[ شهروند] سامانه مؤدیان که چندین سال بلاتکلیف مانده بود، در دولت سیزدهم کلید خورد و راه‌اندازی شد. در همین راستا، اجرای تدریجی فراخوان‌های چندمرحله‌ای مؤدیان، لزوم صدور صورت‌حساب الکترونیکی و ارسال آن به سامانه مؤدیان در دستور کار سازمان مالیاتی قرار گرفت. به‌طوری که سخنگوی سازمان امور مالیاتی کشور در آخرین اظهار نظر، از دریافت بیش از ۸۰ میلیون صورت‌حساب الکترونیکی از طریق سامانه مؤدیان تا پایان ۳۱ مردادماه سال ۱۴۰۲ خبر داد و گفت: «بیش از ۵۷ میلیون صورت‌حساب توسط مؤدیان به‌طور مستقیم، حدود ۲۴ میلیون صورت‌حساب با واسطه شرکت‌های معتمد ارائه‌کننده خدمات مالیاتی و نزدیک به ۲ هزار صورت‌حساب نیز از طریق سامانه‌های دولتی ارسال شده است.» طبق گفته سخنگوی سازمان امور مالیاتی کشور، چنانچه سامانه مؤدیان به صورت کامل پیاده‌سازی و اجرایی شود، پیوستگی زنجیره مؤدیان عملیاتی می‌شود و از فرار مالیاتی به میزان قابل‌توجهی جلوگیری به عمل خواهد آمد. «شهروند» به همین منظور به بررسی سامانه مؤدیان مالیاتی در گفت‌وگو با نایب‌رئیس دوم کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی پرداخته است. غلامرضا مرحبا کاهش قاچاق کالا را یکی از دستاوردهای راه‌اندازی سامانه مؤدیان عنوان می‌کند.
نایب‌رئیس دوم کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی به بیان توضیحاتی درباره تاثیر سامانه مؤدیان مالیاتی و پایانه‌های فروشگاهی بر جلوگیری از قاچاق کالا پرداخت. غلامرضا مرحبا درباره تاثیر فعالیت سامانه مؤدیان مالیاتی بر جلوگیری از رشد اقتصاد زیرزمینی و قاچاق گسترده کالا گفت: «قطعا سامانه مؤدیان مالیاتی و پایانه‌های فروشگاهی با رصد جریان کالا می‌توانند جلوی قاچاق گسترده کالا در کشور و به‌نحوی جلوی رشد اقتصاد زیرزمینی را بگیرند.»
تقویت نظارت
وی در ادامه بیان کرد: «وقتی بازار خرده‌فروشی و سیستم تامین، توزیع و مصرف ما تحت نظارت پایانه‌های فروشگاهی قرار بگیرد، جلوی گران‌فروشی هم گرفته می‌شود و احتکار و قاچاق کالا هم متوقف می‌شود.» بنا به گفته مرحبا، ما باید یک سامانه تامین و توزیع کالا داشته باشیم که هر کالایی که در کشور تولید یا به کشور وارد می‌شود قابل رصد باشد که سامانه مؤدیان مالیاتی و پایانه‌های فروشگاهی این قابلیت را دارند.
جلوگیری از رشد اقتصاد زیرزمینی
این نماینده مجلس با بیان اینکه بر مبنای این سامانه باید حتما کالا‌ها دارای شناسه و کد رهگیری باشند که کالای قاچاق تلقی نشوند، افزود: «بنابراین سامانه مؤدیان مالیاتی راهکاری موثر برای جلوگیری از رشد اقتصاد زیرزمینی است، البته به شرطی که کامل و درست اجرایی شود.»به گفته وی، سامانه مؤدیان مالیاتی و پایانه‌های فروشگاهی می‌توانند سازوکار خرده‌فروشی را نظارت‌پذیر کنند و جلوی قاچاق را بگیرند.
شفاف‌سازی فعالیت‌ها
مرحبا با بیان اینکه هنوز در کشور فرارهای مالیاتی مشاغل خاص را داریم، ادامه داد: «در همین خرده‌فروشی‌ها شاهدیم که از مراجعه‌کننده درخواست می‌کنند که کارت نکشد و با استفاده از اپلیکیشن‌های بانکی یا خودپرداز وجه را منتقل کند.» نماینده مردم آستارا در مجلس توضیح داد: «باید فعالیت سامانه مؤدیان مالیاتی به‌نحوی باشد که جلوی نشتی‌های سیستم را بگیرد و بتواند تمام مؤدیان مالیاتی را در کشور شناسایی و شناسنامه‌دار کند. در صورت اجرای کامل این قانون، شفاف‌سازی فعالیت‌های اقتصادی و مبارزه با قاچاق کالا، پولشویی و فرار مالیاتی به نحو موثرتری اتفاق خواهد افتاد.»