابی دستاوردهای پروژه مشترک افزایش بهره‌وری و بازگشایی پتانسیل‌های کشاورزی دیم برگزار کرد.
یوباک دهوج جی سی، نماینده موقت فائو در ایران طی پیامی که توسط نازی توکلی، سرپرست موقت فائو قرائت شد، بر همکاری مؤثر فائو و وزارت جهادکشاورزی تأکید کرد. وی اظهار کرد: «همکاری بین فائو و وزارت جهادکشاورزی نتایج متنوع و جامعی از ظرفیت‌سازی تا توسعه سیاست، مدیریت دام و توسعه شیلات را به همراه داشته است.»
جی‌سی با تأکید بر تأثیر قابل توجه این تلاش‌ها خاطرنشان کرد: «این اقدامات به‌طور قابل توجهی باعث تقویت شیوه‌های کشاورزی پایدار، بهبود تغذیه و معیشت روستایی در ایران شد و راه را برای رشد پایدار کشاورزی و توسعه روستایی هموار کرد.»
همکاری مشترک
بو ژو، کارشناس کشاورزی فائو، نیز به اهداف کلیدی پروژه، تعهدات استراتژیک و تأثیر گسترده آنها بر چشم‌انداز کشاورزی دیم اشاره کرد. محور اصلی این پروژه افزایش بهره‌وری کشاورزی و در عین حال حفظ پایداری و تقویت امنیت غذایی است، اما چالش اصلی، شناسایی مؤثرترین راه برای تحقق این هدف است.
ژو اظهار کرد: «در این زمینه، کشاورزی حفاظتی به‌عنوان یک راه‌حل پویا ظاهر می‌شود. این روش یک سیستم کشاورزی فشرده است که بهره‌وری را در اولویت قرار می‌دهد و در عین حال اصول پایداری و انعطاف‌پذیری را رعایت می‌کند.»
مراکز نوآوری و پیشرفت‌های فنی
ژو بر رویکرد جامع پروژه، انتشار دانش و پرورش تجربه عملی در میان ذی‌نفعان مختلف تأکید کرد. او توضیح داد: «این پروژه از طریق برنامه‌های آموزشی گسترده و ابتکارات آگاهی‌بخشی، تلاش می‌کند تا مقامات دولتی، کارکنان، کشاورزان و نهادهای بخش خصوصی را در مورد اصول و مزایای کشاورزی حفاظتی آموزش دهد.»
وی با اشاره به همکاری پروژه با مؤسسات تحقیقاتی برای افزایش سازگاری کشاورزی حفاظتی، افزود: «ازجمله اقدامات موردنظر برای دستیابی به این هدف ایجاد مراکز نوآوری در استان‌های مختلف به‌عنوان قطبی برای پیشرفت‌های فنی و معرفی ماشین‌آلات تطبیقی طراحی‌شده برای کشاورزی حفاظتی است.» وی در ادامه تأکید کرد: «با پرداختن به چالش‌های فنی، مانند در دسترس بودن واریته‌های مناسب محصول و ژرم پلاسم، هدف این پروژه پی‌ریزی پایه‌های سیستم‌های کشاورزی پایدار و مولد است.»
ژو نسبت به ظرفیت دولت برای اجرای مؤثر این پروژه ابراز اطمینان کرد و گفت: «درحالی‌که ایران دارای مؤسسات مجهز ازجمله مؤسسات تحقیقاتی، دانشگاه‌ها و مراکز ترویجی است، این پروژه می‌تواند به رفع چالش‌هایی مانند ارتقای ماشین‌آلات و کشت انواع محصولات مقاوم به شرایط دیم، ترکیب آزمایش‌های مزرعه‌ای و رفع محدودیت‌های تنوع بذر، بپردازد.»
کمبود آب و کشاورزی حفاظتی
وی با اشاره به چالش کمبود آب، بر پتانسیل کشاورزی حفاظتی برای بهینه‌سازی مصرف آب و بهره‌وری در سیستم‌های کشاورزی تأکید و اظهار کرد: «درحالی‌که کشاورزی حفاظتی نمی‌تواند به تنهایی بحران کمبود آب را حل کند، به کاهش چالش‌های مصرف آب کمک می‌کند.»
وی با تأکید بر اهمیت رسیدگی به شکاف‌های فنی و افزایش آگاهی ذی‌نفعان برای اجرای مؤثر پروژه، دسترسی به ماشین‌آلات، بذرها و گونه‌های محصولات سازگار با کشاورزی حفاظتی را اولویت دانست و افزود: «این تلاش‌ها فراتر از مدت زمان پروژه ماندگار است و تأثیر آن را تقویت می‌کند.»
در انتها، ژو اظهار داشت که با حمایت مستمر از سوی دولت، این پروژه قرار است تأثیری پایدار بر بخش کشاورزی ایران بگذارد. با پرداختن به شکاف‌های فنی و ارتقای آگاهی، این پروژه می‌خواهد یک چشم‌انداز کشاورزی انعطاف‌پذیر و پایدار ایجاد کند که هم بهره‌وری و هم نظارت بر محیط‌زیست را در اولویت قرار دهد.
پیش‌بینی برداشت ۷ میلیون تن محصول از اراضی دیم در سال زراعی جدید
معاون هماهنگی ستاد اجرایی فرمان امام (ره) با بیان اینکه برای سال زراعی جدید ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار اراضی دیم درنظر گرفته شده است، پیش‌بینی کرد: «از این اراضی ۷ میلیون تن محصول برداشت شود.»
سیدمصطفی سیدهاشمی در نخستین همایش ملی آموزشی طرح جهش تولید در دیمزارهای کشور که در سالن خوشه وزارت جهادکشاورزی برگزار شد، اظهار کرد: «هر کاری که با علم و آگاهی انجام شود، پایدار خواهد بود و دانش در مسیر خود می‌تواند بهره‌وری را افزایش دهد.» وی افزود: «در سال اول اجرای طرح جهش تولید در دیمزارها ۶۲۰ هزار هکتار زیرکشت رفت و برداشت کشاورزان حدود ۸۰۰ کیلوگرم بود. در سال دوم، تولید به ۹۰۴ کیلوگرم و در سال سوم به یک هزار و ۳۲۴ کیلوگرم رسید.»
معاون هماهنگی ستاد اجرایی فرمان امام (ره) تصریح کرد: «ستاد اجرایی فرمان امام (ره) در این ۴ سال ۵۰۰ میلیارد تومان برای اجرای طرح هزینه و برای سال زراعی جدید حدود ۷۰۰ میلیارد تومان بودجه پیش‌بینی کرده که از این میزان ۷۰ میلیارد تومان را برای آموزش درنظر گرفته است.»
سیدهاشمی تأکید کرد: «کشاورزی برای کشور امنیت به ارمغان می‌آورد و زیربنای امنیت غذایی، نظامی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است.» وی با بیان اینکه برای سال زراعی جدید ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار اراضی دیم درنظر گرفته شده است، پیش‌بینی کرد: «از این اراضی ۷ میلیون تن محصول برداشت شود.»
خودکفایی در تولید گندم در سال زراعی پیش‌رو
معاون امور زراعت وزارت جهادکشاورزی، قول خودکفایی در تولید گندم در سال زراعی جدید را داد و گفت: «کل پول گندمکاران تامین و تا ۱۰ روز آینده پرداخت خواهد شد.»
«علیرضا مهاجر» در نخستین همایش ملی آموزشی طرح جهش تولید در دیمزارهای کشور اظهار داشت: «امروز خرید گندم از ۱۰ میلیون و ۲۲۶ هزار تن عبور کرده است.» وی ادامه داد: «قیمت خرید تضمینی گندم برای سال زراعی آینده تا سه روز دیگر در شورای قیمت‌گذاری توسط وزیر جهادکشاورزی اعلام خواهد شد.»
معاون امور زراعت وزارت جهادکشاورزی با تأکید بر اینکه برنامه وزارتخانه برای سال زراعی جدید، افزایش خوداتکایی در تولید محصولات اساسی است، گفت: «این قول را به مردم می‌دهیم که در سال زراعی جدید در تولید گندم به‌خودکفایی برسیم.» به‌گفته وی، نزدیک به یک میلیارد نفر از جمعیت دنیا در فقر زندگی می‌کنند و به درستی به غذا دسترسی ندارند، در این راستا فائو برای افزایش تولید، بهره‌وری و ضریب امنیت غذایی طرح‌هایی را ارائه و اجرا می‌کند.