[ مرضیه موسوی] چند روزی از سفر رئیس جمعیت هلال‌احمر به عربستان سعودی می‌گذرد؛ سفری که به‌منظور بازدید از مراکز درمانی هلال‌احمر ایران در شهرهای مکه و مدینه آغاز شد و با سر زدن دکتر کولیوند به بیماران مستقر در مراکز درمانی ادامه پیدا کرد. تا تاریخ ۳ تیر ماه، بیش از 256 هزار خدمت پزشکی و درمانی توسط تیم‌های حج و زیارت به زائران ارائه شده است. رئیس جمعیت هلال‌احمر درباره اقدام‌های این روزها در مراکز پزشکی حج گفت: «کادر درمانی هلال‌احمر در آمادگی کامل به سر می‌برد تا در مراسم حج در محل حاضر باشند و به زائران خدمات ارائه دهند. نیروهای هلال‌احمر در عرفات و منا مستقر شده و داروهای موردنیاز برای درمانگاه‌های سیار ارسال شده است.»
به بهانه حضور رئیس جمعیت هلال‌احمر در مراکز درمانی جمعیت در مکه، خواندن گزارشی از فعالیت‌های این مراکز خالی از لطف نیست.
رئیس جمعیت هلال‌احمر در سفر خود به مکه، سری به بیمارستان هلال‌احمر ایران در این شهر زد. گفت‌وگویی با رئیس بیمارستان و پزشکان داشت و ضمن عیادت از بیماران بستری شده در این بیمارستان، از روند درمان در این مرکز جویا شد. دکتر کولیوند از آماده‌سازی مراکز درمانی در منا و عرفات خبر داد و افزود: «از سوم خرداد تا سوم تیرماه در مجموع، 255هزار و 938خدمت بهداشتی، درمانی و امدادی به زائران ایرانی در مکه و مدینه ارائه شده است. 192هزار و 32مورد ویزیت عمومی و تخصصی در مجموعه هتل‌های محل اقامت زائران ایرانی، درمانگاه‌ها و بیمارستان‌های این جمعیت در مکه و مدینه به زائران کشورمان ارائه شده است.»
رئیس جمعیت هلال‌احمر اشاره کرد در این مدت 13هزار و 437مورد خدمات پاراکلینیکی ازجمله آزمایشگاه، رادیولوژی، سونوگرافی و...، 42هزار و 43مورد خدمات پرستاری شامل نوار قلب، فشار خون و قند خون، تزریقات، پانسمان و سرم‌تراپی در مراکز درمانی ایران در مکه و مدینه به حجاج کشورمان ارائه شده است. او افزود: «تعداد نسخ درمانگاه‌ها و داروخانه بیمارستان برای حجاج تا امروز 135هزار و 129مورد بوده است. 2220مورد امدادرسانی و انتقال بیماران به مراکز درمانی نیز از خدمات ارائه شده در این مدت است.»
به‌گفته دکتر کولیوند هم‌اکنون ۳۲ زائر ایرانی در بیمارستان هلال‌احمر ایران و 20زائر در بیمارستان سعودی بستری هستند.
رئیس جمعیت هلال‌احمر با تأکید بر اینکه کادر درمانی هلال‌احمر در آمادگی کامل به سر می‌برد تا در مراسم حج در محل حاضر شده و به زائران خدمات ارائه دهد، ادامه داد: «نیروهای هلال‌احمر در عرفات و منا مستقر شده و داروهای موردنیاز برای درمانگاه‌های سیار ارسال شده است.»
کنترل و هماهنگی عملیات‌های ضروری در حج
هماهنگی‌ها برای درمان زائران بیمار تنها به برپایی مرکز درمانی خلاصه نمی‌شود؛ از تامین داروهای موردنیاز روزانه در مراکز درمانی گرفته تا راه‌اندازی مرکز هماهنگی و کنترل عملیات حج. «حسین درخشان» که مسئولیت این مرکز را در عربستان برعهده دارد، از شروع کار مرکز کنترل و هماهنگی عملیات خبر داد و گفت: «از طریق اطلاعاتی که در مرکز کنترل و هماهنگی عملیات به‌دست می‌آید، فعالیت‌های انجام شده در مراکز درمانی و کلینیک‌ها را رصد می‌کنیم. تعداد ویزیت‌هایی که پزشکان انجام می‌دهند و دلیل مراجعات و همچنین ترددها در این مرکز کنترل می‌شود. درصورت بروز هر حادثه پیش‌بینی نشده‌ای، هماهنگی‌های لازم برای عملیات‌های اجرایی انجام می‌شود.»
رصد وضعیت آب و هوا هم دیگر اقدامی است که به‌صورت مرتب در مرکز ای‌او‌سی هلال‌احمر در عربستان رصد می‌شود. درخشان در این‌باره گفت: «هم‌اکنون دمای هوا در ساعات میانی روز به ۴۴ درجه بالای صفر می‌رسد و شب‌ها کمترین دما حدود ۳۲ درجه سانتی‌گراد به ثبت رسیده است. همین مسئله نشان می‌دهد که مدیران کاروان‌ها باید حتما حواس‌شان به بیماری گرمازدگی و تبعات ناشی از آن باشد و به زائران توصیه‌های ضروری را یادآوری کنند.»
دکتر «محمدرضا رفعتی»، مدیر درمان بیمارستان هلال‌احمر، در مکه هم بی‌توجهی به هشدارهای مربوط به گرمازدگی را یکی از مهم‌ترین عوامل شیوع این بیماری در بین زائران دانست و گفت: «به جرأت می‌توان گفت همه افرادی که به‌دلیل گرمازدگی در مراکز درمانی هلال در عربستان بستری هستند، اگر دستورالعمل‌های مرکز پزشکی حج و زیارت را به درستی رعایت می‌کردند دچار گرمازدگی نمی‌شدند.»
او از مدیران و روحانیون کاروان‌های زیارتی حج خواست تا با تأکید بر این دستورالعمل‌ها برای زائران، در کاهش تعداد این بیماران به مرکز پزشکی حج و زیارت کمک کنند.
حال زائران خوب است
مراکز درمانی و بیمارستان هلال‌احمر در مکه، با حضور تیم‌های تخصصی، پرستاری و...، مجموعه کاملی از خدمات درمانی و سلامت را به زائران ارائه می‌کنند. پزشک عمومی، پرستار، انواع تخصص‌ها، تیم جراحی و... در این مراکز مستقر هستند. دکتر «طاهر درودی»، رئیس بیمارستان هلال‌احمر در شهر مکه، گفت: «ما با تمام توان آماده ارائه خدمات به زائران هستیم. ۷۵ مرکز ارائه خدمات درمانی به‌صورت همزمان در مکه دایر هستند. بیشتر این مراکز فعالیت شبانه‌روزی دارند. خدمات سطح اول و عمومی در کلینیک‌ها و درمانگاه‌ها انجام می‌شود. خدمات سطح بستری هم در بیمارستان مرکز پزشکی حج انجام می‌شود.»
256 هزار خدمت پزشکی مختلف در این مراکز تا‌کنون ارائه شده است. درمانگاه‌های تخصصی هلال‌احمر در شیفت‌های صبح و عصر فعال هستند و درمانگاه‌های ضروری‌ای مثل قلب، فعالیت شبانه‌روزی دارند.
طاهر درودی درباره وضعیت عمومی زائران حج می‌گوید: «حال عمومی همه زائران خوب است. تعدادی از این عزیزان در بیمارستان سعودی و تعدادی هم در بیمارستان مرکز حج و زیارت ایران بستری هستند. این خدمات تا شروع تشریق ادامه خواهد داشت. بعد از آن هم در منا و عرفات در خدمت حجاج ایرانی خواهیم بود. تیم‌های پزشکی هلال‌احمر نخستین گروهی بودند که قبل از اعزام نخستین کاروان‌ها به عربستان رفتند و آخرین گروهی هستند که بعد از پایان مراسم حج، به ایران برمی‌گردند.»
سلامتی حجاج اولویت هلال‌احمر است
نماینده ولی فقیه در جمعیت هلال‌احمر نیز از مرکز درمانی پزشکی حج و زیارت هلال‌احمر در مکه بازدید و از زحمات پزشکان، پرستاران و داوطلبان هلال‌احمری در این بیمارستان قدردانی کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین معزی پس از بازدید از بخش‌های مختلف این درمانگاه با بیان اینکه وظیفه هلال‌احمر خدمت به مردم، بدون چشمداشت و با نیت حسنه است، گفت: «فعالیت‌های بشردوستانه و امدادی این نهاد مردمی در راستای خدمت به انسان‌ها، حفظ سلامت و کرامت آنها، کاهش دردها و تسکین آلام دردمندان است.» نماینده ولی فقیه در جمعیت هلال‌احمر با تأکید بر اهتمام در زمینه خدمت به ضیوف الرحمان با تمام توان، تصریح کرد: «بیماران مراجعه‌کننده به درمانگاه‌ها در این کشور غریب هستند، لذا با دیدن برخورد خوب جمعیت هلال‌احمر آرامشی مضاعف می‌گیرند.»
نماینده رهبر معظم انقلاب در جمعیت هلال‌احمر با اشاره به فعالیت درمانگاه‌های مستقر در مکه افزود: «جمعیت هلال‌احمر با حمایت و همراهی نیروهای داوطلب خود همواره در تمامی عرصه‌های خدمت، پرچمدار و پیشتاز بوده است، لیکن حضور اعضای داوطلب این نهاد مردمی در این رویداد بزرگ معنوی، برگ زرینی در دفتر افتخارات خدمات انساندوستانه آنان محسوب می‌شود.»
حجت‌الاسلام والمسلمین معزی با تأکید بر نقش بشردوستی و خدمت‌رسانی جمعیت هلال‌احمر، تصریح کرد: «فعالیت‌های بشردوستانه و امدادی این نهاد مردمی تنها محدود به داخل کشور نبوده و بر همین اساس در رویداد بزرگ معنوی همچون حج تمتع نیز می‌توان تلاش‌های داوطلبانه اعضای بشردوست آن را در قالب خدمت به بیماران مشاهده کرد.»
نماینده ولی فقیه در جمعیت هلال‌احمر با تأکید بر حضور داوطلبانه برادران و خواهران جهت ارائه خدمات در این مرکز درمانی بیان کرد: «آسایش و راحتی حجاجی که دچار آسیب شده‌اند از اولویت‌های اساسی کادر درمان جمعیت هلال‌احمر است.»
مهم‌ترین دلایل حضور زائران در مراکز درمانی هلال‌احمر
گرفتگی تنفسی، گرمازدگی، ویروس‌های تنفسی، گرفتگی‌های عضلانی، مشکلات قلبی و عروقی، ضعف و خستگی از مهم‌ترین دلایلی است که زائران ایرانی را به مراکز درمانی هلال‌احمر می‌کشانند. رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت توصیه‌هایی برای زائران دارد تا با رعایت این اصول، احتمال بروز بیماری در آنها کاهش پیدا می‌کند.
دکتر سیدعلی مرعشی می‌گوید: «به‌دلیل گرمای شدید هوا در عربستان از حجاج ایرانی می‌خواهیم لباس نخی رنگ روشن بپوشند و درصورت اصرار به زیارت مسجدالحرام، شب‌ها آنجا بروند که هوا اندکی خنک‌تر است.»
توصیه‌های دیگر رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت برای زائران به شرح زیر است:
از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم آفتاب خودداری کنید.
به‌طور منظم از آب و مایعات بدون کافئین استفاده کنید.
اگر هرگونه علائمی از بیماری قلبی دارید، فورا از تیم‌های پزشکی کمک بخواهید.اگر در مرکز تجمع و ازدحام قرار گرفتید با موج جمعیت همراه شوید.در مکان‌های پر ازدحام از معابر باریک، راهروها و نزدیک دیوارها دور شوید.