کنفرانس امنیتی مونیخ فرصتی فراهم کرده است تا مذاکرات هستهای در حاشیهاش با جدیت بیشتری ادامه یابد. در همین راستا، محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه، با یوکیا آمانو آخرین تحولات مربوط به مذاکرات هستهای ایران را بررسی کرد. دیدار ظریف و آمانو در حاشیه اجلاس امنیتی مونیخ انجام شد و طرفین همکارهای ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی را نیز تحلیل و ارزیابی کردند.ظریف همچنین با فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه دیدار و
گفت وگو کرد.
اهمیت ادامه مذاکرات هستهای در حاشیه کنفرانس مونیخ از آن جهت حایز اهمیت است که طی روزهای گذشته برخی شواهد احتمال دستیابی به توافق سیاسی میان ایران و گروه 1+5 را بیشتر کرده است. گویی هم ایران و هم آمریکا به خوبی دریافتهاند که گذر زمان چندان هم به نفع مذاکرات هستهای نیست و تنها به مخالفان توافق فرصت میدهد تا توان بیشتری را در راستای تخریب روند مذاکرات بهدست آورند.
بعد از دوازدهمین دور از مذاکرههای رسمی در ژنو سوییس، تیم هستهای ایران با برخی از اعضای 1+5 روزهای سوم و چهارم بهمن ماه در «زوریخ» سوییس در حاشیه اجلاس «مجمع جهانی اقتصاد» و نیز پنجشنبه نهم بهمن ماه در استانبول ترکیه دیدار و گفتوگو کردند. بسیاری از ناظران بر این باورند که استفاده از این فرصتها نقش چشمگیری در نزدیک شدن موضع 2 طرف در یک ماه گذشته داشته است اما برخی از اختلافهای عمده بهخصوص در زمینه ظرفیت و میزان غنیسازی و نیز شیوه رفع تحریمها هنوز حل نشده باقی مانده است. اجلاس امنیتی مونیخ نیز فرصتی را بازآفرید که وزیر امور خارجه ایران با «جان کری» و «فرانک والتر اشتاین مایر» همتایان آمریکایی و آلمانی خود در پیوند با توافق هستهای دیدار و گفتوگو کند و قرار است ظریف روز یکشنبه در میزگردی که با موضوع ایران برگزار خواهد شد با حضور «لوران فابیوس» وزیر امور خارجه فرانسه، کری و اشتاین مایر شرکت کند، ضمن اینکه احتمال حضور هماهنگکننده سیاست خارجی اروپا هم به میزگرد زیاد است. از اینرو، اجلاس امنیتی مونیخ امسال برخلاف سالهای گذشته، به خاطر برگزاری گفت وگوهای دوجانبه و چندجانبه میان ایران و اعضای گروه 1+5 از اهمیتی دوچندان برخوردار شده است چرا که به باور تحلیلگران، این دیدارها و گفت و گوها میتواند ضمن کاهش مسائل اختلافی، رسیدن به توافق سیاسی و درنهایت توافق جامع را تسریع بخشد اما به خاطر حضور نداشتن همه وزرای خارجه کشورهای عضو گروه 1+5 ازجمله روسیه و چین نمیتوان انتظار امضای توافق سیاسی را در حاشیه این اجلاس داشت. جواد ظریف نیز در گفتوگویی با ایرنا «فرصت را برای حل موضوع هستهای آماده دانست» ظریف با بیان اینکه بین کسانی که در ایران مواضع تند میگیرند و کسانی که در غرب مواضع تند میگیرند تفاوت ماهوی وجود دارد؛ گفت: مواضع تند در ایران را ناشی از یک بدبینی به غرب میدانم که این بدبینی کاملا طبیعی است. وی افزود: ما هم به همان میزان نسبت به نیات کشورهای غربی بدبین هستیم و این ریشه در یک تاریخ عمیق سیاستهای نامعقول و ظالمانه غرب دارد.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه هسته اصلی تندروی در غرب رژیم صهیونیستی است، گفت: رژیم صهیونیستی دنبال این است که موضوع هستهای ایران حل نشود. مشکل این رژیم برنامه هستهای ایران نیست چون همه دنیا به این باور رسیده که ایران به دنبال سلاح هستهای نیست، حتی بدترین مخالفان ما هم این را میدانند و اذعان میکنند که ایران هیچ تصمیم سیاسی نگرفته است. ظریف ادامه داد: رژیم صهیونیستی و طرفداران آن در آمریکا و اروپا شکی ندارند که برنامه هستهای ایران خطری ندارد بلکه آنچه آنها میخواهند حفظ کنند یک تهدیدانگاری از ایران است یعنی میخواهند فضای امنیتی را که با هزینه بسیار زیادی در طول 8سال گذشته ایجاد کردهاند، حفظ بکنند به همین دلیل با هر توافقی مخالف هستند. وی گفت: اینکه میگویند اوباما به یک توافق بد رضایت بدهد از دید آنها؛ هر توافقی بد است تنها توافق خوب از دید نتانیاهو توافق نکردن است و از دید او حتی بهتر از آن، ورود به یک درگیری با ایران است چون رژیم صهیونیستی حیات خودش را در تشنج و تنش در این منطقه میبیند تا بتواند سیاستهای ظالمانهاش؛ سرکوب مردم فلسطین، شهرکسازی و اعمال مجازاتهای جمعی خلاف موازین بینالمللی را بپوشاند. وزیر امور خارجه تأکید کرد: به این دلیل باید بین این دوگونه مخالفت که از طرف دوستان حتی دلواپسان در داخل میشود و مخالفان تندرو غربی یک توافق ماهوی قائل شویم. وی با بیان اینکه این مخالفتها به هر دلیلی باشد مانع در راه توافق است، گفت: اگر مجلس آمریکا درباره تحریمها تصمیمی بگیرد یقینا مجلس ما هم اقدام مشابهی انجام میدهد. من معتقدم اقدام مجلس آمریکا میتواند یک حرکت بسیار خطرناک برای آینده مذاکرات باشد.
وی با بیان اینکه یک گروه در غرب هستند که احساس میکنند اگر یک عامل فشاری در اختیار دارند، نباید از دست دهند یعنی هنوز غربیها با یک بازی با حاصل جمع صفر به موضوع هستهای نگاه میکنند، در صورتی که هر بازی با حاصل جمع صفر در شرایط کنونی بینالمللی به حاصل منفی میانجامد یعنی غربیها هم حتی در این زمینه ضرر خواهند کرد. وزیر امور خارجه افزود: آنچه امروز سیاستهای غربیها را تعیین میکند، مجموعه عواملی ازجمله فشارهای داخلی، بحثهای سیاست داخلی و ارتباطات خارجی آنهاست. ظریف گفت: غربیها در برآیند گفتوگوهای داخلی خودشان به این نتیجه رسیدهاند که باید این بازی را کنار بگذارند اما حزب مخالف دولت اوباما هرگونه توفیق دولت اوباما را برنمی تابد حتی اگر آن توفیق بتواند به نفع کشورشان تمام شود لذا یک مقداری بازیهای داخلی هم دراین قضیه دخالت دارد. وی اظهار امیدواری کرد که چنین بازیهای داخلی در ایران هم دخالت نداشته باشد. محمدجواد ظریف همچنین گزارش برخی رسانههای غربی درباره محتوای مذاکرات با همتای آمریکایی خود را «دروغپراکنی» خواند. وزیر امور خارجه ایران اظهار داشت: در هیچیک از ملاقاتهای انجام شده به هیچوجه مباحث داخلی مطرح نشده و مطلب منتشره در این زمینه کذب محض است. خبرگزاری رویترز دیروز طی گزارشی به نقل از منابع ناشناس در یک اقدام جهتدار خبر کاملا بیاساسی را در ارتباط دادن مذاکرات هستهای با مباحث سیاسی داخلی ایران منتشر کرد.
پاسخ ظریف به انتقادات داخلی
برای نرفتن به مجلس از زبان خودش
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه سخنانش در پاسخ به سوالی درباره انتقاداتی که برخی نمایندگان مجلس از وی به عمل آوردهاند و درخواست آنها برای در جریان گذاشتن مجلس درباره جزییات و دستاوردهای مذاکرات گفت: « با تأکید بر اینکه پرسش را حق مجلس میدانم، درباره دلیل نرفتن به مجلس برای پاسخ به سوالات نمایندگان، گفت: بیان جزییات مذاکرات حتی اعلام دستاوردها میتواند زمینهای برای چانه زنی طرف مقابل در مذاکرات هستهای فراهم کند. وی در ادامه افزود: دراینباره دو نکته وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. یکی بحث انصاف و دیگری که مهمتر از آن است مصالح و منافع ملی است. زمانی که شما مشغول مذاکرات درباره یک چالش عمده در سطح بینالمللی هستید وارد شدن به برخی جزییات و حتی اعلام دستاوردهای به دست آمده میتواند زمینهای برای چانهزنی طرف مقابل فراهم کند. وی تأکید کرد: ضمن اینکه حق میدهم که همه میتوانند سوال کنند اما این را به جان میخرم که فشارها و نقدها را تحمل کنم اما این امکان را به رقیب، طرف مقابل و دشمن در مذاکرات ندهم که در فضای مذاکرات از این مسأله سوءاستفاده کند و از منافع ملی کم کرده و بخواهد امتیازی را از ما بگیرد. من این اقدام را هیچ گاه نخواهم کرد.